Al + HNO3 loãng → Al(NO3)3 + NO ↑ + H2O | Al + HNO3 ra NO

Phản ứng Al + HNO₃ loãng (hay nhôm tác dụng với HNO₃ loãng) sinh ra NO thuộc loại phản ứng oxi hóa - khử thường gặp trong các đề thi. Dưới đây là phản ứng hoá học đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về Al có lời giải, mời các bạn đón đọc.

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO ↑ + 2H₂O

1. Phương trình hoá học của phản ứng Al tác dụng với HNO₃ 

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

Cách lập phương trình hoá học:

Bước 1: Xác định các nguyên tử có sự thay đổi số oxi hoá, từ đó xác định chất oxi hoá – chất khử:

                              $\stackrel{0}{Al}+H\stackrel{+5}{N}{O}_3 \to \stackrel{+3}{Al}{\left(N{O}_3\right)}_3 +\stackrel{+2}{N}O+H_{2}O$

Chất khử: Al; chất oxi hoá: HNO₃.

Bước 2: Biểu diễn quá trình oxi hoá, quá trình khử

- Quá trình oxi hoá: $\stackrel{0}{Al}\to \stackrel{+3}{Al}+3e$

- Quá trình khử: $\stackrel{+5}{N}+3e\to \stackrel{+2}{N}$

Bước 3: Tìm hệ số thích hợp cho chất khử và chất oxi hoá

$\begin{array}{c}1\times \\ 1\times \end{array}\left|\begin{array}{l}\stackrel{0}{Al}\to \stackrel{+3}{Al}+3e\\ \stackrel{+5}{N}+3e\to \stackrel{+2}{N}\end{array}\right.$

Bước 4: Điền hệ số của các chất có mặt trong phương trình hoá học. Kiểm tra sự cân bằng số nguyên tử của các nguyên tố ở hai vế.

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

2. Điều kiện để Al tác dụng với HNO₃

Phản ứng giữa nhôm và HNO₃ loãng diễn ra ngay điều kiện thường.

3. Cách tiến hành thí nghiệm

Nhỏ từ từ dung dịch axit HNO₃ loãng vào ống nghiệm đã để sẵn lá nhôm.

4. Hiện tượng phản ứng

Lá nhôm tan dần, có khí thoát ra làm sủi bọt khí trong dung dịch và khí thoát ra hóa nâu ngoài không khí.

2NO_{(không màu)} + O₂ → 2NO_{2 (nâu đỏ)}

5. Tính chất hóa học của nhôm

5.1. Tác dụng với oxi và một số phi kim

- Ở điều kiện thường, nhôm phản ứng với oxi tạo thành lớp Al₂O₃ mỏng bền vững, lớp oxit này bảo vệ đồ vật bằng nhôm, không cho nhôm tác dụng oxi trong không khí, nước.

4Al + 3O₂→ 2Al₂O₃

- Bột nhôm bốc cháy khi tiếp xúc với khí clo.

2Al + 3Cl₂ → 2AlCl₃

5.2. Nhôm tác dụng với axit

- Tác dụng với axit (HCl, H₂SO₄ loãng,..) giải phóng khí H₂.

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

2Al + 3H₂SO_{4 (loãng)} → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

- Tác dụng với axit có tính oxi hóa mạnh như HNO₃ hoặc H₂SO₄ đậm đặc …

Al + 4HNO_{3 (loãng)}  → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

Al + 6HNO_{3 (đặc)} → Al(NO₃)₃ + 3NO₂ + 3H₂O

2Al + 6H₂SO_{4 (đặc)} → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

Chú ý: Nhôm không tác dụng với H₂SO_{4 (đặc, nguội)}, HNO_{3 (đặc, nguội)}.

5.3. Tác dụng với dung dịch muối của kim loại yếu hơn.

Nhôm có thể tác dụng với dung dịch muối của kim loại yếu hơn để tạo thành muối mới và kim loại mới (đẩy kim loại yếu hơn ra khỏi muối).

