đọc hiểu bài văn

i:
câu 1. Thể thơ của bài thơ "Bài hát ngày trở về" là thơ tự do. Dấu hiệu nhận biết thể thơ này dựa vào việc phân tích số lượng chữ trong mỗi dòng thơ, cách ngắt nhịp và vần điệu. Bài thơ sử dụng nhiều dòng thơ ngắn với số lượng chữ khác nhau, tạo nên sự linh hoạt trong nhịp điệu và giúp tác giả dễ dàng thể hiện cảm xúc một cách tự nhiên. Ngoài ra, bài thơ cũng không tuân thủ quy luật gieo vần cố định như các thể thơ truyền thống, mang đến sự độc đáo và sáng tạo riêng biệt.

câu 2. Trong bài thơ "Bài hát ngày trở về", màu cái hoa vàng gợi nhớ đến hình ảnh quê hương, tuổi thơ, những kỷ niệm đẹp đẽ, ấm áp. Màu vàng của hoa là biểu tượng cho sự tươi sáng, rực rỡ, mang ý nghĩa của niềm vui, hy vọng, hạnh phúc. Nó gợi lên những ký ức về thời gian êm đềm, thanh bình, khi cuộc sống còn đơn giản, chưa bị cuốn vào vòng xoáy của cuộc sống hiện đại.

câu 3. Trong hai khổ thơ đầu tiên của bài thơ "Bài hát ngày trở về", tác giả Bình Nguyên Trang sử dụng biện pháp tu từ điệp cấu trúc với cụm từ "dù". Việc lặp lại cụm từ này tạo nên nhịp điệu đều đặn, nhấn mạnh sự đối lập giữa quá khứ và hiện tại, đồng thời thể hiện tâm trạng nuối tiếc, xót xa của nhân vật trữ tình khi phải rời xa quê hương.

* Khổ thơ thứ nhất: "Dù tháng tám đường trơn mưa/ Bấm ngón ta dù lớn vẫn là ta". Cụm từ "dù" được lặp lại hai lần, tạo nên sự tương phản rõ nét giữa hiện tại và quá khứ. Quá khứ với những kỷ niệm đẹp đẽ, ấm áp ("tháng tám đường trơn mưa") nhưng hiện tại lại đầy thử thách, gian nan ("bấm ngón ta"). Tuy nhiên, dù cuộc sống có thay đổi như thế nào thì "ta" vẫn giữ nguyên bản chất, vẫn là chính mình.
* Khổ thơ thứ hai: "Dù nơi đó có quên người cũ/ Ngày thơ ấu đã trở thành cổ tích/ Dù nơi đó người thân không còn nữa/ Trên mái bếp con mèo hoang đứng hát". Cụm từ "dù" tiếp tục được lặp lại ba lần, khẳng định sự bất biến của thời gian, của ký ức. Dù mọi thứ đã thay đổi, dù người thân đã mất đi, nhưng những kỷ niệm tuổi thơ vẫn vẹn nguyên trong tâm trí nhân vật trữ tình. Hình ảnh "con mèo hoang đứng hát" gợi lên sự cô đơn, trống trải, nhưng cũng ẩn chứa niềm tin vào những điều tốt đẹp sẽ đến.

Việc sử dụng điệp cấu trúc "dù" giúp tác giả khắc họa rõ nét tâm trạng nuối tiếc, xót xa của nhân vật trữ tình khi phải rời xa quê hương. Đồng thời, nó cũng góp phần làm tăng tính nhạc, tạo nên sự du dương, da diết cho bài thơ.

câu 4. Hai dòng thơ "gió đời người nghiêng ngả lời ru" và "ta đã lớn bởi mẹ già tóc trắng" thể hiện sự trưởng thành của nhân vật trữ tình khi đối diện với cuộc sống đầy biến động và sự hy sinh thầm lặng của mẹ.

