câu 1: - Bố cục: 4 phần
+ Phần 1: Khổ 1 + 2: Chuyện mơ, chuyện thực trong lời ru của mẹ.
+ Phần 2: Khổ 3 + 4: Những câu chuyện cổ tích gắn liền với tuổi thơ.
+ Phần 3: Khổ 5 + 6: Tình cảm gia đình thiêng liêng.
+ Phần 4: Khổ cuối: Lời nhắn nhủ của tác giả.
câu 2: Trong bài thơ "Chuyện mơ, chuyện thực", Nguyễn Huy Thiệp sử dụng nhiều hình ảnh mang chất liệu ca dao, cổ tích để tạo nên một không gian nghệ thuật độc đáo, giàu tính biểu cảm. Những hình ảnh này không chỉ gợi nhớ đến những câu chuyện dân gian quen thuộc mà còn ẩn chứa những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình yêu thương và sự hy sinh.
Chất liệu ca dao:
* "Cò cánh trắng và xanh xanh lá lúa": Hình ảnh con cò bay lả bay la trên đồng ruộng, tượng trưng cho cuộc sống bình dị, thanh bình, gắn liền với đời sống nông thôn Việt Nam. Con cò cũng là biểu tượng của người phụ nữ tần tảo, chịu thương chịu khó, luôn hi sinh vì gia đình.
* "Tiếng mẹ ru là khúc nhạc nên thơ": Câu thơ gợi nhắc đến lời ru ngọt ngào, ấm áp của người mẹ, như một khúc nhạc du dương, êm ái, mang đến cho con trẻ giấc ngủ ngon lành. Lời ru ấy chính là nguồn cội của tình yêu thương, là nền tảng vun đắp tâm hồn trẻ thơ.
Chất liệu cổ tích:
* "Những cô Tấm mang cho con trái thị, trái thị vàng, chín mọng, thơm tho": Hình ảnh cô Tấm hiền dịu, chăm chỉ, mang đến cho con trẻ những món quà nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa, thể hiện lòng nhân hậu, vị tha của người phụ nữ. Cô Tấm cũng là biểu tượng của cái thiện, của lẽ phải, luôn chiến thắng cái ác.
* "Khi nghe chuyện mẹ nuôi con khôn lớn, những tháng năm khuya sớm nhọc nhằn": Câu thơ gợi nhớ đến câu chuyện cổ tích "Tấm Cám", nơi Tấm đã trải qua bao nhiêu khó khăn, thử thách để cuối cùng được hạnh phúc bên hoàng tử. Hình ảnh Tấm vất vả, lam lũ, nhưng vẫn giữ trọn chữ hiếu, chữ nghĩa, khiến ta thêm trân trọng tình mẫu tử thiêng liêng.
Tác dụng:
Việc sử dụng chất liệu ca dao, cổ tích trong bài thơ giúp tác giả tạo nên một không gian nghệ thuật vừa gần gũi, thân thuộc, vừa giàu tính biểu cảm. Những hình ảnh này không chỉ gợi nhớ đến những câu chuyện dân gian quen thuộc mà còn ẩn chứa những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình yêu thương và sự hy sinh. Chúng góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho bài thơ, đồng thời khẳng định giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
câu 3: Bài thơ thể hiện tình cảm sâu sắc, bao la của người mẹ dành cho đứa con bé bỏng của mình. Tình cảm ấy được thể hiện qua nhiều hình ảnh đẹp đẽ, giàu ý nghĩa. Hình ảnh "cánh cò" tượng trưng cho sự dịu dàng, ấm áp của người mẹ. Cánh cò luôn ở bên cạnh con, che chở, bảo vệ con trong mọi hoàn cảnh. Hình ảnh "trái thị vàng, chín mọng, thơm tho" gợi lên vẻ đẹp ngọt ngào, thanh tao của người phụ nữ Việt Nam. Mẹ luôn mong muốn con được sống một cuộc đời hạnh phúc, trọn vẹn. Hình ảnh "những câu chuyện cổ tích" gợi lên những bài học đạo đức, nhân cách mà mẹ muốn truyền dạy cho con. Những câu chuyện ấy sẽ giúp con trưởng thành, trở thành người có ích cho xã hội.
câu 4: Câu thơ "Tiếng mẹ ru là khúc nhạc nên thơ" sử dụng biện pháp tu từ so sánh ngang bằng với từ ngữ so sánh "là". Tác giả đã so sánh "tiếng mẹ ru" với "khúc nhạc nên thơ", nhằm nhấn mạnh sự đẹp đẽ, êm ái, du dương của lời ru. Tiếng mẹ ru không chỉ đơn thuần là âm thanh mà còn là một tác phẩm nghệ thuật, chứa đựng tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho con.
Biện pháp tu từ so sánh giúp tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ, khiến cho lời ru trở nên sinh động, hấp dẫn hơn. Đồng thời, nó cũng thể hiện được tình cảm sâu sắc, lòng biết ơn của tác giả đối với người mẹ.
câu 5: Trong bài thơ "Chuyện Mơ, Chuyện Thực", tác giả Nguyễn Huy Thiệp đã khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng qua hình ảnh người mẹ vất vả nuôi con khôn lớn. Những đêm dài thức dậy chăm sóc con, những tháng năm nhọc nhằn nhưng đầy ý nghĩa ấy đã trở thành những kỷ niệm không thể quên trong lòng đứa trẻ. Câu chuyện về mẹ nuôi con khôn lớn được tác giả miêu tả như một giấc mơ đẹp đẽ, nơi mà đứa trẻ được chìm đắm trong sự ấm áp và an toàn. Tuy nhiên, điều đặc biệt ở đây chính là việc tác giả khẳng định rằng "chuyện này đâu phải chuyện mơ". Điều này nhấn mạnh rằng, dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, thì tình yêu thương và sự hy sinh của người mẹ vẫn luôn là nguồn động lực to lớn giúp con vượt qua mọi thử thách.
Câu chuyện về mẹ nuôi con khôn lớn khiến tôi cảm thấy xúc động vì nó nhắc nhở chúng ta về giá trị của gia đình và tình mẫu tử. Mẹ là người luôn bên cạnh, che chở và bảo vệ con trong suốt cuộc đời. Dù có bao nhiêu gian nan, thử thách, tình yêu thương của mẹ vẫn mãi mãi là ngọn lửa sưởi ấm tâm hồn mỗi người.