Al + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3Ag

2Al + 3FeSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Fe

5.4. Tính chất hóa học riêng của nhôm

Al₂O₃ là oxit lưỡng tính nên lớp màng mỏng Al₂O₃ trên bề mặt nhôm tác dụng với dung dịch kiềm tạo ra muối tan. Khi không còn màng oxit bảo vệ, nhôm sẽ tác dụng được với nước tạo ra Al(OH)₃ và giải phóng H₂; Al(OH)₃ là hiđroxit lưỡng tính nên tác dụng trực tiếp với kiềm.

Phản ứng nhôm tác dụng với dung dịch kiềm được thể hiện đơn giản như sau:

2Al + 2H₂O + 2NaOH → 2NaAlO₂+ 3H₂↑

5.5. Phản ứng nhiệt nhôm

Phản ứng nhiệt nhôm là phản ứng hóa học toả nhiệt trong đó nhôm là chất khử ở nhiệt độ cao. Ví dụ nổi bật nhất là phản ứng nhiệt nhôm giữa sắt(III) oxit và nhôm:

Fe₂O₃ + 2Al → 2Fe + Al₂O₃

Nhiệt lượng do phản ứng toả ra lớn làm sắt nóng chảy nên phản ứng này được dùng để điều chế một lượng nhỏ sắt nóng chảy khi hàn đường ray.

Một số phản ứng khác như:

3CuO + 2Al → Al₂O₃ + 3Cu

8Al + 3Fe₃O₄ → 4Al₂O₃ + 9Fe

Cr₂O₃ + 2Al → Al₂O₃ + 2Cr

6. Tính chất hoá học của HNO₃

6.1. HNO₃ có tính axit

HNO₃ là một trong các axit mạnh nhất, trong dung dịch loãng phân li hoàn toàn thành ion H⁺ và NO₃^-.

HNO₃ mang đầy đủ các tính chất của 1 axit như: làm quỳ tím hóa đỏ, tác dụng bazơ, oxit bazơ và muối của axit yếu hơn tạo thành muối nitrat. Ví dụ:

MgO + 2HNO₃ → Mg(NO₃)₂ + H₂O

Ca(OH)₂ + 2HNO₃ → Ca(NO₃)₂ + 2H₂O

BaCO₃ + 2HNO₃ → Ba(NO₃)₂ + CO₂ + H₂O

6.2. HNO₃ có tính oxi hóa mạnh:

Axit nitric là một trong những axit có tính oxi hóa mạnh. Tùy thuộc vào nồng độ của axit và độ mạnh yếu của chất khử, mà HNO₃ có thể bị khử đến các sản phẩm khác nhau của nitơ.

a. Tác dụng với kim loại:

+ HNO₃ phản ứng với hầu hết các kim loại trừ Au và Pt tạo thành muối nitrat, H₂­O và sản phẩm khử của N⁺⁵ (NO₂, NO, N₂O, N₂ và NH₄NO₃).
+ Thông thường: HNO₃ loãng → NO, HNO₃ đặc → NO₂ .

+ Với các kim loại có tính khử mạnh: Mg, Al, Zn,… HNO₃ loãng có thể bị khử đến N₂O, N₂, NH₄NO₃.

Cu + 4HNO_3 đặc → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O

Fe + 4HNO_3 loãng → Fe(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

4Zn + 10HNO_{3 loãng} → 4Zn(NO₃)₂ + NH₄NO₃ + 3H₂O

* Chú ý: Fe, Al, Cr bị thụ động trong dd HNO₃ đặc, nguội do tạo màng oxit bền, bảo vệ kim loại khỏi tác dụng của axit, do đó có thể dùng bình Al hoặc Fe để đựng HNO₃ đặc, nguội.

b. Tác dụng với phi kim:

HNO₃ có thể oxi hoá được nhiều phi kim, như:

S + 6HNO₃ $\stackrel{t^0}{\to }$ H₂SO₄ + 6NO₂ + 2H₂O

C + 4HNO₃ $\stackrel{t^0}{\to }$ CO₂ + 4NO₂ + 2H₂O

5HNO₃ + P $\stackrel{t^0}{\to }$ H₃PO₄ + 5NO₂ + H₂O

c. Tác dụng với hợp chất:

HNO₃ đặc còn oxi hóa được hợp chất vô cơ và hữu cơ. Vải, giấy, mùn cưa, dầu thông,… bị phá hủy hoặc bốc cháy khi tiếp xúc với HNO₃ đặc.

