Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ điệp ngữ trong khổ thơ (2) và (3)

Khói bếp là hình ảnh quen thuộc ở làng quê Việt Nam, nó gắn liền với cuộc sống sinh hoạt thường ngày của người dân. Trong bài thơ “Bao la tình mẹ”, tác giả Nguyễn Minh Khiêm đã sử dụng rất thành công phép tu từ điệp ngữ để nhấn mạnh nỗi niềm thương nhớ quê hương da diết của người con xa xứ.

Điệp ngữ "ba mươi" được lặp lại 4 lần trong đoạn thơ thứ hai nhằm nhấn mạnh thời điểm giao thừa thiêng liêng, khi mọi người đều quây quần bên gia đình đón năm mới. Điệp ngữ "khói bếp" được lặp lại 5 lần trong đoạn thơ thứ ba nhằm gợi lên không khí ấm áp, thân thuộc của quê hương. Khói bếp là biểu tượng cho những kỷ niệm tuổi thơ, cho tình yêu thương vô bờ bến của mẹ. Điệp ngữ "biết" được lặp lại 2 lần trong câu thơ cuối cùng nhằm thể hiện sự nuối tiếc, xót xa của người con khi nhận ra rằng những ký ức đẹp đẽ ấy giờ đây chỉ còn là quá khứ.

Bằng việc sử dụng điệp ngữ một cách khéo léo, tác giả đã tạo nên một bức tranh quê hương thật chân thực, sinh động. Bức tranh ấy vừa có nét đẹp giản dị, mộc mạc, vừa chứa đựng bao nỗi niềm thương nhớ của người con xa xứ.

Ngoài ra, phép điệp ngữ còn giúp tăng tính nhạc cho bài thơ, khiến cho lời thơ trở nên du dương, trầm bổng, dễ dàng đi sâu vào lòng người đọc.