Phân tích:

* "Gió đời người nghiêng ngả lời ru": Hình ảnh ẩn dụ "gió đời người nghiêng ngả" gợi lên sự bất ổn, khó khăn, thử thách mà mỗi người phải trải qua trong cuộc sống. Lời ru của mẹ như một chỗ dựa vững chắc, giúp con vượt qua những gian nan, thử thách ấy.
* "Ta đã lớn bởi mẹ già tóc trắng": Câu thơ khẳng định sự trưởng thành của nhân vật trữ tình. Sự trưởng thành này được đánh đổi bằng tuổi tác của mẹ, bằng những sợi tóc bạc trắng trên đầu mẹ. Mẹ già đi đồng nghĩa với việc con cũng lớn lên, nhưng điều đó lại khiến lòng con thêm nặng trĩu vì lo lắng cho mẹ.

Kết luận: Hai dòng thơ thể hiện sự trưởng thành của nhân vật trữ tình khi đối diện với cuộc sống đầy biến động và sự hy sinh thầm lặng của mẹ. Đồng thời, nó cũng nhấn mạnh trách nhiệm của con cái đối với cha mẹ, đặc biệt là khi họ già yếu.

câu 5. Bài thơ "Bài hát ngày trở về" của Bình Nguyên Trang mang đến cho tôi những suy nghĩ sâu sắc về cách ứng xử của mình đối với nguồn cội. Bài thơ khắc họa hình ảnh một người con xa quê hương, trở về với tuổi thơ, với những kỷ niệm đẹp đẽ nhưng cũng đầy xót xa. Nhân vật trữ tình trong bài thơ thể hiện sự trân trọng, biết ơn đối với nguồn cội, đồng thời cũng thể hiện sự day dứt, nuối tiếc khi phải rời xa quê hương. Từ đó, tôi nhận ra rằng, mỗi người đều cần giữ gìn và trân trọng những giá trị truyền thống, những kỷ niệm đẹp đẽ của quá khứ. Chúng ta nên dành thời gian để quay trở lại với nguồn cội, để được sống trong tình yêu thương, sự ấm áp của gia đình, của quê hương. Đồng thời, chúng ta cũng cần biết chấp nhận những thay đổi, những mất mát trong cuộc sống, để có thể tiếp tục bước tiếp trên con đường phía trước.


ii:
câu 1. Văn bản "Con đường" của Nguyễn Tuân là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật độc đáo của ông. Trong đó, nghệ thuật sáng tạo hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện chủ đề và nội dung của tác phẩm.

Tác giả đã sử dụng hình ảnh "con đường" như một biểu tượng cho cuộc sống đầy thử thách và gian nan. Con đường được miêu tả với những khúc quanh co, gập ghềnh, ẩn chứa nhiều nguy hiểm. Điều này gợi lên cảm giác khó khăn, vất vả mà con người phải đối mặt trên hành trình tìm kiếm thành công. Tuy nhiên, bên cạnh những khó khăn ấy, con đường cũng mang đến hy vọng và niềm tin. Hình ảnh "cánh chim" bay lượn trên bầu trời cao rộng, tượng trưng cho sự tự do, bay bổng và khát vọng vươn lên. Cánh chim ấy giúp con người vượt qua mọi trở ngại, tiến gần hơn đến mục tiêu của mình.

Ngoài ra, hình ảnh "bông hoa dại ven đường" cũng góp phần làm nên nét đặc sắc cho tác phẩm. Bông hoa dại tuy nhỏ bé, khiêm tốn nhưng lại toát lên vẻ đẹp giản dị, mộc mạc. Nó là minh chứng cho sức sống mãnh liệt, kiên cường trước mọi hoàn cảnh khắc nghiệt. Bông hoa dại ven đường nhắc nhở chúng ta rằng, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, chúng ta vẫn có thể tỏa sáng bằng chính bản thân mình.