4HNO₃ + FeO → Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 2H₂O

4HNO₃ + FeCO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 2H₂O + CO₂

Fe₃O₄ + 10HNO₃ → 3Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 5H₂O

7. Bài tập vận dụng liên quan 

Câu 1. Dẫn khí CO dư qua hỗn hợp nung nóng Al, Al₂O₃, MgO, FeO. Sau khi phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp rắn gồm

A. Al, Mg, Fe.

B. Fe.

C. Al, MgO, Fe.

D. Al, Al₂O₃, MgO, Fe.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Khí CO chỉ khử được những kim loại đứng sau Al trong dãy hoạt động hoá học của kim loại. Vậy sau phản ứng hỗn hợp kim loại gồm Al, Al₂O₃, MgO, Fe.

Câu 2. Cho một lá nhôm vào ống nghiệm chứa dung dịch Hg(NO₃)₂, thấy có một lớp thủy ngân bám trên bề mặt nhôm. Hiện tượng tiếp theo quan sát được là

A. khí hiđro thoát ra mạnh.

B. khí hiđro thoát ra sau đó dừng lại ngay.

C. lá nhôm bốc cháy.

D. lá nhôm tan ngay trong thủy ngân và không có phản ứng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Al sẽ tạo với Hg hỗn hống. Hỗn hống Al tác dụng với nước:

2Al + 6H₂O → 2Al(OH)₃ + 3H₂

Câu 3. Cho bốn hỗn hợp, mỗi hỗn hợp gồm hai chất rắn có số mol bằng nhau: K₂O và Al₂O₃; Cu và Fe₂(SO₄)₃; CaCl₂ và CuCl₂; Ca và KHSO₄. Số hỗn hợp có thể tan hoàn toàn trong nước (dư) chỉ tạo ra dung dịch là

A. 1.

B. 2.

C. 4.

D. 3.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

1) K₂O và Al₂O₃

K₂O + H₂O → 2KOH.

n_KOH = 2$n_{K_{2}O}$ = 2 mol

2KOH + Al₂O₃ + 3H₂O → 2K[Al(OH)₄]

2 mol           1 mol

Vậy hỗn hợp K₂O và Al₂O₃tan hết trong nước dư.

2) Cu và Fe₂(SO₄)₃

Cu + Fe₂(SO₄)₃ → CuSO₄ + 2FeSO₄

1 mol           1 mol

Vậy hỗn hợp Cu và Fe₂(SO₄)₃ tan hết trong nước dư.

3) CaCl₂ và CuCl₂ là hai muối tan và không phản ứng với nhau. Do đó hỗn hợp này tan hết trong nước dư.

4) Ca và NaHSO₄

Ca + 2H₂O → Ca(OH)₂ + H₂.

Ca(OH)₂ + KHSO₄ → CaSO₄↓ + KOH + H₂O

Hỗn hợp tạo kết tủa và khí H₂.

Vậy có 3 hỗn hợp tan hết trong nước dư.

Câu 4. Phản ứng hóa học xảy ra trong trường hợp nào dưới đây không thuộc loại phản ứng nhiệt nhôm?

A. Al tác dụng với Fe₂O₃ nung nóng.

B. Al tác dụng với CuO nung nóng.

C. Al tác dụng với Fe₃O₄ nung nóng.

D. Al tác dụng với axit H₂SO₄ đặc, nóng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Phản ứng của nhôm với oxit kim loại gọi là phản ứng nhiệt nhôm.

