những biến đổi lớn về chính trị ở các nước tư bản sau chiến tranh thế giới thứ 2

Question

ponyo · Accepted Answer

{"userId":5401575,"userName":"Apple_Ky4jK3IxI3bPSUp8q0lp3mjm3E73"}

1. Sự hình thành trật tự thế giới hai cực – Chiến tranh Lạnh bắt đầu

Vai trò mới của Hoa Kỳ: Sau chiến tranh, Hoa Kỳ nổi lên là cường quốc tư bản số một thế giới, vừa thắng trận, vừa không bị chiến tranh tàn phá như châu Âu. Nước này nhanh chóng lãnh đạo khối tư bản phương Tây, thiết lập ảnh hưởng toàn cầu.
Đối đầu Mỹ – Liên Xô: Thế giới bước vào kỷ nguyên Chiến tranh Lạnh, chia thành hai cực đối lập: Tư bản chủ nghĩa do Mỹ đứng đầu và xã hội chủ nghĩa do Liên Xô lãnh đạo.
Thiết lập các khối quân sự: Mỹ cùng các nước tư bản thành lập NATO (1949) để chống lại ảnh hưởng của Liên Xô và khối xã hội chủ nghĩa.

2. Tái cấu trúc hệ thống chính trị tại các nước tư bản châu Âu

Đức bị chia cắt: Sau chiến tranh, nước Đức bị chia làm hai: Tây Đức (CHLB Đức) theo tư bản, và Đông Đức (CHDC Đức) theo xã hội chủ nghĩa. Đây là biểu tượng rõ rệt của Chiến tranh Lạnh.
Nhật Bản bị chiếm đóng và cải cách: Dưới sự chiếm đóng của Mỹ (1945–1952), Nhật Bản được cải tổ về chính trị: ban hành hiến pháp mới (1947), từ bỏ chiến tranh, thiết lập nền dân chủ đại nghị, trở thành đồng minh thân cận của Mỹ.
Ý và Pháp tái lập dân chủ: Các chế độ phát xít bị sụp đổ, các nền cộng hòa dân chủ được thành lập ở Pháp (Đệ tứ rồi Đệ ngũ cộng hòa) và Ý, với xu hướng chính trị đa đảng và cạnh tranh tự do.

3. Sự phát triển và mở rộng của các thể chế dân chủ tư sản

Các quốc gia tư bản (Mỹ, Anh, Pháp, Nhật, Canada…) tiếp tục củng cố chế độ dân chủ đại nghị, với các đảng phái chính trị hoạt động công khai, quyền bầu cử phổ thông và các quyền dân sự cơ bản được bảo đảm.
Nhà nước tư bản can thiệp nhiều hơn vào kinh tế và xã hội (theo xu hướng “nhà nước phúc lợi”) để ngăn ngừa bất ổn và đối phó với sức hút của chủ nghĩa cộng sản.

4. Sự phát triển của phong trào chống chủ nghĩa thực dân và tái định hình quan hệ với các thuộc địa

Sau chiến tranh, phong trào giải phóng dân tộc lan rộng khắp châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh. Các nước tư bản như Anh, Pháp, Bồ Đào Nha… lần lượt mất dần thuộc địa.
Chính phủ các nước tư bản bắt đầu chuyển hướng từ xâm chiếm thuộc địa sang kiểm soát bằng kinh tế và chính trị, tạo nên mô hình chủ nghĩa thực dân mới (neo-colonialism).
Mỹ thay thế vai trò của Anh và Pháp tại nhiều khu vực, đặc biệt ở Đông Nam Á, Trung Đông và Mỹ Latinh.

5. Tăng cường hợp tác giữa các nước tư bản – hình thành liên minh kinh tế, chính trị

Tây Âu sau chiến tranh đẩy mạnh hợp tác để phục hồi, nổi bật là Kế hoạch Marshall của Mỹ hỗ trợ tài chính cho các nước châu Âu để tái thiết và ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản.
Hợp tác châu Âu hình thành qua nhiều giai đoạn: từ Cộng đồng Than Thép châu Âu (1951) → Cộng đồng Kinh tế châu Âu (EEC – 1957) → Liên minh châu Âu (EU) về sau.
Sự hội nhập này đánh dấu xu hướng tập trung hóa chính trị và kinh tế trong khối tư bản, nhằm cạnh tranh với khối xã hội chủ nghĩa và các nước đang phát triển.

6. Chính sách đối nội điều chỉnh để thích nghi với bối cảnh mới

Các nước tư bản tăng cường chính sách phúc lợi xã hội, bảo vệ quyền lợi người lao động, giảm bất bình đẳng, nhằm tránh làn sóng cách mạng hoặc ảnh hưởng từ phe xã hội chủ nghĩa.
Cải cách giáo dục, y tế, an sinh xã hội trở thành trọng tâm của nhiều chính phủ tư bản sau chiến tranh.

Kết luận

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước tư bản trải qua những biến đổi lớn về chính trị với trọng tâm là sự đối đầu giữa hai cực tư bản – xã hội chủ nghĩa, sự tái cấu trúc hệ thống chính trị ở châu Âu và Nhật Bản, cùng với quá trình tự điều chỉnh và hợp tác nội bộ để giữ vững vai trò trong trật tự thế giới mới. Những thay đổi này không chỉ định hình chính trị thế giới trong nửa sau thế kỷ XX, mà còn để lại dấu ấn sâu sắc đến tận ngày nay.

Timi · Answer

Sau chiến tranh thế giới thứ hai, các nước tư bản trải qua nhiều biến đổi lớn về chính trị, bao gồm:

1. Sự hình thành hai khối đối lập: Thế giới chia thành hai khối chính trị đối lập: khối tư bản chủ nghĩa do Mỹ dẫn đầu và khối xã hội chủ nghĩa do Liên Xô lãnh đạo. Điều này dẫn đến cuộc Chiến tranh Lạnh, một giai đoạn căng thẳng kéo dài giữa hai phe.

2. Sự gia tăng ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội: Sau chiến tranh, nhiều nước châu Âu và châu Á đã chứng kiến sự gia tăng của các phong trào xã hội chủ nghĩa và cộng sản. Một số quốc gia đã chuyển sang chế độ xã hội chủ nghĩa, như Liên Xô, Trung Quốc, và các nước Đông Âu.

3. Cải cách chính trị và kinh tế: Các nước tư bản như Mỹ, Anh, và Pháp thực hiện nhiều cải cách chính trị và kinh tế nhằm tái thiết đất nước sau chiến tranh, bao gồm việc áp dụng các chính sách phúc lợi xã hội và cải cách kinh tế để phục hồi nền kinh tế.

4. Sự phát triển của các tổ chức quốc tế: Sau chiến tranh, nhiều tổ chức quốc tế được thành lập nhằm duy trì hòa bình và hợp tác quốc tế, như Liên Hợp Quốc, NATO, và các tổ chức kinh tế như IMF và World Bank.

5. Phong trào giải phóng dân tộc: Nhiều quốc gia thuộc địa ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh đã giành độc lập, dẫn đến sự thay đổi trong cấu trúc chính trị toàn cầu và sự suy giảm ảnh hưởng của các cường quốc thực dân.

Những biến đổi này đã định hình lại bản đồ chính trị thế giới và ảnh hưởng sâu sắc đến quan hệ quốc tế trong suốt thế kỷ 20.

Thiên Ân · Answer