Bàn về giá trị thẩm mĩ của văn học, có ý kiến cho rằng: Văn học đem lại cho con người niềm vui trong sáng trước cái đẹp của sự sống.
Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Phân tích đoạn trích truyện Làm bạn với bầu trời của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh để làm sáng tỏ? LÀM BẠN VỚI BẢU TRỜI,Tèo năm nay tám tuổi, nhỏ hơn tôi và Nghị hai tuổi. Đó là một thằng nhóc mặt mày,sáng sủa, không có vẻ gì là đứa trẻ nhà quê dù từ bé tới giờ nó chỉ sống ở nông thôn.,Khi tôi theo thằng Nghị về nhà nó, Tèo vẫn nằm trên giường. Nó mặc chiếc áo ngắn,tay màu đỏ đã ngả màu gạch cua và một chiếc quần cộc màu xám dài tới gối. Tèo kê đầu,trên hai chiếc gối xếp chồng lên nhau, ánh mắt đang lơ đăng nhìn qua cửa sổ.,Nghị giới thiệu:,- Anh Lam là bạn tao. Ảnh tới thăm mày đó, Tèo.,Thằng Tèo nằm yên tại chỗ gật đầu chào tôi. Trông mặt thì nó có vẻ vui mừng khi có,người đến thăm nhưng nó không thèm ngồi dậy khiến tôi bực mình:,- Mày có biết lịch sự là gì không hả Tèo?,- Em tao không ngồi lên được. - Nghị vội vàng giải thích.,Hóa ra cách đây bốn tháng, Tèo bị ngã từ trên cầu xuống suối. Cầu thôn quê lát bằng,những mảnh ván gập ghềnh, trẻ con bước không khéo ngã như chơi. Lúc Tèo trượt chân,,con suối đang vào mùa khô, lòng suối cạn lớm chớm những đá. Tèo đập người vào đá, bất,tỉnh nhân sự.,Khi người làng vớt nó lên chở tới trạm xá, mắt nó nhắm nghiền, ngực thoi thóp thở, ai,cũng tưởng nó chết.,Thế nhưng Tèo vượt qua được, y như có phép màu. Tất nhiên nếu đầu nó chẳng may,va phải đá, chẳng phép màu nào cứu nó nổi. Tèo không chết, nhưng cột sống bị tổn thương,nặng. Từ hôm đó, nó nằm một chỗ.,Đó là Nghị kể tôi nghe. Còn lúc tôi ngắm thằng Tèo và tự hỏi tại sao một thằng bé,trông đáng yêu như thế lại gặp số phận thế này. Tèo không hề hé môi về tai nạn của mình.,Giá như thằng Tèo muốn kể, nó cũng không có cơ hội. Vừa giới thiệu tôi với thằng Tèo,xong, Nghị đã bô bô giành nói:,- À, tao nhớ ra rồi nghe Tèo.,- Nhớ chuyện gì vậy anh?,- Chuyện tao xem phim lần đầu đó. Lúc đó tao mới ba tuổi. Đó là một bộ phim chiếu cảnh,thợ lặn.,- Thợ lặn hả anh?,- Ờ, thợ lặn. Người ta bỏ thợ lặn vào trong một chiếc lồng rồi thả xuống biển.,- Người ta thả xuống biển để làm gì?,Nghị khụt khịt mũi, vừa nói nó vừa liếc tôi:,- Lâu quá rồi tao cũng chẳng nhớ. Chỉ nhớ lát sau người ta kéo người thợ lặn lên.,Kéo lên xong, người ta lại thả xuống. Thả xuống xong, người ta lại kéo lên.,- Em biết rồi. - Tèo mỉm cười. - Người ta chơi trò chơi đó anh.,- Trò chơi á?,- Ờ, hồi trước em cũng hay chơi trò đó. Em buộc một chiếc giày cũ vào sợi dây rồi,thả xuống ao rồi kéo lên sau đó lại thả xuống...,- Đầu mày bị sao vậy hả Tèo? Mồi câu là chiếc giày, cá nào mà ăn?,- Cá không ăn nhưng nó chui vào chiếc giày để đi ngủ. Nó sẽ tưởng chiếc giày là nhà,của nó. Nghị thở hắt ra:,- Mày điên quá,rồi, Tèo. Tôi,chen ngang:,- Rốt cuộc mày có câu được con cá nào không?,- Lần đó em không câu được cá nhưng câu được một con diều.,Trước ánh mắt dò hỏi của