15/12/2023
15/12/2023
Cứ mỗi dịp Tết đến xuân sang, trăm hoa đua nở, vạn vật đâm chồi như được tiếp thêm sức sống mới. Người người, nhà nhà nô nức sắm sửa cây đào, cây mai, gói những chiếc bánh chưng xanh mướt bên bếp than hồng. Trẻ nhỏ vui ca, nô đùa háo hức chờ đợi những bao lì xì đỏ thắm. Những hình ảnh đó chính là nét văn hóa đẹp đẽ đáng được lưu giữ từ bao đời nay. Nét đẹp đó cũng đã được gửi gắm vào thơ ca của các nhà thơ nổi tiếng. Không thể không kể đến bài thơ “Chợ Tết” của Đoàn Văn Cừ.
Mở đầu, bài thơ đưa người đọc đến với một khung cảnh thiên nhiên tươi vui, sống động ở làng quê:
“Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi
Sương hồng lam, ôm ấp nóc nhà gianh
Trên con đường viền trắng mép đồi xanh
Người các ấp tưng bừng ra chợ Tết”.
Những câu thơ mở đầu gợi tả một sáng tinh mơ nơi làng quê trong ánh bình minh. Dải mây trắng trên đỉnh núi "đỏ dần" lên. Những giọt sương mai như viên ngọc "hồng lam" được nhân hóa, đang "ôm ấp" nóc nhà gianh nơi thôn ấp. Những con đường quê "viền trắng" uốn lượn mép đồi xanh. Đỉnh núi, đồi xanh, nóc nhà gianh, con đường, dải mây trắng, giọt sương hồng lam... và
“Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa
Tia nắng tía nhảy hoài trong ruộng lúa
Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh
Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh”
… tất cả đều ửng sáng, trông rất đẹp mắt. Nhà thơ sử dụng màu sắc rất tài tình “trong thơ có họa”! Và trên con đường uốn mình, mềm mại như dải lụa ấy, có biết bao nhiêu con người, già trẻ gái trai từ các thôn ấp, đang nô nức, nối đuôi nhau đi chợ Tết với niềm vui náo nức. Ở đây, cảnh đi chợ Tết "tưng bừng" đông vui như đi trảy hội!
Qua bức tranh thiên nhiên choáng ngợp, hình ảnh con người nổi bật với tinh thần tươi mới, niềm vui, niềm hạnh phúc chào đón Xuân sang:
Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc
Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon
Vài cụ già chống gậy bước lom khom
Cô yếm thăm che môi cười lặng lẽ
Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ
Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu
Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau.
Chợ Xuân náo nhiệt, mỗi người một vẻ nhưng lại hòa quyện đến lạ thường. Những dòng người nối hàng dài trên đồng cỏ xanh biếc, những bước chân “lon xon” của cậu bé áo đỏ là tâm trạng háo hức, vui mừng tíu tít chảy hội Xuân. Cụ già chống gậy “lom khom” hay sự e thẹn của cô yếm thắm với nụ cười duyên dáng, em bé nép đầu bên yếm mẹ vì bỡ ngỡ, e ngại lần đầu được đi chợ Xuân. Tất cả điều đó góp phần cho bức trnah màu Xuân thêm sinh động. Tăng thêm phần dí dỏm, ngộ nghĩnh là hai hình ảnh người gánh lợn chạy đi đầu và chú bò vàng đuổi theo sau. Ta cảm nhận được nhà thơ dường như cũng đang nở nụ cười trước khung cảnh ngày Xuân tưng bừng, nhộn nhịp. Cảnh vật đen sen con người khiến không khí chợ Tết quê hương vô cùng rực rỡ.
Nhà phê bình nghiên cứu văn học Hoài Thanh trong “Thi nhân Việt Nam” đã bình những câu kết trong bài thơ: “Nhưng câu ấy đều khép lại một thế giới và mở ra một thế giới: khép một thế giới thực, mở một thế giới mộng. Cảnh trước mắt vừa tan thì tình trong lòng cũng vừa nhóm. Mắt ta không thấy gì nữa những lòng ta bỗng bâng khuâng”… và “ nhưng nghĩ đến Đoàn Văn Cừ là tôi lại nghĩ đến Tết. Cái tên Đoàn Văn Cừ trong trí tối đã lẫn với màu bánh chưng, mùi thuốc pháo, vị mứt gừng”…
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
29/08/2025
Top thành viên trả lời