Ca(HCO3)2 + NaOH → CaCO3 ↓ + H2O + NaHCO3 | Ca(HCO3)2 ra CaCO3 | Ca(HCO3)2 ra NaHCO3 | NaOH ra NaHCO3

Phản ứng Ca(HCO₃)₂ + NaOH hay Ca(HCO₃)₂ ra CaCO₃ hoặc Ca(HCO₃)₂ ra NaHCO₃ hoặc NaOH ra NaHCO₃ thuộc loại phản ứng trao đổi đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về Ca(HCO₃)₂ có lời giải, mời các bạn đón xem:

Ca(HCO₃)₂ + NaOH → CaCO₃ ↓ + H₂O + NaHCO₃

1. Phương trình phản ứng Ca(HCO₃)₂ tác dụng với NaOH

Ca(HCO₃)₂ + NaOH → CaCO₃↓ + H₂O + NaHCO₃

Phản ứng này thuộc loại phản ứng trao đổi.

2. Hiện tượng của phản ứng Ca(HCO₃)₂ tác dụng với NaOH

- Xuất hiện kết tủa trắng.

3. Cách tiến hành phản ứng Ca(HCO₃)₂ tác dụng với NaOH

- Cho Ca(HCO₃)₂ tác dụng với NaOH

4. Cách viết phương trình ion thu gọn của phản ứng Ca(HCO₃)₂ tác dụng với NaOH

Bước 1: Viết phương trình phân tử:

Ca(HCO₃)₂ + NaOH → CaCO₃↓ + H₂O + NaHCO₃

Bước 2: Viết phương trình ion đầy đủ bằng cách: chuyển các chất vừa dễ tan, vừa điện li mạnh thành ion; các chất điện li yếu, chất kết tủa, chất khí để nguyên dưới dạng phân tử:

Ca²⁺ + 2HCO₃^- + Na⁺ + OH^- → CaCO₃↓ + H₂O + Na⁺ + HCO₃^-

Bước 3: Viết phương trình ion thu gọn từ phương trình ion đầy đủ bằng cách lược bỏ đi các ion giống nhau ở cả hai vế:

Ca²⁺ + HCO₃^- + OH^- → CaCO₃↓ + H₂O

5. Mở rộng về phản ứng trao đổi trong dung dịch chất điện li

Xét phản ứng:

Dung dịch A + dung dịch B → Sản phẩm.

- Phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion.

- Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi các ion kết hợp được với nhau tạo thành ít nhất 1 trong số các chất sau:

+ Chất kết tủa.

+ Chất điện li yếu.

+ Chất khí.

Thí dụ:

+ Phản ứng tạo thành chất kết tủa:

K₂SO₄ + BaCl₂ → 2KCl + BaSO₄↓

+ Phản ứng tạo thành chất điện li yếu:

HCl + KOH → KCl + H₂O

+ Phản ứng tạo thành chất khí:

Fe + H₂SO_{4 loãng} → FeSO₄ + H₂↑

6. Mở rộng kiến thức về NaOH

6.1. Tính chất vật lí

+ NaOH là chất rắn, không màu, dễ nóng chảy, hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa).

+ NaOH tan nhiều trong nước và tỏa ra một lượng nhiệt lớn nên cần tuyệt đối cẩn thận khi hòa tan NaOH trong nước.

6.2. Tính chất hóa học

- Khi tan trong nước, NaOH phân li hoàn toàn thành ion:

NaOH → Na⁺ + OH^-

- NaOH là bazơ mạnh, mang đầy đủ tính chất của một bazơ tan:

+ Dung dịch NaOH làm quỳ tím chuyển sang màu xanh, phenolphtalein chuyển sang màu hồng.

+ Tác dụng với axit, oxit axit tạo thành muối và nước:

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Chú ý: Khi tác dụng với axit và oxit axit trung bình, yếu thì tùy theo tỉ lệ mol các chất tham gia mà muối thu được có thể là muối axit, muối trung hòa hay cả hai loại muối.

2NaOH  + CO₂ → Na₂CO₃  +  H₂O

NaOH  + CO₂ → NaHCO₃

+ Tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và bazơ mới:

  CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + Na₂SO₄

6.3.  Ứng dụng

NaOH là hóa chất quan trọng, đứng hàng thứ hai sau H₂SO₄.