tôi và Nghị, thằng Tèo vui vẻ giải thích:,- Con diều giấy của anh Tí bị đứt dây đó anh. Cánh diều bay là là rồi đáp xuống chiếc,giày của em... [..],Cậu nhỏ luôn tươi tắn nụ cười trên môi, ước mơ luôn trong mắt, nồng hậu, dịu dàng,cậu truyền tình yêu và lòng tin vào cuộc sống, hồn nhiên coi thường mọi bất hạnh. Trên,trời có mây đủ hình, có những cánh chim bay, thỉnh thoảng có những cánh bướm đủ màu,lượn quanh cửa sổ. Những hạt mưa như có ai chấm lên người từng chấm lạnh. Như là ai,đó dùng chiếc cọ nhúng vào mưa quét lên người chọc ghẹo... Thiên nhiên và con người,hiền hòa đẹp dịu dàng mê mải, trong một không gian chỉ toàn những tươi vui và thương,yêu ấm áp... Dường như trái tim thằng Tèo luôn nhúng vào tình yêu. Nó luôn tìm thấy cơ,hội để tha thứ cho cuộc đời, nhờ vậy tâm hồn nó lúc nào cũng bình yên... Bao giờ cũng nhìn,thấy sự may mắn trong một hoàn cảnh không may mắn, bao giờ cũng tươi vui trong một số,phận kém vui tươi, bao giờ cũng đối xử tốt với cuộc đời mặc dù không phải lúc nào cuộc,đời cũng đối xử tốt với mình. Những phẩm chất đó có lẽ chỉ có ở thằng Tèo, đứa bé xem việc,được làm bạn với bầu trời cao xanh và khoáng đạt là niềm vui lớn lao. Lớn lao hơn nhiều so,với những mất mát của bản thân mình. Thiên thần đã ở lại với thị trấn Mặt Trăng và không,ngừng làm tôi ngạc nhiên. Và tôi biết tại sao tâm hồn tôi đẹp dần lên mỗi ngày...,(Trích Làm bạn với bầu trời, Nguyễn Nhật Ánh, NXB Trẻ, năm 2019)

Question

Bàn về giá trị thẩm mĩ của văn học, có ý kiến cho rằng: Văn học đem lại cho con người niềm vui trong sáng trước cái đẹp của sự sống.
Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Phân tích đoạn trích truyện Làm bạn với bầu trời của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh để làm sáng tỏ? LÀM BẠN VỚI BẢU TRỜI,Tèo năm nay tám tuổi, nhỏ hơn tôi và Nghị hai tuổi. Đó là một thằng nhóc mặt mày,sáng sủa, không có vẻ gì là đứa trẻ nhà quê dù từ bé tới giờ nó chỉ sống ở nông thôn.,Khi tôi theo thằng Nghị về nhà nó, Tèo vẫn nằm trên giường. Nó mặc chiếc áo ngắn,tay màu đỏ đã ngả màu gạch cua và một chiếc quần cộc màu xám dài tới gối. Tèo kê đầu,trên hai chiếc gối xếp chồng lên nhau, ánh mắt đang lơ đăng nhìn qua cửa sổ.,Nghị giới thiệu:,- Anh Lam là bạn tao. Ảnh tới thăm mày đó, Tèo.,Thằng Tèo nằm yên tại chỗ gật đầu chào tôi. Trông mặt thì nó có vẻ vui mừng khi có,người đến thăm nhưng nó không thèm ngồi dậy khiến tôi bực mình:,- Mày có biết lịch sự là gì không hả Tèo?,- Em tao không ngồi lên được. - Nghị vội vàng giải thích.,Hóa ra cách đây bốn tháng, Tèo bị ngã từ trên cầu xuống suối. Cầu thôn quê lát bằng,những mảnh ván gập ghềnh, trẻ con bước không khéo ngã như chơi. Lúc Tèo trượt chân,,con suối đang vào mùa khô, lòng suối cạn lớm chớm những đá. Tèo đập người vào đá, bất,tỉnh nhân sự.,Khi người làng vớt nó lên chở tới trạm xá, mắt nó nhắm nghiền, ngực thoi thóp thở, ai,cũng tưởng nó chết.,Thế nhưng Tèo vượt qua được, y như có phép màu. Tất nhiên nếu đầu nó chẳng may,va phải đá, chẳng