câu 1: Sương mù xuất hiện trên sông Hương vào lúc "khoảng cuối năm đến đầu hạ, vào tinh mơ, cuối chiều và những đêm trăng lạnh".
câu 2. Nhân vật chính được nhắc đến trong đoạn văn là Phan Bội Châu.
câu 3. Một số câu văn trong đoạn trích mang yếu tố trữ tình:
- Sương mù là một nét phong vận riêng của sông Hương, xuất hiện khoảng cuối năm đến đầu hạ, vào tinh mơ, cuối chiều và những đêm trăng lạnh...
- Nhiều tháng dài thành phố xưa hư ảo trong sương, dòng sông mịt mù trôi trong cơn mê dài, chỉ còn những ánh lửa thuyền chài lay động ý thức giữa cõi thực và cõi mộng.
- Người ta ngồi nói chuyện với nhau trong khoang thuyền, chỉ lờ mờ nhìn thấy mặt nhau qua màn sương, trong khi bên ngoài những nét cong mềm của cầu Trường Tiền, những mái đầu đội nón của Hoàng Thành và những cây bàng, cây bồ đề trụi hết lá hai bên sông đều nhạt nhòa đi thành những nét xuất thần trên những bức tranh lụa cổ.
- Mùa này, những thiếu nữ Huế thường đi ra ngoài với áo trắng dài, nhìn cứ như những dáng người từ sương mù sinh ra. Dù đi xa hoặc phải thay đổi lối sống, họ vẫn giữ mãi màu áo ấy như kỉ niệm của tình yêu trinh bạch, và những tháng năm âm ỉ mộng đầy trời.
- Những tháng sương mù đã đưa Huế quay lại với linh hồn một cố đô sâu thẳm trong thời gian; và dù qua bao nhiêu thành phố trên thế giới, người ta vẫn giữ về Huế một ấn tượng riêng của tâm hồn mình, như trong một câu phương ngôn Nhật Bản: "Đừng quấy động những gì đã yên tĩnh".
câu 4. Câu văn "Mùa này, những thiếu nữ Huế thường đi ra ngoài với áo trắng dài, nhìn cứ như những dáng người từ sương mù sinh ra." sử dụng biện pháp tu từ so sánh ngang bằng.
- Từ so sánh: "như"
- Vế A: "những thiếu nữ Huế thường đi ra ngoài với áo trắng dài"
- Vế B: "những dáng người từ sương mù sinh ra"
Tác dụng của phép so sánh:
- Gợi hình: Hình ảnh những thiếu nữ Huế trong tà áo dài trắng gợi liên tưởng đến vẻ đẹp thanh tao, thuần khiết, nhẹ nhàng như chính sự tinh khôi của sương mù.
- Gợi cảm: Tạo nên một khung cảnh thơ mộng, trữ tình, thể hiện sự yêu mến, tự hào của tác giả đối với vẻ đẹp của quê hương xứ Huế.
- Nhấn mạnh: Sự tương đồng về vẻ đẹp tinh tế, thanh thoát giữa những thiếu nữ Huế và sương mù, tạo nên một nét đặc trưng riêng biệt cho vùng đất cố đô.
câu 5. Sông Hương và Huế là nguồn cảm hứng bất tận đối với Hoàng Phủ Ngọc Tường. Trong tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông", ông đã khắc họa hình ảnh sông Hương với vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng, mang đậm chất Huế. Vẻ đẹp của sông Hương được thể hiện rõ nét qua đoạn trích: "Người ta ngồi nói chuyện với nhau trong khoang thuyền, chỉ lờ mờ nhìn thấy mặt nhau qua màn sương, trong khi bên ngoài những nét cong mềm của cầu Trường Tiền, những mái đầu đội nón của Hoàng Thành và những cây bàng, cây bồ đề trụi hết lá hai bên sông đều nhạt nhòa đi thành những nét xuất thần trên những bức tranh lụa cổ".
