Ca(HCO3)2 → CaCO3 ↓ + H2O + CO2 ↑ | Ca(HCO3)2 ra CaCO3 | Ca(HCO3)2 ra CO2

Phản ứng Ca(HCO₃)₂ hay Ca(HCO₃)₂ ra CaCO₃ hoặc Ca(HCO₃)₂ ra CO₂ thuộc loại phản ứng phân hủy đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về Ca(HCO₃)₂ có lời giải, mời các bạn đón xem:

Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O + CO₂ ↑

1. Phương trình phản ứng Ca(HCO₃)₂ ra CaCO₃

Ca(HCO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ CaCO₃↓ + H₂O + CO₂↑

Phản ứng này thuộc loại phản phản ứng phân hủy. 

2. Hiện tượng của phản ứng Ca(HCO₃)₂ ra CaCO₃

- Canxi hiđrocacbonat bị nhiệt phân tạo thành kết tủa canxi cacbonat và có khi CO₂ thoát ra.

3. Cách tiến hành phản ứng Ca(HCO₃)₂ ra CaCO₃

- Đun nóng ống nghiệm chứa dung dịch Ca(HCO₃)₂

4. Cách viết phương trình của phản ứng Ca(HCO₃)₂ ra CaCO₃

Bước 1: Viết sơ đồ phản ứng:

Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃↓ + H₂O + CO₂↑

Bước 2: Đếm số nguyên tử mỗi nguyên tố trong 2 vế của phương trình hóa học.

Bước 3: Đặt hệ số sao cho số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở 2 vế bằng nhau.

Bước 4: Hoàn thành phương trình hóa học:

Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃↓ + H₂O + CO₂↑

5. Mở rộng kiến thức về muối cacbonat

Là muối của axit cacbonic (gồm muối $C{O}_3^{2-}$ và $HC{O}_3^{-}$).

5.1. Tính tan

- Muối cacbonat của các kim loại kiềm, amoni và đa số muối hiđrocacbonat dễ tan trong nước.

- Muối cacbonat của kim loại khác thì không tan.

5.2. Tính chất hóa học

a) Tác dụng với axit

Thí dụ:

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂↑ + H₂O

$HC{O}_3^{-}$ + H⁺ → CO₂↑ + H₂O

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂↑ + H₂O

$C{O}_3^{2-}$ + 2H⁺ → CO₂↑ + H₂O

b) Tác dụng với dung dịch kiềm

- Các muối hiđrocacbonat tác dụng dễ dàng với dung dịch kiềm.

Thí dụ:

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

$HC{O}_3^{-}+O{H}^{-}\to C{O}_3^{2-}+H_{2}O$

c) Phản ứng nhiệt phân

- Muối cacbonat tan không bị nhiệt phân (trừ muối amoni), muối cacbonat không tan bị nhiệt phân:

MgCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ MgO + CO₂↑

- Tất cả các muối hiđrocacbonat đều bị nhiệt phân:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + CO₂↑ + H₂O

Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ + H₂O + CO₂↑

6. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Để tạo xốp cho một số loại bánh, có thể dùng muối nào sau đây?

A. (NH₄)₃PO₄.

B. NH₄HCO₃.

C. CaCO₃.     

D. NaCl.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

NH₄HCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃↑ + CO₂↑ + H₂O

Khi sử dụng bột nở này, khí NH₃ và CO₂ thoát ra làm cho bánh căng phồng và xốp.

Câu 2: Khi đun nóng dung dịch canxi hiđrocacbonat thì có kết tủa xuất hiện. Tổng các hệ số tỉ lượng trong phương trình hóa học của phản ứng là:

A. 4.              

B. 5.              

C. 6.              

D. 7.

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Ca(HCO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ CaCO₃↓ + CO₂ + H₂O

→ Tổng các hệ số là 4.

Câu 3: Cặp chất nào sau đây không bị nhiệt phân?
A. CaCO₃, BaCO₃.               

