22/10/2024

22/10/2024
10/09/2025
Mở bài
Nguyễn Tuân từng viết: "Sống là đi trên đường của lòng mình". Và "lòng" của ông đã đưa ông đến với đỉnh Tản Viên, nơi ông gặp lại hình tượng Sơn Tinh của truyền thuyết cổ xưa. Nếu truyền thuyết dân gian "Sơn Tinh, Thủy Tinh" xây dựng hình tượng Sơn Tinh như một vị thần cai quản sông núi, đại diện cho sức mạnh và khát vọng chinh phục tự nhiên của người Việt cổ, thì ở tùy bút "Trên đỉnh non Tản", Nguyễn Tuân lại khoác lên nhân vật này một vẻ đẹp mới, một lí tưởng thẩm mĩ riêng của một nghệ sĩ. So sánh hình tượng Sơn Tinh trong hai tác phẩm sẽ làm rõ sự khác biệt trong tư tưởng, phong cách nghệ thuật của hai thời đại.
Thân bài
1. Điểm giống nhau
Cả hai hình tượng Sơn Tinh đều gắn liền với núi Tản Viên, thể hiện vẻ đẹp hùng vĩ, sức mạnh phi thường của một vị thần.
Cả hai đều mang ý nghĩa là biểu tượng của sức mạnh, của khát vọng chinh phục thiên nhiên.
2. Điểm khác nhau
Về ý nghĩa biểu trưng:
Trong truyền thuyết, Sơn Tinh là biểu tượng của sức mạnh lao động, trí tuệ và khát vọng chiến thắng tự nhiên của người Việt cổ. Cuộc chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh chính là sự phản ánh của quá trình trị thủy, đắp đê, chống lụt lội của cha ông ta.
Trong tùy bút của Nguyễn Tuân, Sơn Tinh lại trở thành biểu tượng của cái đẹp vĩnh cửu, cái đẹp siêu phàm. Ông không còn là vị thần trị thủy mà là một "nghệ sĩ" của tự nhiên, người đã tạo nên vẻ đẹp của non Tản để chiêu đãi những người có tâm hồn tài hoa, lãng mạn.
Về cách xây dựng nhân vật:
Truyền thuyết xây dựng nhân vật bằng những chi tiết thần kì, mang tính sử thi và tập thể. Sơn Tinh hiện lên với sức mạnh phi thường: "bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi". Nhân vật này mang tính chất tượng trưng cho cả cộng đồng, cho tinh thần đoàn kết của dân tộc trong công cuộc trị thủy.
Nguyễn Tuân lại xây dựng nhân vật bằng những cảm nhận tinh tế, lãng mạn của cá nhân. Sơn Tinh trong "Trên đỉnh non Tản" không còn là nhân vật của hành động mà là nhân vật của vẻ đẹp, của sự tồn tại bất biến giữa dòng chảy thời gian. Nhà văn tập trung vào việc cảm nhận vẻ đẹp huyền ảo, kỳ diệu của ngọn núi, qua đó tôn vinh người đã tạo ra nó.
Về giá trị, tác dụng của hình tượng:
Hình tượng Sơn Tinh trong truyền thuyết có giá trị giáo dục và lịch sử. Nó giúp con người lý giải các hiện tượng tự nhiên và giáo dục về tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường.
Hình tượng Sơn Tinh trong tùy bút lại có giá trị nghệ thuật và thẩm mĩ. Nó thể hiện phong cách độc đáo của Nguyễn Tuân: luôn đi tìm và tôn vinh cái đẹp, cái phi thường, bất tử. Hình ảnh Sơn Tinh của Nguyễn Tuân đã vượt ra khỏi khuôn khổ của một truyền thuyết để trở thành một biểu tượng thẩm mĩ.
Kết bài
Bằng việc so sánh hai hình tượng Sơn Tinh, ta có thể thấy rõ sự khác biệt trong tư tưởng và phong cách nghệ thuật của hai thời đại. Nếu Sơn Tinh trong truyền thuyết đại diện cho sức mạnh cộng đồng và khát vọng chinh phục tự nhiên, thì Sơn Tinh trong tùy bút lại là biểu tượng của vẻ đẹp vĩnh cửu và lí tưởng thẩm mĩ của một cá nhân nghệ sĩ. Cả hai tác giả, dù ở hai thời đại khác nhau, đều đã thành công trong việc tạo nên một hình tượng bất tử, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học dân tộc.
