TRÌNH BÀY BẰNG TỪNG GẠCH ĐẦU DÒNG, ĐẦY ĐỦ Ý Trình bày nội dung của chủ đề 2: địa hình VN a. Địa hình đồi núi chiếm ưu thế b. Địa hình có hai hướng chính là hướng tây bắc đông nam và hướng vòng cung c....

Chủ đề 2: Địa hình Việt Nam tập trung vào các đặc điểm chính của cấu trúc địa hình nước ta. Dưới đây là những nội dung chính: 1. **Đặc điểm chung của địa hình**: - Địa hình Việt Nam rất đa dạng với nhiều loại hình khác nhau, chủ yếu là đồi núi và đồng bằng. - Đồi núi chiếm tới 3/4 diện tích lãnh thổ đất liền, trong đó đồi núi thấp chiếm 85%, còn núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1% diện tích. 2. **Cấu trúc địa hình**: - Đồi núi tạo thành một cánh cung lớn hướng ra biển Đông, là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam. - Đồng bằng lớn bao gồm: - Đồng bằng sông Hồng. - Đồng bằng sông Cửu Long. - Các đồng bằng này chỉ chiếm 1/4 diện tích lãnh thổ đất liền và thường bị đồi núi ngăn cách thành nhiều khu vực. 3. **Các điểm cực**: - Điểm cực nam trên đất liền của Việt Nam nằm ở xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau. - Điểm cực nam trên biển nằm ở Hòn Đá Lẻ, quần đảo Hòn Khoai, tỉnh Cà Mau. 4. **Tính đa dạng của địa hình**: - Địa hình Việt Nam không chỉ có đồi núi và đồng bằng mà còn có các đảo và quần đảo. Thông qua những nội dung này, ta thấy rằng địa hình Việt Nam có sự phong phú và đa dạng, ảnh hưởng lớn đến điều kiện sống và phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Địa hình đồi núi chiếm ưu thế trong nước ta với những đặc điểm chính như sau: 1. **Diện tích**: Đồi núi chiếm khoảng 3/4 diện tích đất liền của Việt Nam, chủ yếu là đồi núi thấp, có độ cao dưới 1000 m. 2. **Cấu trúc địa hình**: Địa hình nước ta được nâng lên trong giai đoạn Tân kiến tạo và có cấu trúc phân bậc rõ rệt, với hai hướng chính là tây bắc - đông nam và hướng vòng cung. 3. **Hướng núi**: Các dãy núi chính ở Việt Nam thường có hướng tây bắc - đông nam, ví dụ như dãy Hoàng Liên Sơn, dãy Trường Sơn Bắc. 4. **Đặc điểm khí hậu**: Địa hình đồi núi nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của mưa lớn, dẫn đến quá trình xói mòn và phong hóa diễn ra nhanh chóng. 5. **Tác động của con người**: Địa hình cũng bị biến đổi do hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên và phát triển kinh tế, tạo ra nhiều dạng địa hình nhân tạo. Với những đặc điểm này, có thể thấy rằng địa hình đồi núi không chỉ là đặc điểm nổi bật của Việt Nam mà còn ảnh hưởng lớn đến khí hậu, sinh thái và đời sống con người ở đây. Đúng vậy, địa hình nước ta có hai hướng chính là tây bắc - đông nam và hướng vòng cung. 1. **Hướng tây bắc - đông nam**: Hướng này thể hiện rõ từ hữu ngạn sông Hồng đến dãy Bạch Mã, bao gồm các dãy núi như Hoàng Liên Sơn, Trường Sơn Bắc và nhiều khối núi khác. Hướng núi này được hình thành chủ yếu do sự nâng lên của các mảng nền cổ trong giai đoạn Tân kiến tạo. 2. **Hướng vòng cung**: Hướng này đặc biệt rõ nét ở vùng núi Đông Bắc, với các cánh cung như Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều. Các mạch núi khi nâng lên ở Đông Bắc có hướng vòng cung theo rìa của mảng nền cổ Hoa Nam và mảng nền vòm sông Chảy. Sự hình thành các hướng núi này liên quan mật thiết đến cấu trúc địa chất và tác động của các mảng nền cổ. Điều này tạo ra sự đa dạng trong địa hình nước ta, với nhiều dãy núi và cấu trúc địa hình phong phú. Địa hình nước ta có tính chất phân bậc khá rõ rệt được biểu hiện qua việc trải qua quá trình địa chất lâu dài, phân thành các bậc địa hình lớn kế tiếp nhau như núi đồi, đồng bằng, bờ biển, thềm lục địa. Các bậc địa hình này có độ cao khác nhau và không tách biệt hoàn toàn, mà có sự chuyển tiếp dần dần giữa các bậc. Sự phân bậc này không chỉ thể hiện qua độ cao mà còn qua các đặc điểm địa hình như các bề mặt san bằng, các cao nguyên xếp tầng, và các bậc thềm sông, thềm biển. Tất cả những yếu tố này góp phần tạo nên sự đa dạng về cảnh quan và tài nguyên của địa hình Việt Nam. Địa hình chịu tác động của khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa và con người có những biểu hiện rõ rệt như sau: 1. **Tác động của khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa**: - **Xâm thực mạnh mẽ ở miền đồi núi**: Khí hậu với nhiệt độ cao và lượng mưa lớn làm quá trình phong hóa diễn ra mạnh mẽ. Ở các sườn dốc, mất lớp phủ thực vật, bề mặt địa hình bị cắt xé, đất bị xói mòn, rửa trôi, nhiều nơi chỉ còn trơ sỏi đá. - **Bồi tụ nhanh ở đồng bằng hạ lưu sông**: Lượng mưa lớn làm gia tăng lượng phù sa từ các dòng sông, khiến các vùng đồng bằng, đặc biệt là hạ lưu sông, liên tục được bồi tụ, lấn ra biển theo thời gian. 2. **Tác động của con người**: - **Thay đổi địa hình đồng bằng**: Con người đã đào kênh mương, đắp đê và thực hiện các công trình thủy lợi, làm địa hình đồng bằng thay đổi. - **Khai thác tài nguyên**: Các hoạt động khai thác tài nguyên như khai thác khoáng sản, chặt phá rừng, xây dựng hạ tầng cũng đã làm biến đổi địa hình, dẫn đến hiện tượng sạt lở đất, đất trượt tại các khu vực đồi núi. - **Tạo dựng hệ sinh thái nhân tạo**: Con người cũng đã tạo ra nhiều hệ sinh thái nhân tạo như công viên, vườn hoa, góp phần làm đa dạng hóa cảnh quan địa hình. Tóm lại, địa hình nước ta chịu tác động lớn từ cả khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa và các hoạt động của con người, thể hiện qua quá trình xâm thực, bồi tụ, cũng như các thay đổi do phát triển kinh tế xã hội.