i:
câu 1. Thể thơ của bài thơ "Hạ Cuối" là thơ tự do. Bài thơ được viết theo dạng câu dài ngắn xen kẽ nhau, không tuân theo quy luật vần điệu cố định của các thể thơ truyền thống. Cách sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, tạo nên sự tự do trong việc diễn đạt cảm xúc, suy tưởng của tác giả.
câu 2. Đoạn thơ sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa để miêu tả trận mưa đầu tiên của ngày cuối cùng chia phôi. Tác giả đã sử dụng động từ "phôi" - vốn chỉ hành động sinh sản ở con người - để miêu tả trận mưa, khiến nó trở nên gần gũi với con người hơn. Việc sử dụng biện pháp tu từ này tạo hiệu quả nghệ thuật:
- Gợi hình: Hình ảnh trận mưa được cụ thể hóa, sinh động hơn, gợi liên tưởng đến sự kết thúc của một chu kỳ, một giai đoạn.
- Gợi cảm: Tạo cảm giác buồn bã, tiếc nuối khi phải chia tay, đồng thời nhấn mạnh sự ngắn ngủi, chóng vánh của tuổi học trò.
- Tăng sức biểu đạt: Làm nổi bật tâm trạng của tác giả trước sự chia ly, tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc.
câu 3. Bài thơ "Hạ Cuối" của Dương Viết Cương sử dụng hình thức lời tâm sự trực tiếp của chủ thể trữ tình để tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt. Lời tâm sự này được thể hiện qua việc tác giả tự bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ của chính mình trước cảnh vật thiên nhiên, con người và cuộc sống.
* Tạo nên sự chân thực: Lời tâm sự giúp độc giả cảm nhận rõ ràng hơn những cảm xúc, suy nghĩ của tác giả, từ đó đồng cảm với tâm trạng của nhân vật trữ tình.
* Thể hiện nội dung sâu sắc: Qua lời tâm sự, tác giả có thể truyền tải những suy ngẫm, triết lý về cuộc sống, về tuổi trẻ, về tình yêu...
* Gây ấn tượng mạnh mẽ: Cách diễn đạt trực tiếp, gần gũi khiến cho bài thơ trở nên sinh động, hấp dẫn, dễ dàng đi vào lòng người đọc.
Lời tâm sự của chủ thể trữ tình trong bài thơ "Hạ Cuối" góp phần làm nổi bật chủ đề của bài thơ - sự tiếc nuối, lưu luyến khi mùa hè sắp kết thúc, đồng thời khẳng định giá trị của những kỉ niệm đẹp đẽ, hồn nhiên của tuổi học trò.
câu 4. Bài thơ "Hạ Cuối" của Dương Viết Cương thể hiện sự vận động cảm xúc phức tạp của chủ thể trữ tình qua việc sử dụng ngôn ngữ tinh tế và hình ảnh sinh động. Bài thơ được chia thành hai phần chính: Phần 1 miêu tả cảnh vật mùa hè với những âm thanh quen thuộc như tiếng ve, hoa phượng nở; Phần 2 tập trung vào tâm trạng của nhân vật trữ tình khi đối mặt với sự kết thúc của tuổi học trò.
Phần 1:
* Miêu tả cảnh vật mùa hè: Tác giả sử dụng những từ ngữ giàu sức gợi để tạo nên bức tranh mùa hè sống động. Tiếng ve râm ran, hoa phượng nở rộ, bầu trời xanh ngắt... tất cả đều gợi lên vẻ đẹp rực rỡ nhưng cũng ẩn chứa chút buồn man mác.
* Cảm xúc của nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình dường như đang chìm đắm trong dòng chảy của thời gian, bất lực trước sự thay đổi của vạn vật. Câu hỏi tu từ "Cớ sao mình nước mắt lại rơi?" thể hiện sự tiếc nuối, lưu luyến của nhân vật trước khoảnh khắc chia ly.
* Hình ảnh so sánh: Hình ảnh "mưa" và "nắng" được tác giả sử dụng để ẩn dụ cho những cung bậc cảm xúc khác nhau của con người. Mưa tượng trưng cho nỗi buồn, còn nắng tượng trưng cho niềm vui, hy vọng. Sự tương phản giữa hai hình ảnh này càng làm nổi bật tâm trạng phức tạp của nhân vật trữ tình.
Phần 2:
* Tâm trạng của nhân vật trữ tình: Khi nhận ra rằng đây là "hạ cuối", nhân vật trữ tình bỗng chốc trở nên bàng hoàng, tiếc nuối. Những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi học trò dần khép lại, nhường chỗ cho những lo toan, bộn bề của cuộc sống mới.
