câu 1: 1. Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ của đoạn trích. - Thể thơ lục bát.
câu 2: Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích là điệp ngữ. Tác giả đã lặp lại cụm từ "mẹ cho con xin câu hát" ở đầu mỗi câu thơ, tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt.
* Nhấn mạnh: Điệp ngữ nhấn mạnh vào lời cầu khẩn tha thiết của đứa con dành cho mẹ. Nó thể hiện sự khao khát được nghe những câu hát quê mùa, những câu hát về tuổi thơ và tình cảm gia đình.
* Tạo nhịp điệu: Việc lặp lại cụm từ tạo nên nhịp điệu đều đặn, du dương, gợi lên cảm giác ấm áp, thân thuộc.
* Gợi liên tưởng: Mỗi lần lặp lại cụm từ "mẹ cho con xin câu hát", tác giả gợi lên hình ảnh người mẹ hiền dịu, luôn sẵn sàng chia sẻ những điều tốt đẹp nhất cho con cái.
Điệp ngữ "mẹ cho con xin câu hát" góp phần tạo nên một bức tranh đầy cảm xúc về tình mẫu tử thiêng liêng, đồng thời khẳng định giá trị của những câu hát dân gian truyền thống.
câu 3: Hiệu quả của biện pháp tu từ điệp cấu trúc "Mẹ cho con xin..." trong đoạn trích là tạo nên sự lặp lại và nhấn mạnh về những giá trị truyền thống, lòng biết ơn và tình cảm gia đình. Điệp ngữ này được sử dụng xuyên suốt bài thơ, thể hiện qua việc tác giả nhắc đến nhiều lần những lời ru, câu hát mà mẹ đã dạy dỗ con cái. Những câu hát ấy mang đậm nét đẹp văn hóa dân tộc, chứa đựng những giá trị đạo đức sâu sắc. Việc lặp lại cấu trúc "Mẹ cho con xin..." nhằm khẳng định vai trò quan trọng của người mẹ trong việc gìn giữ và truyền đạt những giá trị truyền thống cho thế hệ sau. Đồng thời, nó cũng gợi lên hình ảnh người mẹ hiền dịu, luôn sẵn sàng chia sẻ và bảo vệ con cái. Bên cạnh đó, điệp ngữ này còn góp phần tạo nên âm hưởng du dương, nhẹ nhàng cho bài thơ, khiến cho những câu hát trở nên gần gũi, thân thuộc hơn đối với độc giả. Tóm lại, điệp cấu trúc "Mẹ cho con xin..." đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện chủ đề chính của bài thơ - tôn vinh tình mẫu tử thiêng liêng và những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
câu 4: Sự vận động trong mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình "con": từ những kí ức tuổi thơ gắn liền với hình ảnh người mẹ đến suy ngẫm về cuộc đời và tình mẫu tử thiêng liêng.
câu 5: Từ mong muốn tìm câu hát ngày xưa của nhân vật trữ tình "con", ta thấy được tầm quan trọng và ý nghĩa to lớn của việc gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống trong cuộc sống hiện đại. Những giá trị truyền thống là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia, dân tộc. Chúng bao gồm những nét đẹp văn hóa, phong tục tập quán, tín ngưỡng, đạo đức,... đã được hình thành và lưu truyền qua nhiều thế hệ. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ, những giá trị truyền thống càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Chúng góp phần tạo nên bản sắc riêng biệt cho mỗi dân tộc, đồng thời giúp con người gắn kết với cội nguồn, với quá khứ, với đất nước và với chính mình. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, những giá trị truyền thống cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ, sự du nhập của văn hóa ngoại lai,... đã tác động không nhỏ đến đời sống tinh thần của con người. Nhiều giá trị truyền thống đang dần bị mai một, thậm chí bị lãng quên. Vì vậy, chúng ta cần có ý thức gìn giữ và phát huy những giá trị này. Mỗi cá nhân cần tích cực tham gia vào các hoạt động bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc. Nhà trường, gia đình và xã hội cần chung tay xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ và trân trọng những giá trị truyền thống. Việc gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà còn là trách nhiệm của cả cộng đồng. Chỉ khi tất cả mọi người cùng chung sức, đồng lòng, chúng ta mới có thể bảo vệ và phát huy những giá trị quý báu này, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, giàu đẹp.