1. Đặc điểm địa hình đồi núi chiếm ưu thế thường bao gồm:
- **Độ cao và độ dốc**: Đồi núi thường có độ cao khác nhau, từ những ngọn đồi thấp đến những ngọn núi cao. Độ dốc của các sườn núi cũng rất đa dạng, có thể dốc đứng hoặc thoải.
- **Hệ thống sông suối**: Đồi núi thường là nguồn gốc của các con sông, suối. Nước từ các đỉnh núi chảy xuống tạo thành các dòng chảy, hình thành nên hệ thống thủy văn phong phú.
- **Địa chất và cấu trúc**: Đồi núi thường được hình thành từ các loại đá khác nhau, có thể là đá granit, đá vôi, hoặc đá phiến. Cấu trúc địa chất của đồi núi cũng rất đa dạng, ảnh hưởng đến sự phát triển của thực vật và động vật.
- **Khí hậu**: Địa hình đồi núi có thể tạo ra các kiểu khí hậu khác nhau, với nhiệt độ và độ ẩm thay đổi theo độ cao.
- **Thảm thực vật**: Đồi núi thường có thảm thực vật phong phú, từ rừng nhiệt đới đến rừng ôn đới, tùy thuộc vào độ cao và khí hậu.
Tại sao đồi núi là bộ phận quan trọng trong cấu trúc địa hình?
- **Nguồn nước**: Đồi núi là nơi cung cấp nước cho các con sông, hồ và các nguồn nước khác, rất quan trọng cho đời sống con người và sinh thái.
- **Biodiversity**: Đồi núi thường là nơi cư trú của nhiều loài động thực vật, góp phần vào sự đa dạng sinh học.
- **Kinh tế**: Đồi núi có thể cung cấp tài nguyên thiên nhiên như khoáng sản, gỗ, và các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng.
- **Bảo vệ môi trường**: Đồi núi giúp điều hòa khí hậu, bảo vệ đất đai khỏi xói mòn và lũ lụt.
Tại sao nước ta chủ yếu là đồi núi thấp?
- **Địa chất**: Nước ta nằm trong khu vực có cấu trúc địa chất phức tạp, chủ yếu là các khối núi cổ và đồi thấp, không có nhiều núi cao.
- **Quá trình kiến tạo**: Quá trình kiến tạo địa chất diễn ra trong hàng triệu năm đã hình thành nên các dãy núi và đồi thấp, không tạo ra những ngọn núi cao như ở các khu vực khác.
- **Khí hậu và thời tiết**: Khí hậu nhiệt đới gió mùa cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của địa hình, tạo ra các đồi núi thấp hơn là các ngọn núi cao.
Tóm lại, đồi núi không chỉ là một phần quan trọng của địa hình mà còn có vai trò lớn trong việc cung cấp tài nguyên, bảo vệ môi trường và duy trì sự đa dạng sinh học.
2. Đặc điểm địa hình có hướng Tây Bắc-Đông Nam là địa hình núi cao, với các dãy núi chạy theo hướng này. Các dãy núi này thường có độ cao lớn, với nhiều đỉnh núi cao trên 2.000m. Đặc điểm này tạo ra điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các loại cây trồng và vật nuôi có nguồn gốc cận nhiệt và ôn đới.
3. Đặc điểm địa hình có tính phân bậc là một khái niệm trong địa lý và địa chất, mô tả cách mà địa hình được tổ chức thành các cấp độ khác nhau, từ những cấu trúc lớn đến những chi tiết nhỏ hơn. Dưới đây là một số điểm chính về đặc điểm này:
- **Cấu trúc đa tầng**: Địa hình có thể được chia thành nhiều tầng khác nhau, từ các dãy núi lớn, cao nguyên, đồng bằng cho đến các chi tiết nhỏ như đồi, thung lũng, và các yếu tố địa hình khác. Mỗi tầng có những đặc điểm riêng và ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
- **Sự phân bố không đồng đều**: Các yếu tố địa hình không phân bố đều trên bề mặt trái đất. Một số khu vực có thể có địa hình cao, trong khi những khu vực khác lại thấp hơn. Sự phân bố này thường liên quan đến các quá trình địa chất như kiến tạo, xói mòn và bồi tụ.
