Dạ, em xin trình bày nguyên nhân và diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi như sau:
Nguyên nhân:
Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn bùng nổ do những nguyên nhân sâu xa và trực tiếp sau:
- Ách đô hộ tàn bạo của nhà Minh: Sau khi xâm lược Đại Việt, nhà Minh thi hành chính sách cai trị vô cùng hà khắc:
- Bóc lột kinh tế nặng nề: Thuế khóa, cống nạp nặng nề, vơ vét tài sản, bóc lột sức lao động của nhân dân.
- Đàn áp văn hóa: Áp đặt văn hóa Hán, thủ tiêu phong tục tập quán của người Việt, đốt sách quý, cấm đoán học tiếng Việt.
- Đàn áp chính trị: Chia nước ta thành các quận huyện theo kiểu Trung Quốc, cử quan lại người Hán cai trị, tước đoạt quyền tự chủ của người Việt.
- Gây ra nhiều tội ác: Giết hại người dân vô tội, bắt phụ nữ, trẻ em về Trung Quốc.
- Lòng căm phẫn của nhân dân: Chính sách cai trị tàn bạo của nhà Minh đã gây ra sự oán hận sâu sắc trong lòng nhân dân Đại Việt, khơi dậy tinh thần yêu nước và ý chí giành lại độc lập.
- Sự xuất hiện của Lê Lợi: Lê Lợi là một hào trưởng có uy tín ở vùng Lam Sơn (Thanh Hóa), giàu lòng yêu nước và có chí khí lớn. Ông đã đứng lên kêu gọi nhân dân khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Minh.
- Lời hịch Cần Vương: Lời kêu gọi khởi nghĩa của Lê Lợi đã nhanh chóng nhận được sự hưởng ứng của đông đảo nhân dân và các hào kiệt khắp nơi trong cả nước.
Diễn biến chính:
Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn diễn ra trong khoảng 10 năm (1418 - 1427) với nhiều giai đoạn và trận đánh quan trọng:
- Giai đoạn đầu (1418 - 1424): Giai đoạn khó khăn, xây dựng lực lượng:
- Khởi nghĩa ở Lam Sơn (1418): Lê Lợi phất cờ khởi nghĩa ở vùng núi Lam Sơn với lực lượng ban đầu còn yếu.
- Những trận chiến gian khổ: Quân Lam Sơn phải đối mặt với sự đàn áp mạnh mẽ của quân Minh, trải qua nhiều thất bại và tổn thất. Lê Lợi và các tướng lĩnh phải rút lui lên núi, dựa vào địa hình hiểm trở để bảo toàn lực lượng.
- Xây dựng căn cứ: Dần dần, nghĩa quân Lam Sơn xây dựng được căn cứ vững chắc ở vùng núi Thanh Hóa, thu hút thêm lực lượng và tích trữ lương thảo.
- Chiến lược "vườn không nhà trống": Để đối phó với các cuộc càn quét của quân Minh, nghĩa quân và nhân dân thực hiện chiến lược "vườn không nhà trống", gây khó khăn cho địch.
- Giai đoạn giữa (1425 - 1426): Mở rộng địa bàn hoạt động:
- Tiến quân vào Nam: Nghĩa quân Lam Sơn bắt đầu mở rộng địa bàn hoạt động xuống phía Nam, giải phóng các vùng đất Nghệ An, Thuận Hóa.
- Những chiến thắng quan trọng: Nghĩa quân giành được nhiều chiến thắng quan trọng, tiêu hao sinh lực địch và làm suy yếu thế lực của nhà Minh.
- Bao vây thành Nghệ An: Nghĩa quân tiến hành bao vây thành Nghệ An, một vị trí chiến lược quan trọng của quân Minh.
- Giai đoạn cuối (1426 - 1427): Tổng phản công và chiến thắng quyết định:
- Tiến quân ra Bắc: Sau khi củng cố lực lượng ở phía Nam, nghĩa quân Lam Sơn tiến quân ra Bắc, tiến đánh các thành trì quan trọng của quân Minh ở Đông Quan (Hà Nội).
- Trận Tốt Động - Chúc Động (1426): Đây là trận đánh mang tính bước ngoặt, quân Lam Sơn dưới sự chỉ huy tài tình của Nguyễn Trãi đã tiêu diệt phần lớn lực lượng viện binh của nhà Minh.
- Vây hãm thành Đông Quan: Nghĩa quân tiến hành bao vây thành Đông Quan, khiến quân Minh rơi vào tình thế nguy khốn, thiếu lương thực và bị cô lập.
- Trận Chi Lăng - Xương Giang (1427): Quân Minh điều thêm viện binh sang cứu viện, nhưng bị quân Lam Sơn phục kích và tiêu diệt hoàn toàn ở Chi Lăng và Xương Giang.
- Giành thắng lợi hoàn toàn: Sau những thất bại nặng nề, quân Minh buộc phải chấp nhận giảng hòa và rút quân về nước. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn kết thúc thắng lợi, đất nước Đại Việt giành lại được độc lập hoàn toàn.