PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) EM BÉ TRONG MÙA CỦI KHÔ (Bình Nguyên Trang) Này em bé thả chân trần trên cỏ Rong ruổi suốt ngày nhặt giấc mơ rơi Ngôi nhà em đầy mùi hương và khói Em kiếm củi gần sưởi ấm ch...

phần:
câu 1: Câu hỏi: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích? [/INST] Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm.

câu 2: Đọc đoạn trích:
Em bé trong mùa củi khô
(Bình Nguyên Trang)
này em bé thả chân trần trên cỏ
rong ruổi suốt ngày nhặt giấc mơ rơi
ngôi nhà em đầy mùi hương và khói
em kiếm củi gần sưởi ấm chiều mồ côi
dải đồi ấy chỉ nhiều hoa và gió
làm sao có củi khô cho em nhặt
bây giờ chiều lạnh lắm
thu đã vàng rồi đó
em về đi
mẹ sắp trở cơn ho
này em bé
căn nhà xơ xác thế
làm sao cõng nắng mưa để qua mùa heo hút
cho ta vào nữa nhé
ta nhóm lửa
giùm em
đánh thức niềm vui
những bó củi mỗi ngày mang về
chợ
em ủ ước mơ nhặt khắp nẻo trên đồi
đường đầy gió
heo may gài băng giá
chân chạy qua mùa
đối diện ngày đông rồi
ta thấy má em hồng
mỗi buổi khi nhóm củi khô cho mẹ
sưởi ấm lòng
cái bóng nhỏ
ngã trên đồi
lộng gió
biết có còn củi khô cho em không…
(Lối về, Bình Nguyên Trang, NXB Hội Nhà Văn, 2013, tr.86-87)
Trả lời các câu hỏi:
: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
: Nhân vật trữ tình trong đoạn trích là ai?
: Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ “Đường đầy gió, heo may cài băng giá”.
: Em hiểu như thế nào về nội dung hai dòng thơ sau:
“Này em bé/ Căn nhà xơ xác thế”
: Anh/chị hãy nhận xét về tình cảm của nhân vật trữ tình thể hiện trong đoạn trích.
: Thông điệp mà anh/chị tâm đắc nhất qua đoạn trích là gì?
: Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của mình về ý nghĩa của sự sẻ chia trong cuộc sống. [/INST] : Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
: Nhân vật trữ tình: người con gái đang nhớ thương về người mẹ già nơi quê nhà.
: Biện pháp tu từ: Liệt kê: Gió, heo may, băng giá.
Tác dụng: Nhấn mạnh khung cảnh thiên nhiên khắc nghiệt, khó khăn, vất vả của người con gái phải trải qua.
: Nội dung hai dòng thơ: Thể hiện sự xót xa, thương cảm trước hoàn cảnh nghèo khổ, thiếu thốn của người con gái.
: Tình cảm của nhân vật trữ tình: Thương yêu, trân trọng, lo lắng, xót xa dành cho người con gái.
: Thông điệp: Hãy luôn quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau; cùng chung tay xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
: Cuộc đời không bao giờ hoàn hảo hay tuyệt đối gì cả. Sẽ có lúc bạn gặp khó khăn, bế tắc hoặc tổn thương. Nhưng đừng vì thế mà nản lòng, hãy cứ lạc quan lên bởi xung quanh bạn vẫn còn rất nhiều người sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ và đồng hành cùng bạn. Sự sẻ chia trong cuộc sống có vai trò vô cùng quan trọng. Sẻ chia là việc chúng ta sẵn sàng san sẻ với mọi người niềm vui nỗi buồn. Khi thấy người khác rơi vào hoàn cảnh khó khăn sẵn sàng dang tay giúp đỡ mà không màng tư lợi. Người có tấm lòng tương thân tương ái là người sống yêu thương, chan hòa với mọi người, luôn bao dung, vị tha, đồng cảm, thấu hiểu với những mảnh đời bất hạnh. Họ cũng là những người dũng cảm xả thân mình vì người khác. Không ít lần chúng ta được chứng kiến những câu chuyện đẹp về sự sẻ chia. Đó là hình ảnh một cậu bé dúi chiếc bánh mì mới mua vào tay cô bán vé số ngoài cổng trường. Là anh chủ cửa hàng quyết định giảm tiền thuê mặt bằng cho những hộ kinh doanh trong thời kỳ khó khăn vì dịch bệnh Covid-19. Là các y bác sĩ cầm trên tay tấm blouse đã qua sử dụng gửi tặng những bệnh nhân mắc Covid-19 đang điều trị tại bệnh viện. Nhờ có sự sẻ chia mà xã hội trở nên tốt đẹp hơn. Chúng ta có thêm nhiều sức mạnh để vượt qua mọi ranh giới, rào cản để vươn tới thành công. Tuy nhiên, bên cạnh những người sẵn sàng san sẻ, cũng có một số người lại ích kỷ, nhỏ nhen, lạnh lùng, thờ ơ trước nỗi đau của người khác. Đây là lối sống đáng phê phán và cần loại bỏ trong cuộc sống này. Tóm lại, sự sẻ chia là chìa khóa của hạnh phúc, là cách để con người gắn kết với nhau hơn. Mỗi chúng ta hãy rèn luyện cho bản thân đức tính cao quý này để cuộc sống thêm tươi đẹp.