- **Tác động của khí hậu và sinh thái**: Địa hình phân bậc ảnh hưởng đến khí hậu và sinh thái của khu vực. Ví dụ, các vùng núi có thể tạo ra các kiểu khí hậu khác nhau ở hai bên sườn, dẫn đến sự đa dạng sinh học phong phú.
- **Tính liên kết**: Các cấp độ địa hình thường có sự liên kết với nhau. Ví dụ, các con sông có thể chảy từ vùng núi xuống đồng bằng, tạo ra các hệ sinh thái khác nhau và ảnh hưởng đến sự phát triển của con người.
- **Quá trình hình thành**: Địa hình phân bậc được hình thành qua hàng triệu năm do các quá trình như xói mòn, bồi tụ, và hoạt động của các lực địa chất. Những quá trình này tạo ra các hình thái địa hình đa dạng mà chúng ta thấy ngày nay.
Tóm lại, đặc điểm địa hình có tính phân bậc không chỉ phản ánh sự đa dạng của bề mặt trái đất mà còn ảnh hưởng đến nhiều yếu tố khác như khí hậu, sinh thái và sự phát triển của con người.
4. Các khu vực đồi núi của nước ta có những đặc điểm sau:
- Khu vực Đông Bắc:
- Phạm vi: Nằm ở phía đông thung lũng sông Hồng.
- Đặc điểm: Khu vực này có nhiều cánh cung lớn và đồi trung du phát triển rộng. Các dãy núi ở khu vực Đông Bắc chủ yếu là núi thấp.
- Khu vực Trường Sơn Bắc:
- Phạm vi: Phía nam sông Cả đến dãy Bạch Mã.
- Đặc điểm: Khu vực này chủ yếu có các dãy núi trung bình và thấp, chạy song song và so le nhau. Ngoài ra, còn có các cao nguyên như Tả Phìn, Sơn La.
- Khu vực Trường Sơn Nam:
- Phạm vi: Phía nam dãy Bạch Mã đến biên giới Việt Nam - Campuchia.
- Đặc điểm: Khu vực này có nhiều dãy núi cao, nhiều đỉnh núi cao trên 2000m như Pu-ta-leng (3096m) và Phu-luông (2985m).
- Khu vực đồi núi phía Nam:
- Phạm vi: Phía nam dãy Trường Sơn Nam đến biển Đông.
- Đặc điểm: Khu vực này có nhiều bán đảo và quần đảo.
Tuy nhiên, để so sánh các khu vực đồi núi này, cần xem xét thêm các yếu tố khác như độ cao, hướng núi, địa hình, và các đặc điểm địa lý khác.
5. Địa hình của hai vùng đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long có những đặc điểm khác nhau như sau:
- Đồng bằng sông Hồng:
- Diện tích: Đồng bằng sông Hồng có diện tích khoảng 21.000 km2, chiếm 7,1% diện tích của Việt Nam.
- Địa hình: Đồng bằng sông Hồng có địa hình thấp trũng ở phía tây và cao ở phía đông. Bề mặt đồng bằng khá bằng phẳng.
- Đặc điểm: Đồng bằng sông Hồng có nhiều địa danh du lịch như Tam Đảo, Hồ Tây, Chùa Hương, Chùa Phật Tích, Tam Cốc-Bích Động, Côn Sơn - Kiếp Bạc, Phố Hiến, Đền Trần, Chùa Keo, Chùa Dâu, Đền Đô, Vườn quốc gia Xuân Thủy, Biển Cát Lâm.
- Đồng bằng sông Cửu Long:
- Diện tích: Đồng bằng sông Cửu Long có diện tích khoảng 39.194,6 km2, chiếm 11,2% diện tích của Việt Nam.
- Địa hình: Đồng bằng sông Cửu Long có địa hình thấp và bằng phẳng hơn so với đồng bằng sông Hồng. Trên bề mặt đồng bằng không có đê nhưng có mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt.
- Đặc điểm: Đồng bằng sông Cửu Long có các vùng trũng lớn như Đồng Tháp Mười, Tứ Giác Long Xuyên,… bị ngập nước vào mùa lũ. Vùng đất này đất đai màu mỡ, lúa nước được thu hoạch bảy lần trong hai năm.
6. Sự phân hóa địa hình có ảnh hưởng lớn đến phân hóa tự nhiên, bao gồm khí hậu, thảm thực vật, động vật và các hệ sinh thái. Dưới đây là một số điểm chính về ảnh hưởng của sự phân hóa địa hình đối với phân hóa