Đoạn trích miêu tả cảnh sắc thiên nhiên sông Hương vào buổi sớm mai. Sông Hương lúc này ẩn hiện trong làn sương mờ ảo, tạo nên khung cảnh huyền bí, lung linh. Người ta ngồi trên thuyền, trò chuyện với nhau nhưng chỉ lờ mờ nhìn thấy mặt nhau qua màn sương. Bên ngoài, những nét cong mềm của cầu Trường Tiền, những mái đầu đội nón của Hoàng Thành và những cây bàng, cây bồ đề trụi hết lá hai bên sông đều nhạt nhòa đi thành những nét xuất thần trên những bức tranh lụa cổ. Hình ảnh so sánh "những nét cong mềm của cầu Trường Tiền, những mái đầu đội nón của Hoàng Thành và những cây bàng, cây bồ đề trụi hết lá hai bên sông đều nhạt nhòa đi thành những nét xuất thần trên những bức tranh lụa cổ" gợi liên tưởng đến vẻ đẹp thanh tao, nhẹ nhàng của sông Hương.
Vẻ đẹp của sông Hương được thể hiện qua việc sử dụng biện pháp tu từ so sánh. Tác giả so sánh "những nét cong mềm của cầu Trường Tiền, những mái đầu đội nón của Hoàng Thành và những cây bàng, cây bồ đề trụi hết lá hai bên sông" với "những nét xuất thần trên những bức tranh lụa cổ". So sánh này đã nhấn mạnh vẻ đẹp thanh tao, nhẹ nhàng của sông Hương. Những nét cong mềm mại của cầu Trường Tiền, những mái đầu đội nón của Hoàng Thành và những cây bàng, cây bồ đề trụi hết lá hai bên sông đều được ví như những nét vẽ tinh tế, uyển chuyển trên bức tranh lụa cổ. Điều này khiến cho sông Hương trở nên thơ mộng, trữ tình hơn.
Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa. Sông Hương được nhân hóa qua hành động "ẩn hiện trong làn sương mờ ảo". Hành động này đã khiến cho sông Hương trở nên sinh động, gần gũi với con người. Sông Hương như một người bạn đồng hành, cùng người dân Huế trải qua những khoảnh khắc bình dị, thanh bình.
Qua đoạn trích, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khắc họa thành công vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của sông Hương. Sông Hương không chỉ là một dòng sông đơn thuần mà còn là biểu tượng của vẻ đẹp thanh tao, nhẹ nhàng của xứ Huế. Đoạn trích đã góp phần làm nên giá trị nghệ thuật độc đáo của tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông".
câu 6. Tác giả muốn nói rằng cuộc sống luôn cần sự cân bằng, hài hòa giữa việc phát triển và duy trì trạng thái ổn định. Sự "yên tĩnh" ở đây không chỉ đơn thuần là sự im lặng mà còn là sự thanh thản, bình an trong tâm hồn. Việc "quấy động" những gì đã yên tĩnh đồng nghĩa với việc phá vỡ sự cân bằng, gây xáo trộn và mất đi giá trị cốt lõi của nó. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng và gìn giữ những giá trị truyền thống, những nét đẹp văn hóa vốn có, tránh sự biến đổi quá mức khiến chúng bị mai một. Điều này đặc biệt đúng đối với Huế - nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa quý báu, cần được bảo tồn và phát huy một cách bền vững.
câu 7. Cái tôi Hoàng Phủ Ngọc Tường trong đoạn trích "Sử Thi Buồn" thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế và sâu sắc đối với vẻ đẹp tự nhiên và văn hóa Huế. Tác giả không chỉ miêu tả cảnh quan thiên nhiên mà còn lồng ghép những suy tư, cảm xúc cá nhân về cuộc sống, tình yêu và thời gian. Cái tôi này mang tính chất trữ tình, giàu hình ảnh và biểu đạt sâu sắc, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật độc đáo và lôi cuốn.
câu 8. Thông điệp có ý nghĩa nhất đối với tôi là sự trân trọng và tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên của quê hương. Sông Hương được miêu tả như một biểu tượng của sự thanh tao, huyền bí và quyến rũ. Tác giả nhấn mạnh rằng sông Hương không chỉ là một địa danh vật chất mà còn là một phần quan trọng của cuộc sống và văn hóa của cộng đồng nơi đây. Qua việc mô tả chi tiết về cảnh sắc thiên nhiên, tác giả muốn truyền đạt thông điệp về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và duy trì sự cân bằng tự nhiên. Tôi tin rằng mỗi chúng ta nên nhận thức và hành động để bảo vệ và gìn giữ những giá trị quý báu này.