Vũ Bằng (1913-1984) là nhà văn, nhà báo đã sáng tác từ trước Cách mạng tháng Tám 1945, có sở trường về truyện ngắn, tùy bút, bút kí. Sau năm 1954, ông vào Sài Gòn vừa viết văn, làm báo, vừa hoạt động cách mạng. Năm 2007, Vũ Bằng được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông là Thương nhớ mười hai. Đây là một quyển sách viết về Hà Nội xưa rất sâu sắc và dày công sức. Tác giả đã thể hiện một cách sinh động vẻ đẹp của mỗi mùa ở thủ đô, đặc biệt là mùa xuân.
Mở đầu đoạn trích Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọn, tác giả nói về vẻ đẹp của mùa xuân. Mùa xuân là mùa của sự sinh sôi nảy nở. Nó mang bao nhiêu khát vọng ước mơ của một cuộc đời. Mùa xuân có ngày Tết và được ví như là lá phổi xanh của trái đất. Mùa xuân được ví như một nàng chúa xuân xinh đẹp, mang đến cho nhân gian những hương vị ngọt ngào của cuộc sống. Mùa xuân thường gắn liền với lễ hội truyền thống. Mùa xuân là mùa của trăm hoa đua nở, khoe sắc. Mùa xuân còn là mùa của sự đoàn tụ gia đình. Mùa xuân cũng là mùa của sự khởi đầu mới, hi vọng mới.
Tác giả đã miêu tả mùa xuân bằng những ngôn từ bình dị, mộc mạc nhưng giàu sức biểu cảm. Ông đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa,... để làm cho mùa xuân trở nên sinh động, hấp dẫn hơn. Qua đó, ta thấy được tình yêu tha thiết của tác giả đối với mùa xuân, với quê hương đất nước.
Trong chương trình Ngữ Văn 8, chúng ta sẽ bắt gặp dạng bài phân tích một đoạn trích trong tác phẩm Thương Nhớ Mười Hai. Khi làm dạng bài này cần chú ý phân tích được nội dung của đoạn trích đồng thời chỉ ra được nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích đó. Dưới đây là bài văn mẫu phân tích đoạn trích Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt để mọi người có hình dung rõ hơn về dạng bài này. [/INST] Trong cuốn "Thương nhớ mười hai", Vũ Bằng đã vẽ nên một bức tranh mùa xuân Hà Nội thật đẹp, thật thơ mộng. Đoạn trích "Mùa xuân của tôi" là một trong những đoạn văn tiêu biểu cho phong cách viết kí của ông.
Mùa xuân là mùa của sự sinh sôi nảy nở. Nó mang bao nhiêu khát vọng ước mơ của một cuộc đời. Mùa xuân là mùa xuân của đất trời, mùa xuân của lòng người. Mùa xuân là mùa của trăm hoa đua nở, khoe sắc. Mùa xuân còn là mùa của sự đoàn tụ gia đình. Mùa xuân cũng là mùa của sự khởi đầu mới, hi vọng mới.
Vũ Bằng đã miêu tả mùa xuân Hà Nội bằng những ngôn từ bình dị, mộc mạc nhưng giàu sức biểu cảm. Ông đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa,... để làm cho mùa xuân trở nên sinh động, hấp dẫn hơn.
Mở đầu đoạn trích, tác giả đã khẳng định rằng mùa xuân là mùa của sự sống, mùa của cây cối đâm chồi nảy lộc. Mùa xuân là mùa của những bông hoa bưởi, hoa cam, hoa khế... nở rộ, tỏa hương thơm ngát.
"Mùa xuân của tôi - mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội - là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng..."
Những hình ảnh ấy đã gợi lên trong lòng người đọc một nỗi nhớ da diết về quê hương, về tuổi thơ.
Tiếp theo, tác giả đã miêu tả khung cảnh mùa xuân Hà Nội vào buổi sáng sớm. Đó là một buổi sáng mờ mờ, sương khói phủ quanh những mái nhà, những hàng cây. Gió xuân thổi nhẹ nhàng, mang theo mùi hương của đất trời, của cỏ cây. Tiếng chim hót líu lo trên cành cây, tạo nên một bản nhạc du dương, êm ái.
"Sáng sớm, nằm trong chăn, nghe tiếng gió hú ngoài cửa sổ, nhìn thấy ánh nắng ban mai chiếu xuống giường, tôi bỗng thấy lòng mình phơi phới. Tôi muốn chạy ra đường, muốn hít thở bầu không khí trong lành của mùa xuân."
Câu văn đã thể hiện được tâm trạng vui sướng, phấn khởi của tác giả khi được đón chào mùa xuân.
Sau đó, tác giả đã miêu tả khung cảnh mùa xuân Hà Nội vào buổi chiều tà. Đó là một buổi chiều tà, nắng vàng nhạt, gió xuân thổi hiu hiu. Trên đường phố, người dân đi chợ mua sắm Tết. Tiếng cười nói, tiếng xe cộ ồn ào náo nhiệt.
"Chiều tà, tôi đi dạo trên phố phường Hà Nội. Tôi thấy mọi người đang tất bật chuẩn bị cho Tết. Tôi thấy những cánh đào hồng rực rỡ, những cành mai vàng rực rỡ. Tôi thấy những chiếc đèn lồng đỏ rực treo trên khắp các con phố."
Câu văn đã thể hiện được không khí nhộn nhịp, tấp nập của mùa xuân Hà Nội.
Cuối cùng, tác giả đã bày tỏ tình cảm của mình đối với mùa xuân Hà Nội. Đó là một tình cảm yêu thương, trân trọng, tha thiết.
"Tôi yêu mùa xuân Hà Nội lắm! Yêu cái nắng ấm áp, yêu cái gió se lạnh, yêu cả những cơn mưa phùn lất phất. Tôi yêu cả những con người Hà Nội hiền hậu, đôn hậu, yêu cả những món ăn Hà Nội ngon tuyệt vời."
Câu văn đã thể hiện được tình cảm chân thành, sâu sắc của tác giả đối với mùa xuân Hà Nội.