Vậy Al tác dụng với axit H₂SO₄ đặc, nóng không phải là phản ứng nhiệt nhôm.

Câu 5. Thí nghiệm nào sau đây có kết tủa sau phản ứng?

A. Cho dung dịch NaOH đến dư vào dung dịch Cr(NO₃)₃

B. Cho dung dịch HCl đến dư vào dung dịch NaAlO₂ (hoặc Na[Al(OH)₄])

C. Thổi CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂

D. Cho dung dịch NH₃ đến dư vào dung dịch AlCl₃

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

AlCl₃ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl

Vì NH₃ là bazơ yếu nên không thể hòa tan được Al(OH)₃.

A. không thu được kết tủa vì Cr(OH)₃ tan hết trong dung dịch kiềm dư.

NaOH + Cr(OH)₃ → NaCrO₂+ 2H₂O

B. không thu được kết tủa vì:

HCl + Na[Al(OH)₄] → NaCl + Al(OH)₃↓ + H₂O

Al(OH)₃ + 3HCl _dư → AlCl₃ + 3H₂O

C. không thu được kết tủa vì CO₂ dư thu được muối Ca(HCO₃)₂

2CO₂ + Ca(OH)₂ → Ca(HCO₃)₂

Câu 6. Hóa chất dùng để phân biệt dung dịch MgCl₂ và AlCl₃ là

A. dung dịch NaCl.

B. dung dịch HCl.

C. dung dịch HNO₃.

D. dung dịch NaOH.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Dùng dung dịch NaOH dư để phân biệt MgCl₂ và AlCl₃ cụ thể:

+ Xuất hiện kết tủa trắng, không tan khi cho dư NaOH → MgCl₂

MgCl₂ + 2NaOH → Mg(OH)₂ ↓+ 2NaCl

+ Xuất hiện kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan dần đến hết khi NaOH dư → AlCl₃

AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)₃↓ + 3NaCl

NaOH_dư + Al(OH)₃↓ → NaAlO₂ + 2H₂O

Câu 7. Cho lá nhôm vào dung dịch HCl. Lấy vài giọt NaOH nhỏ vào dung dịch thu được, hiện tượng xảy ra là

A. Khí bay lên, xuất hiện kết tủa trắng.

B. Có kết tủa trắng xuất hiện.

C. Có khí bay lên.

D. Không có hiện tượng gì.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Cho lá nhôm vào dung dịch HCl có khí bay lên:

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

Nhỏ vài giọt dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃, có kết tủa keo trắng xuất hiện:

3NaOH + AlCl_{3 dư} → Al(OH)₃ ↓ + 3NaCl.

Câu 8. Nhận định không chính xác về nhôm là

A. Nhôm là kim loại nhẹ, dễ dát mỏng.

B. Nhôm là kim loại có tính khử tương đối mạnh.

C. Trong công nghiệp, nhôm được điều chế bằng phương pháp điện phân nóng chảy.

D. Nhôm có thể khử được các oxit của kim loại kiềm.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Phát biểu D sai vì nhôm không thể khử được các oxit của kim loại kiềm.

Câu 9: Al có thể tan được trong dung dịch nào sau

A. KNO₃.

B. K₂SO₄.

C. KOH.

D. HNO₃ đậm đặc nguội.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

2Al + 2KOH + 2H₂O → 2KAlO₂ + 3H₂.

Câu 10: Cho từ từ dung dịch NH₃ đến dư vào dung dịch AlCl₃. Hiện tượng quan sát được là

A. Có kết tủa keo trắng tan dần đến hết.

B. Có kết tủa keo trắng.

C. Có kết tủa keo trắng rồi tan, sau đó lại có kết tủa.

D. Dung dịch trong suốt.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

3NH₃ + 3H₂O + AlCl₃ → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl.

