Viết bài văn nghị luận khoảng 200 chữ Phân tích đặc điểm ngôn ngữ kịch trong đoạn trích tôi và chúng ta cuộc nói chuyện giữa giám đốc Việt Hoàng và Thanh

Lưu Quang Vũ là một trong những nhà soạn kịch tài hoa trong nền văn học hiện đại Việt Nam. Kịch Lưu Quang Vũ được đón nhận và gây tiếng vang bởi ông đã dám đề cập đến những vấn đề "nóng" của xã hội đương thời như: tệ nạn tham nhũng, lối sống hưởng thụ ích kỉ, bao cấp trì trệ... thông qua những câu chuyện đời thường giản dị. Vở kịch Tôi và chúng ta là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Lưu Quang Vũ. Đoạn trích thuộc cảnh ba của vở kịch, cuộc đàm phán giữa hai phe mới và cũ tại xí nghiệp Thắng Lợi. Thông qua đó thể hiện rõ nét đặc điểm ngôn ngữ kịch.

Ngay từ nhan đề của đoạn trích đã cho thấy cuộc đụng độ nảy lửa giữa hai trường phái mới và cũ. Cuộc tranh luận diễn ra vô cùng gay go, quyết liệt, phản ánh mâu thuẫn sâu sắc giữa hai phía. Về phía Giám đốc Hoàng Việt và Phòng thiết kế do kiến trúc sư Nguyễn Chính phụ trách đại diện cho khuynh hướng đổi mới, phát triển. Bên kia là Phó Giám đốc Nguyễn Chính đại diện cho cách thức tổ chức sản xuất lạc hậu, bao cấp, cứng nhắc.

Trong ngôn ngữ kịch, Lưu Quang Vũ đã sử dụng rất thành công các đại từ nhân xưng như "tôi" và "chúng ta" nhằm thể hiện mối quan hệ đối lập giữa hai bên. "Tôi" là đại diện cho những người muốn đổi mới, đem lại sự phát triển cho công ty. Còn "chúng ta" là đại diện cho những người muốn duy trì trật tự cũ. Cách sử dụng đại từ nhân xưng vừa đơn giản, dễ hiểu lại vô cùng hàm súc, cô đọng giúp cho nhân vật bộc lộ được quan điểm, thái độ của mình một cách rõ ràng nhất.

Các câu thoại trong ngôn ngữ kịch của Lưu Quang Vũ đều rất ngắn gọn, xúc tích nhưng lại ẩn chứa rất nhiều hàm ý sâu xa. Chẳng hạn khi Nguyễn Chính hỏi Hoàng Việt rằng: "Anh căn cứ vào đâu mà nói như thế?" thì Hoàng Việt đáp lại: "Tài chính cũng giống như sức khỏe vậy". Cả hai câu nói đều rất ngắn gọn nhưng một bên thể hiện sự chắc nịch, dứt khoát; một bên lại mang tính chất nghi ngờ, hoài nghi. Qua đó có thể thấy rõ quan điểm, thái độ trái ngược nhau của hai nhân vật. Những câu thoại tuy ngắn gọn nhưng lại ẩn chứa rất nhiều hàm ý, khiến cho cuộc tranh luận trở nên gay gắt và quyết liệt hơn.

Ngoài ra, ngôn ngữ kịch của Lưu Quang Vũ còn được thể hiện qua những câu thoại mang tính chất khẳng định. Đó là những câu nói thể hiện niềm tin sắt đá của nhân vật vào tương lai tươi sáng. Chẳng hạn như câu nói của Hoàng Việt: "Không thể nào đứng nhìn mãi cái nhà máy này ngày càng lao xuống dốc được!", "Chúng ta phải tìm ra con đường tốt hơn!", "Chúng ta sẽ làm việc theo chế độ ca-nô-vân!". Những câu nói này thể hiện rõ tinh thần quyết tâm, ý chí kiên cường của những người muốn đổi mới, đem lại sự phát triển cho công ty.

Bên cạnh đó, ngôn ngữ kịch của Lưu Quang Vũ còn được thể hiện qua giọng điệu đanh thép, hùng hồn, đầy quyết tâm. Khi tranh luận với Nguyễn Chính, Hoàng Việt luôn giữ giọng điệu bình tĩnh, điềm đạm nhưng cũng không kém phần cương quyết. Anh đưa ra những lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục để bảo vệ quan điểm của mình. Ngược lại, Nguyễn Chính lại có giọng điệu khiên cưỡng, thiếu thuyết phục. Ông ta cố gắng biện minh cho cách làm cũ kĩ, lạc hậu của mình bằng những lí lẽ vòng vo, thiếu logic. Sự đối lập về giọng điệu đã góp phần thể hiện rõ nét quan điểm, thái độ của hai nhân vật.

Ngoài ra, ngôn ngữ kịch của Lưu Quang Vũ còn được thể hiện qua âm lượng. Trong cuộc tranh luận, Hoàng Việt luôn nói to, rõ ràng, thể hiện sự tự tin, quyết đoán. Ngược lại, Nguyễn Chính lại nói nhỏ, ấp úng, thể hiện sự lúng túng, thiếu tự tin. Sự chênh lệch về âm lượng đã góp phần tạo nên sự căng thẳng, gay cấn cho cuộc tranh luận.

Nhịp điệu và tốc độ lời thoại trong ngôn ngữ kịch của Lưu Quang Vũ cũng rất linh hoạt, phù hợp với từng giai đoạn của cuộc tranh luận. Khi Hoàng Việt đưa ra những lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục, lời thoại thường có nhịp điệu nhanh, gấp gáp, thể hiện sự khẩn trương, cấp bách. Ngược lại, khi Nguyễn Chính cố gắng biện minh cho cách làm của mình, lời thoại thường có nhịp điệu chậm rãi, thể hiện sự lúng túng, thiếu tự tin.

Tóm lại, ngôn ngữ kịch của Lưu Quang Vũ trong đoạn trích Tôi và chúng ta rất đa dạng, phong phú, góp phần thể hiện rõ nét nội dung và chủ đề của tác phẩm. Ngôn ngữ kịch đã góp phần khắc họa chân dung những con người tiên phong trong công cuộc đổi mới đất nước, đồng thời thể hiện khát vọng cháy bỏng của họ về một cuộc sống tốt đẹp hơn.