phép màu nào cứu nó nổi. Tèo không chết, nhưng cột sống bị tổn thương,nặng. Từ hôm đó, nó nằm một chỗ.,Đó là Nghị kể tôi nghe. Còn lúc tôi ngắm thằng Tèo và tự hỏi tại sao một thằng bé,trông đáng yêu như thế lại gặp số phận thế này. Tèo không hề hé môi về tai nạn của mình.,Giá như thằng Tèo muốn kể, nó cũng không có cơ hội. Vừa giới thiệu tôi với thằng Tèo,xong, Nghị đã bô bô giành nói:,- À, tao nhớ ra rồi nghe Tèo.,- Nhớ chuyện gì vậy anh?,- Chuyện tao xem phim lần đầu đó. Lúc đó tao mới ba tuổi. Đó là một bộ phim chiếu cảnh,thợ lặn.,- Thợ lặn hả anh?,- Ờ, thợ lặn. Người ta bỏ thợ lặn vào trong một chiếc lồng rồi thả xuống biển.,- Người ta thả xuống biển để làm gì?,Nghị khụt khịt mũi, vừa nói nó vừa liếc tôi:,- Lâu quá rồi tao cũng chẳng nhớ. Chỉ nhớ lát sau người ta kéo người thợ lặn lên.,Kéo lên xong, người ta lại thả xuống. Thả xuống xong, người ta lại kéo lên.,- Em biết rồi. - Tèo mỉm cười. - Người ta chơi trò chơi đó anh.,- Trò chơi á?,- Ờ, hồi trước em cũng hay chơi trò đó. Em buộc một chiếc giày cũ vào sợi dây rồi,thả xuống ao rồi kéo lên sau đó lại thả xuống...,- Đầu mày bị sao vậy hả Tèo? Mồi câu là chiếc giày, cá nào mà ăn?,- Cá không ăn nhưng nó chui vào chiếc giày để đi ngủ. Nó sẽ tưởng chiếc giày là nhà,của nó. Nghị thở hắt ra:,- Mày điên quá,rồi, Tèo. Tôi,chen ngang:,- Rốt cuộc mày có câu được con cá nào không?,- Lần đó em không câu được cá nhưng câu được một con diều.,Trước ánh mắt dò hỏi của tôi và Nghị, thằng Tèo vui vẻ giải thích:,- Con diều giấy của anh Tí bị đứt dây đó anh. Cánh diều bay là là rồi đáp xuống chiếc,giày của em... [..],Cậu nhỏ luôn tươi tắn nụ cười trên môi, ước mơ luôn trong mắt, nồng hậu, dịu dàng,cậu truyền tình yêu và lòng tin vào cuộc sống, hồn nhiên coi thường mọi bất hạnh. Trên,trời có mây đủ hình, có những cánh chim bay, thỉnh thoảng có những cánh bướm đủ màu,lượn quanh cửa sổ. Những hạt mưa như có ai chấm lên người từng chấm lạnh. Như là ai,đó dùng chiếc cọ nhúng vào mưa quét lên người chọc ghẹo... Thiên nhiên và con người,hiền hòa đẹp dịu dàng mê mải, trong một không gian chỉ toàn những tươi vui và thương,yêu ấm áp... Dường như trái tim thằng Tèo luôn nhúng vào tình yêu. Nó luôn tìm thấy cơ,hội để tha thứ cho cuộc đời, nhờ vậy tâm hồn nó lúc nào cũng bình yên... Bao giờ cũng nhìn,thấy sự may mắn trong một hoàn cảnh không may mắn, bao giờ cũng tươi vui trong một số,phận kém vui tươi, bao giờ cũng đối xử tốt với cuộc đời mặc dù không phải lúc nào cuộc,đời cũng đối xử tốt với mình. Những phẩm chất đó có lẽ chỉ có ở thằng Tèo, đứa bé xem việc,được làm bạn với bầu trời cao xanh và khoáng đạt là niềm vui lớn lao. Lớn lao hơn nhiều so,với những mất mát của bản thân mình. Thiên thần đã ở lại với thị trấn Mặt Trăng và không,ngừng làm tôi ngạc nhiên. Và tôi biết tại sao tâm hồn tôi đẹp dần lên mỗi ngày...,(Trích Làm bạn với bầu trời, Nguyễn Nhật Ánh, NXB Trẻ, năm 2019)

Accepted Answer

