Trao đổi với các quan điểm trái chiều về văn hoá giao thông ( ý kiến trái triều là gì và giải thích phản bác lại )

Khi nhắc đến cụm từ "văn hóa giao thông", hầu hết mọi người thường liên tưởng đến những hành vi thiếu ý thức, phần “tối” nhiều hơn, mà ít khi nhớ đến những hành động đẹp đáng được ngợi khen. Điều này cũng không lạ, bởi những hành vi, hình ảnh thiếu văn hóa, kém ý thức khi tham gia giao thông còn phổ biến và là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng giao thông ùn tắc, lộn xộn, khiến nhiều người bức xúc.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, về cơ bản, việc xây dựng văn hóa giao thông trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, “nếp văn hóa” chung đã được hình thành. Vậy nhưng, bên cạnh những chuẩn mực đang được cộng đồng cùng nhau xây dựng, thì vẫn còn không ít người có cách tham gia giao thông theo kiểu “không giống ai”.

Và theo lẽ thường, những hình ảnh dễ gây chú ý nhất là các hành vi xấu, phản cảm, thậm chí gây nguy hiểm cho người khác và cả bản thân người có hành vi ấy. Đó là tình trạng “điền vào chỗ trống”, chạy xe ngược chiều, lấn làn, dừng đỗ xe tùy tiện, không giảm tốc độ, thiếu quan sát khi qua nút giao… Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều vụ va chạm, tai nạn giao thông.

Như vụ tai nạn giao thông xảy ra trên đường Bắc Kạn (TP. Thái Nguyên) vào ngày 21/2/2023. Theo camera ghi lại, một thanh niên đi xe máy di chuyển với tốc độ cao và lạng lách, đánh võng, rượt đuổi với 1 xe khác, sau đó va chạm với một xe ô tô và một xe máy đi ngược chiều. Vụ tai nạn làm thanh niên trên và một phụ nữ đi xe máy đúng phần đường bị thương nặng, khiến nhiều phương tiện hư hỏng.

Hay như lâu nay, một trong những hành vi khiến nhiều người bức xúc và bị cộng đồng xã hội phản ánh mạnh mẽ là việc dừng, đỗ xe tùy tiện. Điều này có thể thấy rõ nhất ở trước cổng một số trường học trên địa bàn TP. Thái Nguyên, như: Tiểu học Đội Cấn, Tiểu học và THCS Trưng Vương, Tiểu học Nguyễn Viết Xuân…

Vào giờ đưa đón học sinh, nhiều phụ huynh vô tư dừng, đỗ ngay trước cổng trường, chắn ngang đường, chen lấn, thậm chí quay đầu xe, mặc cho những phương tiện khác ùn ứ phía sau. Anh Nguyễn Văn Thắng, phụ huynh có con học tại Trường Tiểu học Đội Cấn (TP. Thái Nguyên), nói: Một số phụ huynh dừng, đỗ, quay đầu xe ô tô tùy tiện ngay trước cổng trường, ảnh hưởng đến nhiều người, nhưng khi được nhắc nhở, một số còn tỏ thái độ bực bội, thách thức. 

Tình trạng dừng đỗ xe thiếu ý thức như chắn ngay đầu ngõ; dừng xe giữa đường để nghe điện thoại; đỗ xe trước cửa nhà, chắn ngang quầy bán hàng của người khác trong thời gian dài mà không để số điện thoại… là điều không hiếm gặp. Đã không ít trường hợp chủ nhân của những chiếc xe ấy đã phải nhận "bài học", nhẹ thì bị cài giấy nhắc nhở, mắng mỏ, nặng thì lốp xe bị xì hơi, thậm chí bị xô xát do mâu thuẫn khi dừng, đỗ xe…

Có thể nói, văn hóa tham gia giao thông ngày này trở nên quan trọng. Văn hóa nơi công cộng rất cần sự chung tay, nghiêm chỉnh chấp hành, cùng nhau tạo ra những nét ứng xử phù hợp. Về nguyên tắc, mọi người khi tham gia giao thông đều biết những hành vi nào là sai, thiếu chuẩn mực. Bởi trước khi được phép điều khiển phương tiện ra đường họ đều đã được đào tạo, sát hạch, thi, cấp giấy phép… Vậy nhưng, từ biết đến tuân thủ, chấp hành vẫn còn một khoảng cách. Bởi vậy, việc hình thành thói quen, ý thức tuân thủ pháp luật, quy tắc giao thông, hình thành nét văn hóa giao thông đẹp ngoài các yếu tố tuyên truyền, giáo dục, đào tạo, kiểm tra - sát hạch… thì quan trọng nhất vẫn là nhận thức, ý thức và thái độ của mỗi người.