BaCO3 + HCl → BaCl2 + CO2 + H2O

Phản ứng BaCO₃ + HCl ra BaCl₂ và khí CO₂ bay lên thuộc loại phản ứng trao đổi đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về BaCO₃ có lời giải, mời các bạn đón xem:

BaCO₃ + 2HCl → BaCl₂ + CO₂ ↑ + H₂O

1. Phương trình phản ứng BaCO₃ tác dụng với HCl

BaCO₃ + 2HCl → BaCl₂ + H₂O + CO₂↑

Phản ứng này thuộc loại phản ứng trao đổi.

2. Hiện tượng của phản ứng BaCO₃ tác dụng với HCl

-Xuất hiện khí CO₂ thoát ra khỏi dung dịch.

3. Cách tiến hành phản ứng BaCO₃ tác dụng với HCl

- Cho từ từ dung dịch HCl vào ống nghiệm có chứa 1 mẩu BaCO₃.

4. Cách viết phương trình ion thu gọn của phản ứng BaCO₃ tác dụng với HCl

Bước 1: Viết phương trình phân tử:

BaCO₃ + 2HCl → BaCl₂ + H₂O + CO₂↑

Bước 2: Viết phương trình ion đầy đủ bằng cách: chuyển các chất vừa dễ tan, vừa điện li mạnh thành ion; các chất điện li yếu, chất kết tủa, chất khí để nguyên dưới dạng phân tử:

BaCO₃ + 2H⁺ + 2Cl^- → Ba²⁺ + 2Cl^- + H₂O + CO₂↑

Bước 3: Viết phương trình ion thu gọn từ phương trình ion đầy đủ bằng cách lược bỏ đi các ion giống nhau ở cả hai vế:

BaCO₃ + 2H⁺ → Ba²⁺ + H₂O + CO₂↑

5. Tính chất hoá học của HCl

Axit clohiđric là một axit mạnh, mang đầy đủ tính chất hóa học của một axit như:

- Làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

- Tác dụng với kim loại đứng trước (H) trong dãy hoạt động hóa học của kim loại. Ví dụ:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

Chú ý: Kim loại có nhiều hóa trị tác dụng với dung dịch HCl thu được muối trong đó kim loại ở mức hóa trị thấp. Ví dụ:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

- Tác dụng với oxit bazơ và bazơ tạo thành muối và nước. Ví dụ:

CuO + 2HCl $\stackrel{t^o}{\to }$ CuCl₂ + H₂O

Fe₂O₃ + 6HCl $\stackrel{t^o}{\to }$ 2FeCl₃ + 3H₂O

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Cu(OH)₂ + 2HCl → CuCl₂ + 2H₂O

- Tác dụng với muối của axit yếu hơn tạo thành muối mới và axit mới. Ví dụ:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂ ↑

AgNO₃ + HCl → AgCl↓ + HNO₃

Ngoài tính chất đặc trưng là tính axit, dung dịch axit HCl đặc còn thể hiện tính khử khi tác dụng chất oxi hoá mạnh như KMnO₄, MnO₂, K₂Cr₂O₇, MnO₂, KClO₃…

$4H\stackrel{-1}{Cl}+Mn{O}_2\stackrel{t^o}{\to }MnC{l}_2+{\stackrel{0}{Cl}}_2+2H_{2}O$

$K_{2}C{r}_2{O}_7+14H\stackrel{-1}{Cl}\to 3{\stackrel{0}{Cl}}_2+2KCl+2CrC{l}_3+7H_{2}O$

6. Tính chất của muối cabonat

Muối cacbonat là muối của axit cacbonic (gồm muối $C{O}_3^{2-}$ và $HC{O}_3^{-}$).

6.1. Tính tan

- Muối cacbonat của các kim loại kiềm, amoni và đa số muối hiđrocacbonat dễ tan trong nước.

- Muối cacbonat của kim loại khác thì không tan.

6.2. Tính chất hóa học

a) Tác dụng với axit

Thí dụ:

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂↑ + H₂O

$HC{O}_3^{-}$ + H⁺ → CO₂↑ + H₂O

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂↑ + H₂O

$C{O}_3^{2-}$ + 2H⁺ → CO₂↑ + H₂O

b) Tác dụng với dung dịch kiềm

- Các muối hiđrocacbonat tác dụng dễ dàng với dung dịch kiềm.

Thí dụ:

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

$HC{O}_3^{-}+O{H}^{-}\to C{O}_3^{2-}+H_{2}O$

c) Phản ứng nhiệt phân

- Muối cacbonat tan không bị nhiệt phân (trừ muối amoni), muối cacbonat không tan bị nhiệt phân:

MgCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ MgO + CO₂↑

- Tất cả các muối hiđrocacbonat đều bị nhiệt phân:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + CO₂↑ + H₂O

Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ + H₂O + CO₂↑

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Để tạo xốp cho một số loại bánh, có thể dùng muối nào sau đây?

A. (NH₄)₃PO₄.

B. NH₄HCO₃.

C. CaCO₃.

D. NaCl.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

NH₄HCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃↑ + CO₂↑ + H₂O

Khi sử dụng bột nở này, khí NH₃ và CO₂ thoát ra làm cho bánh căng phồng và xốp.

Câu 2: Cặp chất nào sau đây không bị nhiệt phân?
A. CaCO₃, BaCO₃.

