CH3COOH + Cu(OH)2 → (CH3COO)2Cu + H2O | Axit axetic + Cu(OH)2

Phản ứng Axit axetic CH₃COOH + Cu(OH)₂ thuộc loại phản ứng trao đổi đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về CH₃COOH có lời giải, mời các bạn đón xem:

Cu(OH)₂ + 2CH₃COOH → (CH₃COO)₂Cu + 2H₂O

1. Phương trình phản ứng CH₃COOH tác dụng với Cu(OH)₂

Cu(OH)₂ + 2CH₃COOH → (CH₃COO)₂Cu + 2H₂O

2. Hiện tượng của phản ứng CH₃COOH tác dụng với Cu(OH)₂

- Chất rắn Cu(OH)₂ tan dần, sau phản ứng thu được dung dịch có màu xanh.

3. Cách tiến hành phản ứng CH₃COOH tác dụng với Cu(OH)₂

- Cho 1 – 2 ml CuSO₄ 5% vào ống nghiệm, tiếp tục nhỏ tiếp NaOH 10% vào ống nghiệm, sau phản ứng thu được kết tủa.

- Gạn lấy kết tủa sau đó cho tác dụng với dung dịch CH₃COOH.

4. Cách viết phương trình ion thu gọn của phản ứng CH₃COOH tác dụng với Cu(OH)₂

Bước 1: Viết phương trình phân tử:

Cu(OH)₂ + 2CH₃COOH → (CH₃COO)₂Cu + 2H₂O

Bước 2: Viết phương trình ion đầy đủ bằng cách: chuyển các chất vừa dễ tan, vừa điện li mạnh thành ion; các chất điện li yếu, chất kết tủa, chất khí để nguyên dưới dạng phân tử:

Cu(OH)₂ + 2CH₃COO^- + 2H⁺ → 2CH₃COO^- + Cu²⁺ + 2H₂O

Bước 3: Viết phương trình ion thu gọn từ phương trình ion đầy đủ bằng cách lược bỏ đi các ion giống nhau ở cả hai vế:

Cu(OH)₂ + 2H⁺ → Cu²⁺ + 2H₂O

5. Mở rộng kiến thức về CH₃COOH

Axit axetic có công thức phân tử: C₂H₄O₂.

Phân tử khối: 60.

5.1. Tính chất vật lí

Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước.

Dung dịch axit axetic nồng độ từ 2 – 5 % dùng làm giấm ăn.

5.2. Cấu tạo phân tử

Axit axetic có công thức cấu tạo:

Trong phân tử axit axetic có nhóm –COOH làm cho phân tử có tính axit.

5.3. Tính chất hóa học

a. Axit axetic có tính chất của một axit

+ Làm đổi màu quỳ tím sang màu đỏ.

+ Tác dụng với kim loại (trước H) giải phóng H₂

Ví dụ:

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂ ↑

2CH₃COOH + Zn → (CH₃COO)₂Zn + H₂ ↑

+ Tác dụng với bazơ → muối và nước

Ví dụ:

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

2CH₃COOH + Ba(OH)₂ → (CH₃COO)₂Ba + 2H₂O

+ Tác dụng với oxit bazơ → muối và nước

Ví dụ:

2CH₃COOH + CaO → (CH₃COO)₂Ca + H₂O

2CH₃COOH + Na₂O → 2CH₃COONa + H₂O

+ Tác dụng với muối của axit yếu hơn

Ví dụ:

2CH₃COOH + CaCO₃ → (CH₃COO)₂Ca + CO₂ ↑ + H₂O.

2CH₃COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa + CO₂ ↑ + H₂O

Chú ý: Axit axetic là axit yếu.

b. Tác dụng với rượu etylic tạo ra este và nước

- Hiện tượng: Sản phẩm thu được là chất lỏng, mùi thơm, không tan trong nước, nổi trên mặt nước gọi là este.