Từ xưa đến nay, văn học nghệ thuật trở thành vũ khí, là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với con người trong cuộc sống, khi con người đến với văn chương cũng đồng nghĩa với việc họ mang vào trong đó những câu chuyện, mà họ từng thấy, bản thân họ đã trải qua. Thạch Lam đã từng cho rằng: “Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực, vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch…”. Bàn về chức năng của văn học, có ý kiến cho rằng: “Văn học đem lại cho con người niềm vui trong sáng trước cái đẹp của sự sống”. Văn học là loại hình nghệ thuật dùng ngôn từ làm chất liệu để sáng tạo nên tác phẩm. Văn học nhận thức, phản ánh, khám phá đời sống theo quy luật của cái đẹp, nhằm thỏa mãn cho con người những tình cảm thẩm mĩ vô cùng phong phú. Văn học nhận thức, phản ánh, khám phá đời sống và thể hiện tư tưởng tình cảm bằng hình tượng nghệ thuật. Niềm vui trong sáng là những xúc cảm vui sướng lành mạnh của con người khi tiếp nhận một tác phẩm văn học nào đó. Cái đẹp của sự sống có thể là cái đẹp của thiên nhiên, của con người, của tình đời, của tình người… Để viết ra một tác phẩm hay đã khó, viết ra một tác phẩm có ảnh hưởng sâu rộng càng khó hơn. Nếu xem chức năng của một sự vật nào đó như là xem xét lí do tồn tại của nó thì việc thỏa mãn nhu cầu thẩm mỹ cho con người là lí do trực tiếp nhất của sự tồn tại văn học. Chính vì thế, văn học đem lại cho con người niềm vui trong sáng trước cái đẹp của sự sống. Lẽ dĩ nhiên, văn học không chỉ hướng tới cái đẹp, phạm vi quan tâm của văn học là toàn bộ những khía cạnh thẩm mỹ khác nhau và đời sống con người. Văn học là loại hình nghệ thuật dùng ngôn từ làm chất liệu để sáng tạo nên tác phẩm. Văn học nhận thức, phản ánh, khám phá đời sống theo quy luật của cái đẹp, nhằm thỏa mãn cho con người những tình cảm thẩm mĩ vô cùng phong phú. Văn học nhận thức, phản ánh, khám phá đời sống và thể hiện tư tưởng tình cảm bằng hình tượng nghệ thuật. Nắm bắt và thể hiện những khía cạnh đó một cách cụ thể, sinh động, văn học khơi dậy ở người đọc những cảm xúc xã hội tích cực, thỏa mãn người đọc cái nhu cầu nếm trải sự sống. Đây là khả năng đặc thù mà khoa học ngay cả trong sự liên kết nhiều ngành cũng không thể tạo ra được. Khả năng này tất nhiên xuất phát từ đặc trưng phản ánh của văn học. Niềm vui trong sáng là những xúc cảm vui sướng lành mạnh của con người khi tiếp nhận một tác phẩm văn học nào đó. Cái đẹp của sự sống, đó có thể là cái đẹp của thiên nhiên, của con người, của tình đời, của tình người… Cái đẹp mà văn học đem lại không phải cái gì khác hơn là cái đẹp của sự thật đời sống được khám phá một cách nghệ thuật. Trong thơ ca chống Mĩ cứu nước luôn tạo ra một cảm xúc tự hòa, lạc quan, làm say mê lớp lớp độc giả trẻ tuổi, chính điều đó đã thể hiện đúng bản chất đẹp đẽ và cao cả của hiện thực cách mạng thời kì đó. Văn học không ngừng thỏa mãn nhu cầu thưởng thức cái đẹp của con người mà còn phát triển ở họ khả năng hành động, sáng tạo theo quy luật ấy. Khi nói rằng nghệ thuật làm phong phú đời sống con người, cũng có nghĩa là