* Hình ảnh "áo trắng học trò": Hình ảnh "áo trắng học trò" là biểu tượng cho tuổi học trò hồn nhiên, vô tư. Nó gợi lên những kỉ niệm đẹp đẽ, đáng nhớ nhất trong cuộc đời mỗi người.
* Nỗi buồn chia ly: Nỗi buồn chia ly được thể hiện rõ nét qua hình ảnh "nước mắt" và "chiều không bình lặng". Nhân vật trữ tình dường như không thể kìm nén được cảm xúc của mình, bởi lẽ họ biết rằng sau cánh cửa trường học kia là một thế giới hoàn toàn khác biệt.
Sự vận động cảm xúc của chủ thể trữ tình trong bài thơ "Hạ Cuối" diễn biến từ sự ngỡ ngàng, tiếc nuối đến nỗi buồn da diết, sâu lắng. Qua đó, tác giả đã khéo léo thể hiện sự chuyển giao giữa hai giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người - tuổi học trò và trưởng thành. Bài thơ không chỉ là lời tri ân dành cho mái trường, thầy cô, bạn bè mà còn là lời nhắc nhở chúng ta hãy trân trọng những giây phút bên nhau, bởi vì thời gian luôn trôi đi rất nhanh.
câu 5. Bài thơ "Hạ Cuối" của tác giả Dương Viết Cương là một bức tranh đầy cảm xúc về mùa hè cuối cùng của tuổi học trò. Qua những vần thơ giản dị nhưng sâu lắng, tác giả đã khéo léo tái hiện lại những kỉ niệm đẹp đẽ, những rung động đầu đời của lứa tuổi học trò.
Hình ảnh ve râm ran, phượng vĩ nở hoa, mưa rào bất chợt... đều là những dấu hiệu quen thuộc của mùa hè. Nhưng trong bài thơ này, mùa hè cuối cùng dường như trở nên đặc biệt hơn, bởi nó là mùa hè cuối cùng trước khi mỗi người bước vào một chặng đường mới.
Chủ thể trữ tình trong bài thơ là một chàng trai đang đứng trước ngưỡng cửa của mùa hè cuối cùng. Anh ta có những cảm xúc rất phức tạp, vừa vui mừng vì sắp được trưởng thành, vừa buồn man mác, tiếc nuối vì phải rời xa mái trường, thầy cô, bạn bè.
Nỗi buồn ấy được thể hiện qua những câu thơ như: "Cớ sao mình nước mắt lại rơi", "Biết hay không hạ cuối đã về rồi". Chàng trai tự hỏi tại sao mình lại khóc, liệu đó là do niềm vui sướng khi sắp được trưởng thành, hay là do nỗi buồn khi phải chia tay những năm tháng học trò hồn nhiên, vô tư.
Tuy nhiên, dù có buồn bã, tiếc nuối thì chàng trai cũng không thể thay đổi được thực tế rằng mùa hè cuối cùng đã đến. Anh ta đành chấp nhận và gửi gắm những cảm xúc của mình vào những vần thơ: "Tháng sáu mùa thi, ta biết nói gì", "Màu mực tím mênh mang trang giấy trắng".
Những câu thơ này thể hiện sự đối lập giữa vẻ ngoài vô tư, hồn nhiên của tuổi học trò và nội tâm phức tạp, đầy cảm xúc của chàng trai. Màu mực tím tượng trưng cho những ước mơ, hoài bão của tuổi trẻ, còn trang giấy trắng là tương lai rộng mở phía trước.
Mùa hạ cuối cùng là thời khắc quan trọng, đánh dấu sự kết thúc của một giai đoạn cuộc đời. Nó là dịp để mỗi người nhìn lại quãng thời gian đã qua, đồng thời chuẩn bị tinh thần cho những thử thách mới.
Bài thơ "Hạ Cuối" là lời tri ân sâu sắc dành cho mái trường, thầy cô và bạn bè. Nó cũng là lời nhắn nhủ với mỗi người hãy trân trọng từng khoảnh khắc bên nhau, đừng để đến khi chia ly mới hối hận.
Tóm lại, bài thơ "Hạ Cuối" là một tác phẩm giàu cảm xúc, gợi nhắc chúng ta về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi học trò. Nó cũng là lời nhắc nhở chúng ta hãy sống chậm lại, tận hưởng và lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ trong cuộc đời.