cuộc thi tìm hiểu tem bưu chính năm 2025

Câu 3:

(a) Nguyễn Văn Trỗi (1940–1964), một chiến sĩ biệt động nội thành, sinh ngày 1 tháng 2 năm 1940 tại làng Thanh Quýt, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

Sau khi hiệp định Genève được ký kết, khi còn rất nhỏ, ông theo gia đình vào Sài Gòn sinh sống và làm nghề thợ điện tại nhà máy đèn Chợ Quán. Tại đây, ông được giác ngộ lý tưởng cách mạng và gia nhập tổ chức biệt động vũ trang thuộc Đại đội Quyết Tử 65, đóng ở cánh Tây Nam Sài Gòn.

Vào đầu năm 1964, trong dịp Tết Nguyên Đán, ông đến căn cứ Rừng Thơm (huyện Đức Hòa, tỉnh Long An) để học về chính trị và kỹ thuật đánh biệt động tại nội thành.

Tháng 5 cùng năm, khi phái đoàn chính trị và quân sự Mỹ do Bộ trưởng Quốc phòng Robert McNamara dẫn đầu đến Sài Gòn để nghiên cứu tình hình miền Nam, ông với lòng căm thù sâu sắc đối với đế quốc Mỹ, đã xin chỉ huy biệt động thực hiện nhiệm vụ ám sát phái đoàn này. Trong khi thực hiện công tác gài mìn tại cầu Công Lý (nay là cầu Nguyễn Văn Trỗi), ông bị địch bắt vào lúc 22 giờ ngày 9 tháng 5 năm 1964.

Trong nhà tù, mặc dù bị tra tấn dã man và đối diện với nhiều cám dỗ, ông vẫn kiên quyết không khai báo. Chính quyền Nguyễn Khánh đã đưa ông ra tòa quân sự, tuyên án tử hình, nhằm tạo áp lực tinh thần lên phong trào chống Mỹ. Vào lúc 9 giờ 45 phút ngày 15 tháng 10 năm 1964, ông bị xử bắn tại vườn rau của nhà lao Chí Hòa, Sài Gòn, khi mới 24 tuổi.

Sau khi ông hy sinh, Đảng Lao động Việt Nam tại miền Nam đã truy tặng ông danh hiệu Đảng viên và trao tặng Huân chương Thành Đồng hạng Nhất.

(b) Nguyễn Viết Xuân (1934 - 18/11/1964), xuất thân trong một gia đình nghèo ở xã Ngũ Kiên, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc. ừa tròn 18 tuổi, từ vùng tạm chiếm anh vượt ra vùng giải phóng xin đi bộ đội.năm 1952, anh trở thành người chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam và được bổ sung về 1 trung đòan pháo cao xạ.

Trong chiến dịch điện biên phủ, đơn vị Nguyễn Viết Xuân đã bắn rơi hàng chục máy bay giặc Pháp. Trong một trận đánh hàng đàn máy bay bổ nhào xuống trận địa.bom rơi như sung, Nguyễn Khắc Vỹ người chỉ huy đơn vị anh vẫn hiên ngang đứng trên hầm pháo chỉ huy các khẩu pháo đánh trả giặc bằng tiếng hô dõng dạc: "nhằm thẳng vào máy bay bổ nhào, bắn!". Nhưng rồi Nguyễn Khắc Vỹ đã hy sinh oanh liệt, để lại một ấn tượng sâu sắc trong lòng Nguyễn Viết Xuân. Noi gương người đảng viên ưu tú, anh luôn phấn đấu và được kết nạp vào Đảng lao động Việt Nam. Anh trở thành chính trị viên phó đại đội rồi chính trị viên đại đội.

Năm 1964, thiếu úy Nguyễn Viết Xuân đưa đơn vị pháo cao xạ của mình lên đón ở miền tây Quảng Bình, bảo vệ vùng trời miền Bắc phía tây Quảng Bình. Các chiến sĩ đã dũng cảm hiên ngang bên khẩu pháo bắn trả máy bay địch bên tiếng hô vang của chính trị viên "nhằm thẳng quân thù, bắn!" hai máy bay phản lực F 100 bị tan xác.

Lần thứ tư, nghe tiếng máy bay địch anh vội chạy về sở chỉ huy để truyền lệnh chiến đấu cho đơn vị. Không may, Nguyễn Viết Xuân bị một viên đạn vào đùi. Anh ngã nhào trong hầm, một chân bị dập nát, anh nghiến răng không kêu một tiếng và ra hiệu im lặng không cho loan báo tin tức đến đồng đội. Y tá đến băng, anh gạt ra và yêu cầu cắt chân cho mình để khỏi vướng. anh nói: “cứ cắt đi… và dấu cái chân vào chỗ kín hộ tôi”. Cắt xong chân, Nguyễn Viết Xuân bảo đưa khăn cho mình ngậm vào miệng. Xúc động, người y tá vụt đứng dậy thét vang "tất cả các đồng chí bắn mạnh lên trả thù cho chính trị viên”. Các khẩu pháo nhất lọai rung lên tạo thành lưới lửa quất vỗ mặt quân thù khi chúng vừa lao xuống. một chiếc F100 nữa đâm đầu xuống núi. Cả bọn cút thẳng về hướng đông. Khi bầu trời trở lại xanh trong, tất cả chiến sĩ ùa lại bên người chính trị viên, khiêng anh vào bệnh viện, nhưng không kịp, Nguyễn Viết Xuân đã hy sinh.