08/04/2025


08/04/2025
08/04/2025
Apple_8P6aRf3gdtf4dsoxz19agpPdlnB3Phân tích cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ "Bà Bủ" của Tố Hữu
Bài thơ "Bà Bủ" của Tố Hữu là một tác phẩm xúc động, thể hiện tình cảm kính trọng, yêu mến sâu sắc của nhà thơ đối với người bà, một hình ảnh thân thương gắn liền với những năm tháng kháng chiến gian khổ. Với khoảng 600 chữ, bài viết này sẽ đi sâu phân tích cấu tứ độc đáo và những hình ảnh bình dị mà giàu sức gợi trong tác phẩm, qua đó làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của người bà và tình cảm chân thành của cháu.
Cấu tứ của bài thơ được xây dựng theo dòng hồi tưởng và cảm xúc của người cháu về bà Bủ. Mở đầu khổ thơ thứ nhất là những hình ảnh đối lập, vừa khắc họa sự tần tảo, vất vả của bà trong cuộc sống thường ngày ("Bà Bủ năm ở chuỗi khô"), vừa gợi lên tấm lòng bao dung, nhân hậu, luôn lo lắng cho người khác ("Bà Bủ không ngủ bà lo bời bời..."). Sự đối lập này tạo nên một ấn tượng sâu sắc về một người bà lam lũ nhưng giàu tình thương. Tiếp theo, những câu hỏi tu từ liên tiếp ("Bao giờ thằng út về thăm một kỳ?", "Từ ngày nó bước ra đi/Nó đi giải phóng đến khi nào về?", "Bao giờ hết giặc về quê?") 1 thể hiện sự mong ngóng, khắc khoải của bà đối với những người con, người cháu đang chiến đấu ngoài mặt trận. Hình ảnh "Đêm đêm bà Bủ nằm mê khấn thầm..." gợi lên sự lo âu thường trực, những lời cầu nguyện âm thầm cho sự bình an của những người thân yêu.
1.
truongdangkhanh.violet.vn
truongdangkhanh.violet.vn
Khổ thơ thứ hai tập trung khắc họa sự hy sinh thầm lặng và tình thương bao la của bà Bủ trong bối cảnh kháng chiến. Điệp ngữ "Bà Bủ không ngủ, bà nằm" được lặp lại, nhấn mạnh sự trằn trọc, thao thức của bà. Bà "Càng lo càng nghĩ, càng căm càng thù" không chỉ lo lắng cho gia đình, cho những người đang chiến đấu mà còn thể hiện sự căm phẫn đối với kẻ thù xâm lược. Hình ảnh "Mưa ngoài hiên gió núi ù ù/Mưa đêm tự chiến khu mưa về..." gợi lên sự khắc nghiệt của thời tiết và hoàn cảnh chiến tranh, đồng thời cho thấy sự đồng cảm, sẻ chia của bà với những gian khổ mà người lính đang phải gánh chịu. Bà "Đêm nay bộ đội rừng khe/Mưa ướt dầm dề, gió buốt chân tay" như cảm nhận được những khó khăn, thiếu thốn của bộ đội. Hành động "Nó đi đánh giặc đêm nay/Bước run, bước rúc, bước lầy, bước trơn/Nhà còn ở chuỗi tưa rơm" vừa thể hiện sự lo lắng, dõi theo từng bước chân của người thân trên chiến trường, vừa gợi lên hình ảnh ngôi nhà đơn sơ, vắng vẻ, nơi bà một mình gánh chịu mọi nỗi niềm. Câu hỏi tu từ "Nó đi đánh giặc, đêm hôm sương gì?/Năm xưa cơm cụ còn ngon hỉ?/Năm nay cơm mẹ nhẽ thì vắng con!" là một lời than xót xa, da diết, thể hiện sự thiếu vắng, cô đơn và nỗi nhớ thương con da diết của người mẹ, người bà trong cảnh ly biệt.
Khổ thơ cuối cùng khép lại với một hình ảnh đầy xúc động về sự hy sinh cao cả của bà Bủ. Câu thơ "Bà Bủ gan ruột bồn chồn mong đợi/Con gà đã gáy thon thót sáng rồi..." vừa thể hiện sự mong chờ tin chiến thắng, vừa gợi lên sự mòn mỏi, kiệt sức của bà sau bao ngày đêm lo lắng. Hình ảnh "Con gà đã gáy thon thót sáng rồi..." có thể hiểu là một dấu hiệu của sự sống, của niềm hy vọng, nhưng cũng có thể là một sự báo hiệu về một kết thúc buồn. Chú thích cuối bài thơ cho biết bà Bủ đã qua đời vào năm 1948, điều này càng làm tăng thêm sự xúc động và tiếc thương cho hình ảnh người bà tần tảo, giàu đức hy sinh.
Hình ảnh trong bài thơ "Bà Bủ" chủ yếu là những hình ảnh bình dị, gần gũi với cuộc sống nông thôn và bối cảnh chiến tranh. Đó là hình ảnh "chuỗi khô", "mưa ngoài hiên", "gió núi ù ù", "bước run, bước rúc, bước lầy, bước trơn", "nhà ở chuỗi tưa rơm", "con gà gáy thon thót sáng rồi...". Những hình ảnh này không chỉ tái hiện một cách chân thực cuộc sống gian khổ thời kháng chiến mà còn góp phần khắc họa rõ nét hơn vẻ đẹp tâm hồn của bà Bủ - một người phụ nữ nông thôn bình thường nhưng mang trong mình tình yêu thương sâu sắc, sự kiên cường và lòng thủy chung son sắt với cách mạng.
Tóm lại, bài thơ "Bà Bủ" của Tố Hữu đã thành công trong việc xây dựng một cấu tứ chặt chẽ, giàu cảm xúc, kết hợp với những hình ảnh bình dị mà đầy sức gợi. Qua đó, tác phẩm đã khắc họa một cách chân thực và xúc động hình ảnh người bà Việt Nam tiêu biểu trong những năm tháng kháng chiến, đồng thời thể hiện tình cảm kính trọng, yêu mến sâu sắc của nhà thơ đối với người bà và những người mẹ, người chị đã âm thầm hy sinh cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Bài thơ không chỉ là một kỷ niệm cá nhân mà còn là một biểu tượng đẹp về tình mẫu tử, tình bà cháu và tinh thần yêu nước của dân tộc.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
13/12/2025
13/12/2025
13/12/2025
Top thành viên trả lời