Bước Đường Cùng là một truyện ngắn nổi tiếng của nhà văn Nguyễn Công Hoan, được đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy vào năm 1937. Truyện kể về cuộc đời bi thảm của anh Pha, một người nông dân nghèo khổ bị đẩy vào bước đường cùng bởi sự áp bức, bóc lột tàn bạo của chế độ thực dân phong kiến.
Những nhân vật thuộc tầng lớp thống trị xuất hiện trong đoạn trích "Bước Đường Cùng" bao gồm:
- Ông lí trưởng: Là người đại diện cho bộ máy cai trị ở làng quê, chuyên bắt nạt, vơ vét của cải của dân nghèo. Ông ta là kẻ tham lam, độc ác, sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn để trục lợi cho bản thân. Ví dụ: Trong đoạn trích, ông lí trưởng đã ép buộc anh Pha phải nộp tiền sưu thuế dù gia đình anh đang gặp khó khăn. Khi anh Pha không chịu nộp, ông ta đã sai người đánh đập anh dã man.
- Cai lệ: Là tay sai đắc lực của ông lí trưởng, chuyên đi thu tiền sưu thuế và đòi nợ. Cai lệ là kẻ hung hãn, tàn bạo, thường xuyên đánh đập, hành hạ người dân nghèo. Ví dụ: Trong đoạn trích, cai lệ đã xông vào nhà anh Pha, quát tháo, chửi bới và đánh đập anh dã man khi anh không chịu nộp tiền sưu thuế.
- Thầy lí: Là người đứng đầu bộ máy cai trị ở làng quê, có quyền quyết định mọi việc. Thầy lí là kẻ gian xảo, mưu mô, thường xuyên lợi dụng chức quyền để trục lợi cho bản thân. Ví dụ: Trong đoạn trích, thầy lí đã đồng ý với đề nghị của ông lí trưởng, ép buộc anh Pha phải nộp tiền sưu thuế dù gia đình anh đang gặp khó khăn.
Tóm lại, các nhân vật thuộc tầng lớp thống trị trong đoạn trích "Bước Đường Cùng" đều là những kẻ tham lam, độc ác, bất nhân, luôn tìm cách bóc lột, đàn áp người dân nghèo. Họ là nguyên nhân chính dẫn đến bi kịch của anh Pha, khiến anh rơi vào bước đường cùng.