nó giúp con người nhạy cảm hơn, tinh tế hơn trong hành động và cảm thụ thế giới. Văn học nói dễ thì cũng dễ, nói khó thì cũng khó, nếu như viết một tác phẩm đại trà chẳng mang nhiều ý nghĩa thì ai cũng múa bút thành thơ được, chẳng cần đến sự khám phá, đào sâu tìm kỹ mà làm gì. Thế nhưng để văn chương thật sự có giá trị thì đó là cả một quá trình. Ngày nay độc giả nhiều, thế nên nhà văn cũng nhan nhản xuất hiện, tuy nhiên hiếm khi nào người ta thấy được một tác phẩm hay, có giá trị nhân văn sâu sắc, mà đa số toàn là những thứ văn chương sáo rỗng, lời văn thì hoa mỹ, nhưng nội dung thì nghèo nàn, lặp lại. Có lẽ đó là thị hiếu của con người, có cầu thì mới có cung thế nhưng tôi nghĩ rằng văn chương không nên tầm thường như thế, cái thứ nghèo nàn cả nội dung lẫn hình thức thì đọc vào có lẽ cũng chỉ khiến tâm hồn chúng ta chững lại, chưa kể các những thứ văn chương còn khiến con người trở nên tiêu cực. Kẻ viết ra thứ văn cẩu thả, sáo mòn ấy phải nói theo cái cách của Nam Cao là “bất lương” và “đê tiện”, thực tế văn chương không cần tìm ra một người thợ khéo tay, mà cần tìm một người có sức sáng tạo, biết tìm tòi thứ khác biệt, như Thạch Lam nói “Cái đẹp man mác khắp vũ trụ, len lỏi khắp hang cùng ngõ hẻm, tiềm tàng ở mọi vật tầm thường. Công việc của nhà văn là phát biểu chính chỗ mà không ai ngờ tới, tìm cái đẹp kín đáo và che lấp của sự vật”. Văn học chẳng dừng lại ở những áp bức mà con người phải chịu, qua đó chúng ta cũng thấy được tình cảm và sự hy sinh vĩ đại của những con người nhỏ bé. Chúng ta cảm động về tình mẫu tử, ca ngợi về những người lính, những vị anh hùng dân tộc đã xả thân vì đất nước, cũng qua văn học chúng ta thấy được cuộc sống này không chỉ có xấu xa và bất hạnh, nếu con người chịu khó cảm nhận chúng ta vẫn có thể thấy được những điều tốt đẹp. Khi bạn cảm nhận một tác phẩm văn học đã bao giờ bạn thấy phẫn nộ thay cho những con người nghèo khổ rồi lại thương thay cho thân phận họ, đã bao giờ bạn khóc vì bi kịch của một con người nào đó mà thậm chí bạn còn chẳng biết họ là ai, bạn cũng trở nên yêu thương và trân trọng những thứ xung quanh mình hơn vì biết quy luật của thời gian là một qua đi sẽ không bao giờ trở lại. Chẳng phải bạn cảm nhận được những điều đó là nhờ văn chương hay sao, thực sự như vậy thì văn chương có tác dụng thanh lọc tâm hồn con người và đưa chúng ta đến với thế giới của sự thật để trải nghiệm cuộc sống ở những tần sâu hơn, khiến ta sống tốt hơn. Văn học không chỉ khơi dậy những rung động, nuôi dưỡng những tình cảm tốt đẹp mà nó còn mang đến những trải nghiệm sâu sắc cho con người về cuộc đời. Và đặc biệt, văn học đem lại cho con người niềm vui trong sáng trước cái đẹp của sự sống. Nếu hiểu như vậy, chúng ta càng thêm yêu hơn nền văn học nước nhà.

Bàn về giá trị thẩm mĩ của văn học, có ý kiến cho rằng: Văn học đem lại cho con người niềm vui trong sáng trước cái đẹp của sự sống. Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Phân tích đoạn trích truyện Làm bạ...