Câu 11: Dãy gồm các kim loại được điều chế trong công nghiệp bằng phương pháp điện phân hợp chất nóng chảy của chúng là:

A. Na, Ca, Zn.

B. Fe, Ca, Al.

C. Na, Ca, Al.

D. Na, Cu, Al.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Dãy gồm các kim loại Na, Ca, Al được điều chế trong công nghiệp bằng phương pháp điện phân hợp chất nóng chảy của chúng.

Câu 12: Hòa tan m gam Al vào dung dịch NaOH dư. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 3,36 lít khí H₂ đktc. Giá trị của m là

A. 4,05.

B. 2,7.

C. 6,075.

D. 5,04.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Bảo toàn e: $3n_{Al}=2n_{H_2}\to n_{Al}=\mathrm{0,1}mol$

→ m = 2,7 gam

Câu 13: Chất nào sau đây không có tính chất lưỡng tính:

A. Al(OH)₃.

B. Al₂O₃.

C. AlCl₃.

D. NaHCO₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

AlCl₃ không có tính chất lưỡng tính.

Câu 14: Quặng boxit được dùng để sản xuất kim loại nào sau đây?

A. Al.

B. Mg.                              

C. Cu. 

D. Na.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Quặng boxit dùng để sản xuất kim loại Al.

Câu 15: Cho m gam hỗn hợp X gồm Al, Zn, Mg tác dụng với oxi, thu được 19,35 gam chất rắn Y. Để hòa tan vừa hết Y cần dùng V ml dung dịch chứa HCl 1M, sau phản ứng thu được 0,56 lít khí H₂ (dktc) và 43,125 gam muối trong dung dịch. Giá trị của m là

A. 12,95.                           

B. 16,00.                           

C. 13,75.                           

D. 14,75.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Gọi số mol HCl là x mol

Bảo toàn nguyên tố H:

$n_{HCl}=2n_{H_2}+2n_{H_{2}O}\to n_{H_{2}O}=\frac{x-\mathrm{0,05}}{2}mol$

$\to n_O=n_{H_{2}O}=\frac{x-\mathrm{0,05}}{2}mol$

$\to m_X=\mathrm{19,35}-16.\frac{x-\mathrm{0,05}}{2}=\mathrm{19,75}-8x\left(g\right)$

$\to m_{muoi}=\mathrm{19,75}-8x+\mathrm{35,5}x=\mathrm{43,125}\to x=\mathrm{0,85}$

→ m = $\mathrm{19,35}-\frac{\mathrm{0,85}-\mathrm{0,05}}{2}.16=\mathrm{12,95}gam.$

Câu 16: Hòa tan hết m gam hỗn hợp E gồm Al, Mg, MgO trong dung dịch hỗn hợp gồm HNO₃ (0,34 mol) và KHSO₄. Sau phản ứng thu được 8,064 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm NO, H₂ và NO₂ với tỉ lệ mol tương ứng 10 : 5 : 3 và dung dịch Y chỉ chứa muối. Cho NaOH dư vào Y thì có 2,28 mol NaOH tham gia phản ứng, đồng thời thu được 17,4 gam kết tủa xuất hiện. Phần trăm khối lượng của Mg trong E là

A. 17,65%.                       

B. 26,28%.                        

C. 28,36%.                        

D. 29,41%.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Hỗn hợp X gồm NO (0,2 mol), H₂ (0,1 mol) và NO₂ (0,06 mol)

Bảo toàn nguyên tố N: $n_{HN{O}_3}=n_{NO}+n_{N{O}_2}+n_{N{H}_4^{+}}\to n_{N{H}_4^{+}}=\mathrm{0,08}mol$

$n_{Mg{\left(OH\right)}_2}=\mathrm{0,3}mol$

→ Y gồm Al³⁺ (x mol), Mg²⁺ (0,3 mol), NH₄⁺ (0,08 mol), K⁺, SO₄^2-

$\to n_{O{H}^{-}}=4x+\mathrm{2.0,3}+\mathrm{0,08}=\mathrm{2,28}\to x=\mathrm{0,4}$

Bảo toàn e: $3n_{Al}+2n_{Mg}=3n_{NO}+2n_{H_2}+n_{N{O}_2}+8n_{N{H}_4^{+}}$

→ n_Mg = 0,15 mol

Bảo toàn nguyên tố Mg: → n_MgO = 0,3 – 0,15 = 0,15 mol

→ %m_Mg = 17,65%.