NaOH được dùng để nấu xà phòng, chế phẩm nhuộm, tơ nhân tạo, tinh chế quặng nhôm trong công nghiệp luyện nhôm và dùng trong công nghiệp chế biến dầu mỏ.

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Trong các cặp chất sau đây, cặp chất nào cùng tồn tại trong dung dịch?

A. KNO₃ và BaCl₂.                                        

B. Ba(HCO₃)₂ và KOH.

C. Na₂CO₃ và NaHSO₄.                                 

D. Na₂CO₃ và CaCl₂.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Cặp chất có các ion không phản ứng với nhau sẽ cùng tồn tại trong dung dịch

B. 2OH^- + Ba²⁺ + 2HCO₃^- → CO₃^2- + BaCO₃↓ + 2H₂O

C. $C{O_3}^{2-}$+ 2H⁺  → CO₂ + H₂O

D. $C{O_3}^{2-}$ + Ca²⁺ → CaCO₃

Câu 2: Để thu được dung dịch NaOH 16% thì cần thêm bao nhiêu gam H₂O vào 200 gam dung dịch NaOH 20% ?

A. 50 gam.                     B. 100 gam .                   C. 200 gam.           D. 250 gam.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Gọi khối lượng nước thêm vào a gam.

Khối lượng NaOH trong 200 gam dung dịch là: 200.20% = 40 gam.

Nồng độ NaOH sau khi thêm nước:

$C\%=\frac{40}{200+a}.100=16\%$

→ a = 50 gam.

Câu 3: Khi cho kim loại Na vào dung dịch CuSO₄ thì sẽ xảy ra hiện tượng nào sau đây?

A. Ban đầu có xuất hiện kết tủa xanh, sau đó kết tủa tan ra, dung dịch trong suốt.

B. Ban đầu có sủi bọt khí, sau đó xuất hiện kết tủa xanh.

C. Ban đầu có sủi bọt khí, sau đó có tạo kết tủa xanh, rồi kết tủa tan ra, dung dịch trong suốt.

D. Chỉ có sủi bọt khí.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Ban đầu xuất hiện bọt khí do Na phản ứng với nước

2Na + 2H₂O →  2NaOH + H₂

Sau đó xuất hiện kết tủa xanh Cu(OH)₂

2NaOH + CuSO₄ → Cu(OH)₂ ↓ + Na₂SO₄

Câu 4: Dãy các chất đều tác dụng được với dung dịch Ba(HCO₃)₂ là:

A. HNO₃, NaCl, và Na₂SO₄                        

B. HNO₃, Ca(OH)₂ và KNO₃.

C. NaCl, Na₂SO₄ và Ca(OH)₂                     

D. HNO₃, Ca(OH)₂ và Na₂SO₄

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Phương trình phản ứng:

Ba(HCO₃)₂ + 2HNO₃ → Ba(NO₃)₂ + 2H₂O + 2CO₂↑

Ba(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → BaCO₃↓ + CaCO₃↓  + 2H₂O

Ba(HCO₃)₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2NaHCO₃

Câu 5: Đặt một mẩu nhỏ natri lên một tờ giấy thấm gấp thành dạng thuyền. Đặt chiếc thuyền giấy này lên một chậu nước có nhỏ sẵn vài giọt phenolphtalein.

Dự đoán hiện tượng có thể quan sát được ở thí nghiệm như sau:

(a) Chiếc thuyền chạy vòng quanh chậu nước.

(b) Thuyền bốc cháy.

(c) Nước chuyển màu hồng.

(d) Mẩu natri nóng chảy.

Trong các dự đoán trên, số dự đoán đúng là

A. 1.                     B. 2.                     C. 3.                    D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Cả 4 dự đoán đều đúng.

- Chiếc thuyền làm bằng giấy thấm nước làm cho mẩu Na phản ứng với nước.

Phương trình phản ứng:

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

- Khí H₂ sinh ra đẩy mẩu Na cũng như đẩy chiếc thuyền chạy vòng quanh chậu nước.

- Phản ứng trên tỏa nhiều nhiệt khiến cho chiếc thuyền bốc cháy, mẩu Na nóng chảy và vo tròn lại (do sức căng bề mặt).

- Vì NaOH là dung dịch bazơ → Nhỏ phenolphtalein làm dung dịch chuyển màu hồng.

Câu 6: Có thể dùng NaOH (ở thể rắn) để làm khô các chất khí nào?