22/10/2024
Trong nền văn học Việt Nam, hình tượng Sơn Tinh – vị thần núi huyền thoại – luôn là biểu tượng cho sức mạnh, lòng quả cảm và sự gắn kết với thiên nhiên. Hình tượng này được thể hiện qua nhiều tác phẩm văn học, trong đó nổi bật là "Trên đỉnh Non Tản" của Nguyễn Tuân và "Sơn Tinh, Thủy Tinh" của Nguyễn Nhược Pháp. Cả hai tác phẩm đều tái hiện hình ảnh Sơn Tinh với những nét đặc trưng riêng, mang lại những cảm nhận sâu sắc về một nhân vật vừa huyền thoại, vừa gần gũi với con người.
Trong "Trên đỉnh Non Tản," Nguyễn Tuân đã khắc họa Sơn Tinh như một biểu tượng của sức mạnh và sự hiên ngang trước thiên nhiên hùng vĩ. Tác giả mô tả Sơn Tinh không chỉ là một vị thần quyền năng, mà còn là hiện thân của tinh thần bất khuất, đối đầu với mọi thử thách của tự nhiên. Sơn Tinh hiện lên với tư thế của một người chủ nhân cao cả, luôn kiên định và đứng vững giữa bão giông. Trong những đoạn miêu tả cảnh thiên nhiên khắc nghiệt, hình ảnh Sơn Tinh vươn mình chống lại sự tàn phá của Thủy Tinh, núi non như một phần cơ thể của ông, tạo nên bức tranh sống động và hùng tráng. Điều này thể hiện qua đoạn văn: "Đỉnh Non Tản như một chiếc mũ cao ngất trời, còn vị thần đứng trên đó như một dũng sĩ đang bảo vệ quê hương, bảo vệ cuộc sống trước mọi hiểm nguy."Trong "Sơn Tinh, Thủy Tinh," Nguyễn Nhược Pháp đã tái hiện lại câu chuyện huyền thoại về cuộc tranh giành Mỵ Nương giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, làm nổi bật tính cách dũng mãnh và quyết đoán của Sơn Tinh. Ông được miêu tả như người đại diện cho sức mạnh thiên nhiên, khẳng định quyền làm chủ trước sức mạnh hung hãn của Thủy Tinh. Sơn Tinh được xây dựng với hình ảnh vừa uy dũng, vừa gần gũi với con người, luôn bảo vệ cuộc sống yên bình. Khi Thủy Tinh dâng nước cao tấn công, Sơn Tinh không nao núng mà đưa núi lên cao hơn, từng bước đẩy lùi sự hung bạo của thiên nhiên. Điều này thể hiện rõ qua những câu thơ: "Sơn Tinh, tay nắm núi cao/ Chống đỡ bão giông không biết sờn lòng." Cả hai tác phẩm đều xây dựng hình tượng Sơn Tinh với những điểm chung là sức mạnh phi thường, lòng dũng cảm và ý chí kiên cường. Tuy nhiên, trong "Trên đỉnh Non Tản," Nguyễn Tuân tập trung vào sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, làm nổi bật tinh thần bất khuất của Sơn Tinh trước thử thách. Ngược lại, trong "Sơn Tinh, Thủy Tinh," Nguyễn Nhược Pháp nhấn mạnh vào câu chuyện huyền thoại và sự tranh đấu giữa hai thế lực, tạo nên bức tranh tương phản giữa cái thiện và cái ác. Cả hai hình tượng đều nhằm tôn vinh vẻ đẹp hùng tráng của thiên nhiên và khát vọng chế ngự thiên nhiên, bảo vệ cuộc sống yên bình của nhân dân.
Hình tượng Sơn Tinh trong "Trên đỉnh Non Tản" và "Sơn Tinh, Thủy Tinh" không chỉ là nhân vật huyền thoại mà còn là biểu tượng cho tinh thần bất khuất và sức mạnh của con người Việt Nam trước thiên nhiên. Qua những tác phẩm này, Nguyễn Tuân và Nguyễn Nhược Pháp đã góp phần làm phong phú thêm hình tượng Sơn Tinh trong văn học Việt, đem đến những bài học quý báu về lòng dũng cảm, ý chí kiên cường và sự gắn kết với quê hương, đất nước.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
13/12/2025
13/12/2025
13/12/2025
Top thành viên trả lời