Câu 17: Phèn chua có công thức hóa học là

A. (NH₄)₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.                             

B. K₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.

C. Na₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.                                          

D. Li₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Công thức hoá học của phèn chua là: K₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.

Câu 18: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Al(OH)₃ là một bazơ lưỡng tính.                         

B. Al₂O₃ là oxit trung tính.

C. Nhôm là một kim loại lưỡng tính.                       

D. Al(OH)₃ là hiđroxit lưỡng tính.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Al(OH)₃ là hidroxit lưỡng tính, Al₂O₃ là oxit lưỡng tính.

Câu 19: Cho m gam hỗn hợp X gồm Al, Fe, Mg tác dụng với oxi, thu được 22,4 gam chất rắn Y. Để hòa tan vừa hết Y cần dùng V ml dung dịch chứa HCl 2M và H₂SO₄ 1M, sau phản ứng thu được 4,48 lít khí H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 66,1 gam muối khan. Giá trị của m là

A. 16,0.                            

B. 15,5.                            

C. 15,0.                            

D. 14,5.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

$n_{H_{2}S{O}_4}=xmol;n_{HCl}=2xmol,n_{H_2}=\mathrm{0,2}mol$

Bảo toàn H $\to n_{H_{2}O}=2x-\mathrm{0,2}mol$

→ m_X = 22,4 – 16(2x – 0,2) = 25,6 – 32x (gam)

Mà m_muối = (25,6 – 32x) + 96x + 35,5.2x = 66,1

→ x = 0,3

→ m_X = 16 gam.

Câu 20: Cho các phát biểu sau:

(a) Ở nhiệt độ cao, các kim loại kiềm tác dụng với oxi, đều thu được các oxit.

(b) Có thể sử dụng vôi để làm mềm nước có tính cứng tạm thời.

(c) Trong công nghiệp, Al được điều chế từ nguyên liệu là quặng boxit.

(d) Nhúng miếng Al vào dung dịch CuSO₄ có xảy ra ăn mòn điện hóa học.

(e) Dùng dung dịch NaOH có thể phân biệt các chất rắn là MgO, Al₂O₃, Al.