A. NH₃, SO₂, CO, Cl₂                                           

B. N₂, NO₂, CO₂, CH₄, H₂

C. NH₃, O₂, N₂, CH₄, H₂.                                      

D. N₂, Cl₂, O₂, CO₂, H₂

Hướng dẫn giải

Đáp án C

NaOH rắn là chất hút nước. NaOH có thể làm khô các khí không có phản ứng với nó ở điều kiện thường.

Câu 7: Natri hiđroxit (còn gọi là xút ăn da) có công thức hóa học là

A. Na₂SO₄.                    B. NaOH.                  C. NaHCO₃.              D. Na₂CO₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Natri hiđroxit (còn gọi là xút ăn da) có công thức hóa học là NaOH.

Câu 8: Trung hoà V ml dung dịch NaOH 1M bằng 100 ml dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là

A. 400.                  B. 200.                  C. 100.                  D. 300.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

n_NaOH = n_HCl = 0,1 mol

→ V_NaOH = 100 ml.

Câu 9: Cho 3,36 lít khí CO₂ (đktc) vào dung dịch chứa 500 ml KOH 0,1M và Ba(OH)₂ 0,12M kết thúc phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 2,55.                                

B. 3,94.         

C. 1,97.         

D. 4,925.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

$\begin{array}{l}{n}_{C{O}_2}=\mathrm{0,15}mol;n_{B{a}^{2+}}=\mathrm{0,06}mol;n_{O{H}^{-}}=\mathrm{0,17}mol\\ \to n_{C{O}_3^{2-}}=n_{O{H}^{-}}-n_{C{O}_2}=\mathrm{0,02}mol<n_{B{a}^{2+}}\\ \to n_{\downarrow }=\mathrm{0,02}mol\\ \to m_{\downarrow }=\mathrm{0,02.197}=\mathrm{3,94}gam\end{array}$

Câu 10: Dẫn từ từ CO₂ đến dư vào dung dịch Ba(OH)₂, hiện tượng quan sát được là

A. có kết tủa, lượng kết tủa tăng dần, kết tủa không tan.

B. không có hiện tượng gì trong suốt quá trình thực hiện.

C. lúc đầu không thấy hiện tượng, sau đó có kết tủa xuất hiện.

D. có kết tủa, lượng kết tủa tăng dần, sau đó kết tủa tan.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Dẫn từ từ CO₂ đến dư vào dung dịch Ba(OH)₂ xảy ra phản ứng:

CO₂ + Ba(OH)₂ → BaCO₃ + H₂O

CO₂ + BaCO₃ + H₂O → Ba(HCO₃)₂

Hiện tượng quan sát được: Dung dịch xuất hiện kết tủa trắng tăng dần đến cực đại, sau đó kết tủa tan dần đến hết.

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• Ca(HCO₃)₂ + H₂SO₄ → 2H₂O + 2CO₂ ↑ + CaSO₄ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2HCl → 2H₂O + 2CO₂ ↑ + CaCl₂
• Ca(HCO₃)₂ + 2HNO₃ → Ca(NO₃)₂ + 2H₂O + 2CO₂ ↑
• Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O + CO₂ ↑
• Ca(HCO₃)₂ → CaO + H₂O + 2CO₂ ↑
• Ca(HCO₃)₂ + Ba(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + 2H₂O + BaCO₃ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2NaOH → CaCO₃ ↓ + 2H₂O + Na₂CO₃
• Ca(HCO₃)₂ + 2KOH → CaCO₃ ↓ + 2H₂O + K₂CO₃
• Ca(HCO₃)₂ + KOH → CaCO₃ ↓ + H₂O + KHCO₃
• Ca(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → 2CaCO₃ ↓ + 2H₂O
• Ca(HCO₃)₂ + 2NaHSO₄ → 2H₂O + Na₂SO₄ + 2CO₂ ↑ + CaSO₄ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃ ↓ + 2NaHCO₃
• Al₂(SO₄)₃ + 3Ca(HCO₃)₂ → 2Al(OH)₃ + 6CO₂ ↑ + 3CaSO₄ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2C₁₇H₃₅COOH → 2H₂O + 2CO₂ ↑ + Ca(C₁₇H₃₅COO)₂ ↓
• Ca(HCO₃)₂ + 2CH₃COOH → (CH₃COO)₂Ca + 2H₂O + CO₂ ↑
• 2Ca(HCO₃)₂ + O₂ + 2SO₂ → 2H₂O + 4CO₂ ↑ + 2CaSO₄ ↓