- Phương trình hóa học:

CH₃COOH + CH₃CH₂OH $\stackrel{H_{2}S{O}_4,t^0}{\rightleftarrows }$CH₃COOCH₂CH₃ + H₂O.

- Este thu được là etylaxetat dùng làm dung môi trong công nghiệp.

- Lưu ý: Sản phẩm của phản ứng giữa axit hữu cơ và rượu là este.

5.4. Ứng dụng

Axit axetic được dùng để điều chế dược phẩm, thuốc diệt cỏ, diệt côn trùng, phẩm nhuộm, tơ sợi nhân tạo, pha giấm ăn…

5.5. Điều chế

Axit axetic được điều chế theo các phản ứng sau:

- Trong công nghiệp, đi từ butan C₄H₁₀:

2C₄H₁₀ + 5O₂ $\stackrel{t^0,xt}{\to }$4CH₃COOH + 2H₂O

- Sản xuất giấm ăn, thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng.

CH₃CH₂OH + O₂ $\stackrel{men}{\to }$CH₃COOH + H₂O.

6. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1: Tính chất vật lý của axit axetic là

A. Chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước

B. Chất khí, không màu, vị chua, không tan trong nước

C. Chất lỏng, không màu, không vị, tan vô hạn trong nước

D. Chất lỏng, màu xanh, không vị, tan vô hạn trong nước

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Tính chất vật lý của axit axetic là: Chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước.

Câu 2: Hòa tan hoàn toàn 2,3 gam natri vào dung dịch CH₃COOH. Thể tích khí H₂ thoát ra ở đktc là

A. 0,56 lít

B. 3,36 lít

C. 1,12 lít

D. 2,24 lít

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Số mol Na là: n_Na = $\frac{\mathrm{2,3}}{23}$ = 0,1 mol

Phương trình phản ứng:

$\begin{array}{c}2C{H}_3\text{COO}H+2Na\to 2C{H}_3{\text{COONa+H}}_2\\ \text{0,1 0,05 (mol)}\end{array}$

Theo phương trình phản ứng ta có: $n_{H_2}$= 0,05 mol

Thể tích khí H₂ thoát ra ở đktc là $V_{H_2}$= 0,05.22,4 = 1,12 lít

Câu 3: Chất nào sau đây làm đổi màu quỳ tím?

A. CH₃OH

B. CH₂=CH₂

C. CH₃CH₂OH

D. CH₃COOH

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Chất làm đổi màu quỳ tím là: CH₃COOH vì CH₃COOH có tính axit làm quỳ tím hóa đỏ.

Câu 4: Cho các phát biểu sau:

(1) Trong công nghiệp, axit axetic được điều chế từ butan C₄H₁₀.

(2) Trong phân tử axit axetic có nhóm –COOH làm cho phân tử có tính axit.

(3) Axit axetic tác dụng với bazơ tạo thành muối và nước.

(4) Axit axetic có tính chất của một axit.

Số phát biểu đúng là

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Các phát biểu (1), (2), (3), (4) đều đúng.

Câu 5: Trung hòa 200 ml dung dịch axit axetic 0,25M bằng dung dịch NaOH 0,25M. Thể tích dung dịch NaOH cần dùng là

A. 0,1 lít

B. 0,2 lít

C. 0,3 lít

D. 0,4 lít

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Số mol của CH₃COOH là:

$n_{C{H}_{3}COOH}=\mathrm{0,25.0,2}$ = 0,05 mol

Phương trình phản ứng:

$\begin{array}{c}C{H}_{3}COOH+NaOH\to C{H}_3{\text{COONa+H}}_{2}O\\ \mathrm{0,05}\text{0,05 (mol)}\end{array}$

Theo phương trình phản ứng ta có: n_NaOH = 0,05 mol

Thể tích dung dịch NaOH cần dùng là:

V = $\frac{n}{C_M}=\frac{\mathrm{0,05}}{\mathrm{0,25}}$ = 0,2 lít

Câu 6: Công thức phân tử của axit axetic là

A. CH₂O₂

B. C₂H₆O₂

C. C₂H₄O₂

D. C₂H₄O

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Công thức phân tử của axit axetic là C₂H₄O₂.