Số phát biểu đúng là

A. 3.   

B. 2.   

C. 4.   

D. 5.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Những phát biểu đúng là: (b), (c), (d), (e).

(a) sai vì ngoài oxit còn thu được các chất khác như peoxit …

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• 4Al + 3O₂ → 2Al₂O₃
• 2Al + 3S → Al₂S₃
• Al + Cl₂ → AlCl₃
• 2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂
• 2Al + 3H₂SO_4(loãng) → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂
• 2Al + 6H₂SO_4(đặc) → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ ↑ + 6H₂O.
• 8Al + 30HNO_3(loãng) → 8Al(NO₃)₃ + 3NH₄NO₃ + 9H₂O
• Al + 6HNO_{3(đặc, nóng)} → Al(NO₃)₃ + 3NO₂ + 3H₂O
• 2Al + Fe₂O₃ → Al₂O₃ + 2Fe
• 2Al + 6H₂O → 2Al(OH)₃ ↓ + 3H₂ ↑
• Phản ứng hóa học:2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂
• 2Al + 3Br₂ → 2AlBr₃
• 2Al + 3I₂ → 2AlI₃
• 2Al + 3F₂ → 2AlF₃
• 4Al + 3C → Al₄C₃
• 2Al + 2NH₃ → 2AlN + 3H₂ ↑
• 4Al + 3CO₂ → 2Al₂O₃ + 3C
• 2Al + 3CuO → Al₂O₃ + 3Cu
• 2Al + 3CuCl₂ → 2AlCl₃ + 3Cu
• 2Al + 3Cu(NO₃)₂ → 3Cu + 2Al(NO₃)₃
• 2Al + 3CuSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Cu
• 2Al + 3FeO → Al₂O₃ + 3Fe
• 8Al + 3Fe₃O₄ → 4Al₂O₃ + 9Fe
• 2Al + 3FeCl₂ → 2AlCl₃ + 3Fe
• Al + 3FeCl₃ → AlCl₃ + 3FeCl₂
• Al + FeCl₃ → AlCl₃ + Fe
• 2Al + 3FeSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Fe
• Al + Fe₂(SO₄)₃ → Al₂(SO₄)₃ + FeSO₄
• 2Al + 3Fe(NO₃)₂ → 3Fe + Al(NO₃)₃
• Al + 3Fe(NO₃)₃ → 3Fe(NO₃)₂ + Al(NO₃)₃
• 2Al + Cr₂O₃ → Al₂O₃ + 2Cr
• 2Al + Cr₂(SO₄)₃ → Al₂(SO₄)₃ + 2Cr
• 2Al + 3PbO → Al₂O₃ + 3Pb
• 2Al + 3SnO → Al₂O₃ + 3Sn
• 8Al + 3Mn₃O₄ → 4Al₂O₃ + 9Mn
• Al + 3AgNO₃ → 3Ag + Al(NO₃)₃
• 2Al + 3ZnSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Zn
• 2Al + 3Pb(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Pb
• 4Al + 3SiO₂ → 2Al₂O₃ + 3Si
• 2Al + 3CaO → Al₂O₃ + 3Ca
• 10Al + 6NH₄ClO₄ → 5Al₂O₃ + 9H₂O + 6HCl + 3N₂ ↑
• 8Al + 3KClO₄ → 4Al₂O₃ + 3KCl
• 2Al + 4H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 4H₂O + S ↓
• 8Al + 15H₂SO₄ → 4Al₂(SO₄)₃ + 12H₂O + 3H₂S ↑
• 8Al + 27HNO₃ → 9H₂O + 3NH₃ ↑ + 8Al(NO₃)₃
• 10Al + 36HNO₃ → 18H₂O + 3N₂ ↑ + 10Al(NO₃)₃
• 2Al + 6HF → 3H₂ ↑ + 2AlF₃
• 2Al + 3H₂S → Al₂S₃ + 3H₂ ↑
• 2Al + 6CH₃COOH → 2(CH₃COO)₃Al + 3H₂ ↑
• 2Al + 2H₃PO₄ → 3H₂ ↑ + 2AlPO₄
• 2Al + 6HBr → 3H₂ ↑ + 2AlBr₃
• 4Al + K₂Cr₂O₇ → Al₂O₃ + 2Cr + 2KAlO₂
• 8Al + 21H₂SO₄ + 3K₂Cr₂O₇ → 4Al₂(SO₄)₃ + 21H₂O + 3K₂SO₄ + 6CrSO₄
• 2Al + 3H₂O → Al₂O₃ + 3H₂ ↑
• Al + 6KNO₃ → 2Al₂O₃ + 3N₂ ↑ + 6KAlO₂
• 8Al + 2H₂O + 3NaNO₃ + 5NaOH → 3NH₃ ↑ + 8NaAlO₂
• 8Al + 18H₂O + 3KNO₃ + 5KOH → 3NH₃ ↑ + 8KAl(OH)₄
• 2Al + 4BaO → 3Ba + Ba(AlO₂)₂
• 2Al + 4CaO → 3Ca + Ca(AlO₂)₂
• Al + Ca(OH)₂ + H₂O → H₂ ↑ + Ca(AlO₂)₂
• 2Al + 2H₂O + Ba(OH)₂ → 3H₂ ↑ + Ba(AlO₂)₂
• 2Al + 2H₂O + 2KOH → 3H₂ ↑ + 2KAlO₂
• 2Al + 2H₂O + 2NaOH → 3H₂ ↑ + 2NaAlO₂