Bài thơ "Màu mây trắng trên đỉnh đồi A1" của Nguyễn Việt Chiến là một tác phẩm tiêu biểu viết về đề tài chiến tranh cách mạng. Bài thơ lấy cảm hứng từ chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là tình yêu đất nước, sự biết ơn và kính trọng đối với những người lính đã hy sinh xương máu để bảo vệ nền độc lập tự do của dân tộc.
Hình ảnh "mây trắng" được nhắc đến nhiều lần trong bài thơ, trở thành biểu tượng cho màu sắc đặc trưng của bầu trời Điện Biên Phủ. Mây trắng bay lượn trên đỉnh đồi A1, tạo nên một khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ. Màu mây trắng cũng gợi lên vẻ đẹp thanh bình, yên ả của vùng đất lịch sử sau chiến tranh. Tuy nhiên, ẩn chứa đằng sau màu mây trắng ấy là sự hy sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ. Họ đã ngã xuống để giành lấy độc lập tự do cho dân tộc, để màu mây trắng mãi mãi bay trên bầu trời Điện Biên Phủ.
Người lính trẻ trong bài thơ đang đứng trên đỉnh đồi A1, nơi từng diễn ra nhiều trận đánh ác liệt nhất trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Từ vị trí đó, anh ta có thể nhìn thấy rõ ràng màu mây trắng đang bay lượn trên bầu trời. Hình ảnh mây trắng bay lượn trên đỉnh đồi A1 gợi lên một không gian bao la, rộng lớn, khiến người đọc cảm nhận được sự hùng vĩ của thiên nhiên và tầm vóc của con người trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Trước giờ ra trận, người lính trẻ gọi mẹ trong lòng. Tiếng gọi ấy vang lên tha thiết, thể hiện nỗi nhớ da diết của người con xa quê hương. Mẹ ở nhà đang làm gì? Chắc hẳn mẹ đang lo lắng cho con trai mình, mong con sớm trở về đoàn tụ với gia đình. Hình ảnh người mẹ tần tảo, lam lũ trên đồng ruộng, dưới ánh nắng gay gắt của mùa hè, gợi lên một tình cảm thiêng liêng, sâu nặng. Đó là tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt, luôn dõi theo con cái dù ở bất cứ đâu.
Nắng trời quê đầy ắp
Mẹ trên đồng gặt lúa
Con đường nhỏ dẫn về làng
Rợp bướm vàng bay
Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh "nắng trời quê đầy ắp" để nhấn mạnh vẻ đẹp rực rỡ, ấm áp của quê hương. Nắng trời chiếu rọi khắp nơi, xua tan đi bóng tối, mang lại sức sống mới cho vạn vật. Hình ảnh "bướm vàng bay rợp đường làng" gợi lên một khung cảnh thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam. Bướm vàng là loài côn trùng thường xuất hiện vào mùa hè, chúng bay lượn trên cánh đồng lúa chín vàng, tạo nên một bức tranh thiên nhiên vô cùng thơ mộng.
Qua những vần thơ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm, tác giả đã khắc họa thành công hình ảnh người lính trẻ với tâm hồn nhạy cảm, giàu lòng yêu nước và tinh thần hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc. Bài thơ là một lời tri ân sâu sắc dành cho những người lính đã hy sinh xương máu để giành lấy chiến thắng Điện Biên Phủ oanh liệt.