Sự kết hợp hài hòa giữa ba hình ảnh "con đường", "cánh chim" và "bông hoa dại" đã tạo nên một bức tranh nghệ thuật đầy ấn tượng. Tác giả đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biện pháp tu từ để thể hiện những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống. Qua đó, tác phẩm không chỉ khơi gợi lòng yêu mến cái đẹp mà còn truyền tải thông điệp ý nghĩa về nghị lực sống và tinh thần lạc quan.

câu 2. Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, việc mở rộng mối quan hệ xã hội đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển cá nhân và thành công trong cuộc sống. Như Nguyễn Văn Minh đã từng nói: "Đừng ngồi quây quần mãi bên góc bếp và cũng đừng thu mình một góc trong nhà trọ nhỏ nhoi. Hãy ra đi để nhìn, để hiểu." Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động kết nối bản thân với thế giới bên ngoài. Vậy, tuổi trẻ nên chủ động kết nối bản thân với thế giới bên ngoài như thế nào?

Mối quan hệ xã hội là yếu tố then chốt giúp chúng ta tiếp cận với nhiều người khác nhau, đa dạng hóa kiến thức và kinh nghiệm. Khi chúng ta chủ động kết nối với người khác, chúng ta có cơ hội học hỏi từ những người có nền tảng và trải nghiệm khác biệt. Điều này giúp chúng ta mở rộng tầm nhìn, khám phá những khía cạnh mới mẻ và tạo ra cơ hội phát triển bản thân. Bên cạnh đó, việc xây dựng mạng lưới quan hệ vững chắc còn giúp chúng ta hỗ trợ lẫn nhau trong công việc và cuộc sống.

Để chủ động kết nối bản thân với thế giới bên ngoài, tuổi trẻ có thể bắt đầu bằng việc tham gia vào các hoạt động ngoại khoá, câu lạc bộ, tổ chức tình nguyện hoặc dự án cộng đồng. Đây là cơ hội tuyệt vời để gặp gỡ và giao lưu với nhiều người đến từ các lĩnh vực khác nhau. Qua đó, chúng ta có thể trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và học hỏi từ nhau. Đồng thời, việc tham gia vào các hoạt động xã hội cũng giúp chúng ta rèn luyện kỹ năng mềm như giao tiếp, lãnh đạo và làm việc nhóm.

Ngoài ra, công nghệ đã tạo ra một sân chơi lớn cho tuổi trẻ để kết nối với mọi người trên toàn thế giới. Chúng ta có thể sử dụng mạng xã hội, diễn đàn trực tuyến hoặc ứng dụng hẹn hò để tìm kiếm và kết nối với những người có cùng sở thích và đam mê. Tuy nhiên, cần nhớ rằng việc kết nối online chỉ là bước khởi đầu, để thực sự gắn kết và học hỏi từ nhau, chúng ta cần gặp gỡ và trò chuyện trực tiếp.

Tuy nhiên, khi kết nối với thế giới bên ngoài, tuổi trẻ cần lưu ý một số điều. Trước hết, cần cân nhắc và chọn lọc kỹ lưỡng trước khi kết bạn hay tham gia vào bất kỳ mối quan hệ nào. Không phải ai cũng đáng tin cậy và có thể mang lại lợi ích cho chúng ta. Do đó, hãy tỉnh táo và lựa chọn những người có cùng giá trị và mục tiêu để cùng phát triển. Thứ hai, tránh xa những mối quan hệ tiêu cực, những người chỉ muốn lợi dụng hoặc gây hại cho chúng ta. Cuối cùng, đừng quá phụ thuộc vào công nghệ, hãy dành thời gian cho các hoạt động offline và tương tác trực tiếp với con người.

Kết luận lại, việc mở rộng mối quan hệ xã hội và chủ động kết nối bản thân với thế giới bên ngoài là rất quan trọng đối với tuổi trẻ. Nó giúp chúng ta phát triển cá nhân, khám phá tiềm năng bản thân và đạt được mục tiêu trong cuộc sống. Bằng cách tham gia vào các hoạt động ngoại khoá, sử dụng công nghệ một cách khôn ngoan và luôn giữ tinh thần cởi mở, tuổi trẻ sẽ trở nên tự tin hơn, khám phá được nhiều điều mới mẻ và tận hưởng trọn vẹn hành trình trưởng thành đầy thú vị của mình. Hãy mạnh dạn bước ra khỏi vùng an toàn và tận hưởng những trải nghiệm tuyệt vời mà thế giới bên ngoài mang lại!