câu 3: : Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là miêu tả.

câu 4: Câu hỏi:
i. đọc hiểu (4,0 điểm)
Em bé trong mùa củi khô (Bình Nguyên Trang)
Này em bé, căn nhà xơ xác thế
Làm sao cõng nắng mưa để qua mùa?
(Lối về, Bình Nguyên Trang, NXB Hội Nhà Văn, 1995)
Đọc đoạn trích trên và thực hiện các yêu cầu sau:
. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu thơ sau: Này em bé, căn nhà xơ xác thế làm sao cõng nắng mưa để qua mùa?
. Theo anh/chị, vì sao người mẹ lại nói “làm sao cõng nắng mưa để qua mùa”?
. Anh/Chị hãy nhận xét quan niệm sống của người mẹ thể hiện ở hai dòng cuối bài thơ.
. Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ ý nghĩa của việc trân trọng cuộc sống mỗi ngày. [/INST] Câu hỏi:
ii. Làm văn (6,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ ý nghĩa của việc trân trọng cuộc sống mỗi ngày.
Yêu cầu hình thức:
– Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận xã hội để tạo lập loại văn bản nghị luận xã hội.
– Bài viết phải có bố cục rõ ràng, đầy đủ; hệ thống luận điểm, luận cứ chặt chẽ, hợp lí; diễn đạt mạch lạc; lập luận thuyết phục, sắc sảo; sai lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp không quá 02 lỗi.
Yêu cầu nội dung:
* Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Ý nghĩa của việc trân trọng cuộc sống mỗi ngày.
* Giải thích: Trân trọng cuộc sống mỗi ngày là thái độ tích cực, biết ơn cuộc đời đã cho mình cơ hội để sống, để cống hiến và tận hưởng.
* Bàn luận:
-Ý nghĩa của việc trân trọng cuộc sống mỗi ngày:
+ Giúp con người thêm yêu quý cuộc sống, trân trọng mọi thứ đang có.
+ Tạo động lực để con người phấn đấu vươn lên hoàn thiện bản thân, đóng góp cho cộng đồng.
+ Mang đến sự thanh thản, bình yên trong tâm hồn.
+ Là nền tảng vững chắc giúp con người vượt qua khó khăn, thử thách.
-Bàn luận mở rộng:
+ Phê phán những người có lối sống bi quan, chán nản, buông xuôi hoặc lãng phí thời gian, cơ hội.
+ Liên hệ bản thân: Em đã và sẽ làm gì để trân trọng cuộc sống mỗi ngày?
Lưu ý:
– Thí sinh có thể giải quyết vấn đề theo nhiều cách khác nhau nhưng phải có lí lẽ và dẫn chứng hợp lí, thuyết phục.
– Nếu thí sinh có những suy nghĩ riêng ngoài những gợi ý trên thì cũng không cho điểm tuyệt đối mà vẫn chấm dựa trên tinh thần sáng tạo, đúng hướng.

câu 5: : Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là nghị luận/phương thức nghị luận.
: Theo tác giả, “em” trong bài thơ là ai? Em bé trong Mùa củi khô (Bình Nguyên Trang) được khắc họa với hình ảnh như thế nào?
- Nhân vật trữ tình trong bài thơ là em bé.
- Hình ảnh em bé được miêu tả qua các chi tiết:
+ Thả chân trần trên cỏ rong ruổi suốt ngày nhặt giấc mơ rơi
+ Ngôi nhà đầy mùi hương và khói
+ Kiếm củi gần sưởi ấm chiều mồ côi
+ Dải đồi ấy chỉ nhiều hoa và gió
+ Củi khô cho em nhặt
→ Em bé xuất hiện ở độ tuổi hồn nhiên, ngây thơ, sống trong cảnh nghèo khó nhưng vẫn giữ được sự lạc quan, yêu đời.
: Xác định và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ: "Em kiếm củi gần sưởi ấm chiều mồ côi"
Biện pháp tu từ: Hoán dụ
Tác dụng: Nhấn mạnh hoàn cảnh thiếu thốn, cô đơn của em bé.
: Anh/chị hãy nhận xét về cách đặt nhan đề bài thơ của Bình Nguyên Trang.
Nhan đề bài thơ gợi lên cảm giác buồn bã, cô đơn, trống trải. Đồng thời, nó cũng thể hiện sự đồng cảm, xót thương của tác giả dành cho em bé.
: Anh/Chị có đồng tình với quan niệm: "Cuộc sống luôn ẩn chứa vô vàn điều thú vị, nếu chúng ta biết tìm kiếm và khám phá"? Vì sao?
Đồng tình. Bởi lẽ cuộc sống vốn dĩ rất phong phú, đa dạng, chứa đựng nhiều điều mới mẻ, hấp dẫn. Nếu con người biết tìm tòi, khám phá thì sẽ phát hiện ra những vẻ đẹp tiềm ẩn của cuộc sống, từ đó thêm yêu đời, trân trọng cuộc sống hơn.