B. Ca(HCO₃)₂, Ba(HCO₃)₂.

C. Na₂CO₃, K₂CO₃.

D. NaHCO₃, KHCO₃.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Muối cacbonat của kim loại kiềm bền với nhiệt.

Câu 3:Hình vẽ sau đây mô tả thí nghiệm điều chế và thu khí Y từ hỗn hợp rắn gồm CaCO₃ và CaSO₃:

Khí Y là

A. CO₂.

B. SO₂.

C. H₂.

D. Cl₂.

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Hỗn hợp khí X gồm CO₂ và SO₂. Khí SO₂ khi đi qua bình đựng nước brom đã bị giữ lại, còn khí Y thoát ra là CO₂.

$CaC{O}_3\underset{t^0}{\overset{}{\to }}CaO+C{O}_2$

$CaS{O}_3\underset{t^0}{\overset{}{\to }}CaO+S{O}_2$

$S{O}_2+B{r}_2+2H_{2}O\to 2HBr+H_{2}S{O}_4$

Câu 4: Tro thực vật được sử dụng như một loại phân bón cung cấp nguyên tố kali cho cây trồng do chứa muối kali cacbonat. Công thức của kali cacbonat là

A. KCl.

B. KOH.

C. NaCl

D. K₂CO₃

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Công thức của kali cacbonat là K₂CO₃.

Câu 5: Chất nào sau đây tác dụng với dung dịch NaHCO₃ sinh ra khí CO₂?

A. NaCl.

B. KNO₃.

C. KCl.

D. HCl.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

HCl + NaHCO₃ → CO₂↑ + NaCl + H₂O

Câu 6:Cho 10 gam CaCO₃ vào dung dịch HCl dư, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được V lít CO₂ (đktc). Giá trị của V là

A. 2,80.

B. 2,24.

C. 1,12.

D. 3,36.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

Bảo toàn nguyên tố C ta có:

$n_{C{O}_2}=n_{CaC{O}_3}=\frac{10}{100}=\mathrm{0,1}mol$

$\to V_{C{O}_2}=\mathrm{0,1.22,4}=\mathrm{2,24}$ lít

Câu 7: Natri cacbonat là hóa chất quan trọng trong công nghiệp thủy tinh, bột giặt, phẩm nhuộm, giấy, sợi. Công thức của natri cacbonat là

A. Na₂CO₃.

B. NaHCO₃.

C. MgCO₃.

D. CaCO₃.

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Công thức của natri cacbonat là Na₂CO₃.

Câu 8:Nung CaCO₃ ở nhiệt độ cao, thu được chất khí X. Chất X là

A. CaO.

B. H₂.

C. CO.

D. CO₂.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Khí X là CO₂:

CaCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ CaO (rắn) + CO₂ (khí).

Câu 9. Cho 20 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe₃O₄, Fe₂O₃ tác dụng vừa hết với 700 ml HCl 1M thu được dung dịch X và 3,36 lít khí H₂ (đktc). Cho X phản ứng với dung dịch NaOH dư thu được kết tủa Y. Nung Y ngoài không khí đến khối lượng không đổi thu được đến khối lượng không đổi được m(g) chất rắn. Tính m

A. 16,0 B. 23,4. C. 14,4 D. 24,0.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

n_HCl = 0,7 mol ; $n_{H_2}=\mathrm{0,15}mol$

- BTNT H:

$\begin{array}{c}{n}_{HCl}=2n_{H_2}+2n_{H_{2}O}\\ \Rightarrow n_{H_{2}O}=\frac{n_{HCl}-2n_{H_2}}{2}=\frac{\mathrm{0,7}-2\times \mathrm{0,15}}{2}=\mathrm{0,2}mol\\ \Rightarrow n_O=\mathrm{0,2}mol\end{array}$

- Lại có:

$\begin{array}{c}{m}_X=m_{Fe}+m_O\Rightarrow 20=m_{Fe}+\mathrm{0,2}\times 16\\ \Rightarrow m_{Fe}=\mathrm{16,8}g\Rightarrow n_{Fe}=\mathrm{0,3}mol\Rightarrow n_{F{e}_2{O}_3}=\mathrm{0,15}mol\end{array}$

Vậy m_rắn = 0,15.160 = 24 gam.

Câu 10. Đốt cháy hoàn toàn 5,8 gam hỗn hợp gồm Zn và Mg trong không khí thu được hỗn hợp oxit X. Hòa tan hết X trong dung dịch HCl 1M. Thể tích dung dịch axit HCl hòa tan hết được X là

A. 250 ml. B. 100 ml. C. 150 ml. D. 500 ml.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Sơ đồ phản ứng:

$\left(\begin{array}{c}Zn\\ Mg\end{array}\right)\stackrel{+O_2}{\to }X\left(\begin{array}{c}ZnO\\ MgO\end{array}\right)+VmlHCl1M$

- Giả sử chỉ có Zn ⇒ n_Zn = 0,09 mol

⇒ n_HCl = 0,18 ⇒ V = 180 ml

- Nếu chỉ có Mg ⇒ n_Mg = 0,24 mol

⇒ n_HCl = 0,48 ⇒ V = 480 ml

⇒ 180 ml < V_HCl < 480 ml ⇒ Chọn A.

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• BaCO₃ + C → BaO + 2CO ↑
• BaCO₃ + H₂SO₄ → H₂O + CO₂ ↑ + BaSO₄ ↓
• Phản ứng nhiệt phân: BaCO₃ → BaO + CO₂ ↑
• BaCO₃ + H₂O + CO₂ → Ba(HCO₃)₂
• BaCO₃ + 2CH₃COOH → H₂O + CO₂ ↑ + (CH₃COO)₂Ba
• BaCO₃ + 2HNO₃ → Ba(NO₃)₂ + H₂O + CO₂ ↑