B. Ca(HCO₃)₂, Ba(HCO₃)₂.   

C. Na₂CO₃, K₂CO₃.              

D. NaHCO₃, KHCO₃.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Muối cacbonat của kim loại kiềm bền với nhiệt.

Câu 4: Cho 5,6 lít CO₂ (đktc) đi qua 164ml dung dịch NaOH 20% (d = 1,22g/ml) thu được dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thì thu được khối lượng chất rắn là:

A. 15,5g.       

B. 26,5g.       

C. 31g.          

D. 46,5g.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

$\begin{array}{l}{n}_{NaOH}=\frac{\mathrm{164.1,22.20}\%}{40}=1mol;n_{C{O}_2}=\mathrm{0,25}mol\\ \to \frac{n_{NaOH}}{n_{C{O}_2}}=4\end{array}$

→ NaOH dư

→ Chất rắn gồm NaOH dư và muối Na₂CO₃.

Bảo toàn nguyên tố C:

$n_{N{a}_{2}C{O}_3}=n_{C{O}_2}=\mathrm{0,25}mol$

Bảo toàn nguyên tố Na:

n_{NaOH dư} = 1 – 0,25.2 = 0,5 mol

→ m_{chất rắn} = 0,25.106 + 0,5.40 = 46,5 gam

Câu 5: Chất nào sau đây tác dụng với dung dịch NaHCO₃ sinh ra khí CO₂?

A. NaCl.                          

B. KNO₃.                         

C. KCl.                            

D. HCl.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

HCl + NaHCO₃ → CO₂↑ + NaCl + H₂O

Câu 6: Cho 8,96 lít CO₂ (đktc) sục vào dung dịch chứa 100 ml dung dịch chứa hỗn hợp Ca(OH)₂ 2M và NaOH 1,5M thu được a gam kết tủa và dung dịch X. Đun nóng kĩ dung dịch X thu được thêm b gam kết tủa. Giá trị (a + b) là

A. 5 gam                          

B. 15 gam                        

C. 20 gam                        

D. 40 gam

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Theo bài → dung dịch X gồm các ion $N{a}^{+},C{a}^{2+},HC{O}_3^{-}$

$\left\{\begin{array}{l}{n}_{C{O}_3^{2-}}+n_{HC{O}_3^{-}}=n_{C{O}_2}=\frac{\mathrm{8,96}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,4}\text{ mol}\\ {\text{n}}_{O{H}^{-}}=2n_{C{O}_3^{2-}}+n_{HC{O}_3^{-}}=\mathrm{0,1.}\left(2.2+\mathrm{1,5}\right)=\mathrm{0,55}\text{ mol}\end{array}\right.$

$\Rightarrow \left\{\begin{array}{l}{n}_{C{O}_3^{2-}}=\mathrm{0,15}\text{ mol}\\ {\text{n}}_{HC{O}_3^{-}}=\mathrm{0,25}\text{ mol}\end{array}\right.$ → dung dịch X$\left\{\begin{array}{l}N{a}^{+}:\mathrm{0,15}mol\\ HC{O}_3^{-}:\mathrm{0,25}mol\\ C{a}^{2+}\end{array}\right.$

Bảo toàn điện tích →$n_{C{a}^{2+}}=\mathrm{0,05}mol$

$\Rightarrow \left\{\begin{array}{l}a=\mathrm{100.0,15}=15g\\ b=\mathrm{100.0,05}=5g\end{array}\right.\Rightarrow a+b=20$

Câu 7: Cho 5,6 lít CO₂ (đktc) tan hết trong 200ml dung dịch NaOH nồng độ a M; dung dịch thu được có khả năng tác dụng tối đa 100 ml dung dịch KOH 1M. Giá trị của a là:

A. 0,75.                           

B. 1,5.                             

C. 2.                                

D. 2,5.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

$\begin{array}{l}{n}_{C{O}_2}=\frac{\mathrm{5,6}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,25}\text{ mol}\\ n_{HC{O}_3^{-}}=n_{KOH}=\mathrm{0,1}\text{ mol}\\ \Rightarrow n_{C{O}_3^{2-}}=\mathrm{0,25}-\mathrm{0,1}=\mathrm{0,15}\text{ mol}\end{array}$

$\begin{array}{l}\Rightarrow n_{NaOH}=2n_{C{O}_3^{2-}}+n_{HC{O}_3^{-}}=\mathrm{2.0,15}+\mathrm{0,1}=\mathrm{0,4}\text{ mol}\\ \Rightarrow a=\frac{\mathrm{0,4}}{\mathrm{0,2}}=2\end{array}$

Câu 8: CO₂ không cháy và không duy trì sự cháy nhiều chất nên được dùng để dập tắt các đám cháy. Tuy nhiên, CO₂ không dùng để dập tắt đám cháy nào dưới đây?

A. đám cháy do xăng, dầu.                       

B. đám cháy nhà cửa, quần áo.

C. đám cháy do magie hoặc nhôm.           

D. đám cháy do khí ga.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Các kim loại mạnh như Mg, Al,.. có thể cháy trong khí CO₂

2Mg + CO₂ $\stackrel{t^O}{\to }$ 2MgO + C

4Al + 3CO₂ $\stackrel{t^O}{\to }$ 2Al₂O₃ + 3C

Do đó không dùng CO₂ để dập tắt đám cháy do Mg, Al.

Câu 9: Natri cacbonat là hóa chất quan trọng trong công nghiệp thủy tinh, bột giặt, phẩm nhuộm, giấy, sợi. Công thức của natri cacbonat là

A. Na₂CO₃.                   

B. NaHCO₃.                 

C. MgCO₃.                   

D. CaCO₃.

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Công thức của natri cacbonat là Na₂CO₃.

Câu 10: Nung CaCO₃ ở nhiệt độ cao, thu được chất khí X. Chất X là

A. CaO.               

B. H₂.                            

C. CO.                 

D. CO₂.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Khí X là CO₂:

CaCO₃ $\stackrel{t^O}{\to }$ CaO (rắn) + CO₂ (khí)

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• Ca(HCO₃)₂ + H₂SO₄ → 2H₂O + 2CO₂ ↑ + CaSO₄ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2HCl → 2H₂O + 2CO₂ ↑ + CaCl₂
• Ca(HCO₃)₂ + 2HNO₃ → Ca(NO₃)₂ + 2H₂O + 2CO₂ ↑
• Ca(HCO₃)₂ → CaO + H₂O + 2CO₂ ↑
• Ca(HCO₃)₂ + Ba(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + 2H₂O + BaCO₃ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + NaOH → CaCO₃ ↓ + H₂O + NaHCO₃
• Ca(HCO₃)₂ + 2NaOH → CaCO₃ ↓ + 2H₂O + Na₂CO₃
• Ca(HCO₃)₂ + 2KOH → CaCO₃ ↓ + 2H₂O + K₂CO₃
• Ca(HCO₃)₂ + KOH → CaCO₃ ↓ + H₂O + KHCO₃
• Ca(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → 2CaCO₃ ↓ + 2H₂O
• Ca(HCO₃)₂ + 2NaHSO₄ → 2H₂O + Na₂SO₄ + 2CO₂ ↑ + CaSO₄ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃ ↓ + 2NaHCO₃
• Al₂(SO₄)₃ + 3Ca(HCO₃)₂ → 2Al(OH)₃ + 6CO₂ ↑ + 3CaSO₄ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2C₁₇H₃₅COOH → 2H₂O + 2CO₂ ↑ + Ca(C₁₇H₃₅COO)₂ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2CH₃COOH → (CH₃COO)₂Ca + 2H₂O + CO₂ ↑
• 2Ca(HCO₃)₂ + O₂ + 2SO₂ → 2H₂O + 4CO₂ ↑ + 2CaSO₄ ↓