Câu 7: Hòa tan hoàn toàn 4,8 gam Mg vào dung dịch CH₃COOH, sau phản ứng thấy thoát ra V lít khí H₂ ở đktc. Giá trị của V là

A. 4,48 lít

B. 5,60 lít

C. 3,36 lít

D. 9,80 lít

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Số mol của Mg là: n_Mg = $\frac{\mathrm{4,8}}{24}$ = 0,2 mol

Phương trình phản ứng:

$\begin{array}{c}2C{H}_{3}COOH+Mg\to Mg+H_2\\ \text{0,2 0,2 (mol)}\end{array}$

Theo phương trình phản ứng ta có: $n_{H_2}$= 0,2 mol

Thể tích khí H₂ là: V = 0,2.22,4 = 4,48 lít

Câu 8: Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ

A. 2% - 5%

B. 6% - 10%

C. 10% - 15%

D. 16% - 18%

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Giấm ăn là dung dịch axit axetix có nồng độ từ 2% - 5%

Câu 9: Hòa tan hoàn toàn 20 gam CaCO₃ vào đung dịch CH₃COOH. Thể tích CO₂ thoát ra ở đktc là

A. 1,12 lít

B. 5,6 lít

C. 4,48 lít

D. 13,44 lít

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Số mol của CaCO₃ là: $n_{CaC{O}_3}=\frac{20}{100}$ = 0,2 mol

Phương trình phản ứng:

$\begin{array}{c}CaC{O}_3+2C{H}_{3}COOH\to Ca+C{O}_2+H_{2}O\\ \text{0,2 0,2 (mol})\end{array}$

Theo phương trình phản ứng ta có: $n_{C{O}_2}$= 0,2 mol

Thể tích CO₂ thoát ra ở đktc là $V_{C{O}_2}$= 0,2.22,4 = 4,48 lít

Câu 10: Cho 8 gam NaOH tác dụng hết với dung dịch CH₃COOH, sau phản ứng thu được m gam muối. Giá trị của m là

A. 14,6 gam

B. 16,4 gam

C. 18,6 gam

D. 19,8 gam

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Số mol của NaOH là: n_NaOH = $\frac{8}{40}$ = 0,2 mol

Phương trình phản ứng:

$\begin{array}{c}C{H}_{3}COOH+NaOH\to C{H}_{3}COONa+H_{2}O\\ \text{0,2 0,2 (mol)}\end{array}$

Theo phương trình phản ứng ta có: $n_{C{H}_{3}COONa}=\mathrm{0,2}$ (mol)

Khối lượng của CH₃COONa là: m = 0,2.82 = 16,4 gam.

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• Cu(OH)₂ → CuO + H₂O
• Cu(OH)₂ + 2HCl → CuCl₂ + H₂O
• Cu(OH)₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂O
• Cu(OH)₂ + 2HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + H₂O
• Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂
• Cu(OH)₂ + CH₃CHO → CH₃COOH + Cu₂O ↓ + H₂O
• Cu(OH)₂ + HCHO → HCOOH + Cu₂O ↓ + H₂O
• 2Cu(OH)₂ + HCOOH → CO₂ + Cu₂O ↓ + 4H₂O
• Cu(OH)₂ + C₃H₅(OH)₃ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu
• Cu(OH)₂ + C₂H₄(OH)₂ → [C₂H₄(OH)O]₂Cu
• Cu(OH)₂ + C₆H₁₂O₆ → [C₆H₁₁O₆]₂Cu + H₂O
• Cu(OH)₂ + C₁₂H₂₂O₁₁ → [C₁₂H₂₁O₁₁]₂Cu + H₂O