câu 1. Thể thơ: Tự do
Nhân vật trữ tình: Người lính
câu 2. Trong khổ thơ 4, người lính đã trở về bên mẹ được thể hiện qua các chi tiết sau:
* "Con đã về lửa tí tách trong rơm": Hình ảnh "lửa tí tách trong rơm" gợi lên sự ấm áp, bình yên của gia đình, nơi người lính trở về sau chiến tranh.
* "Soi mặt mẹ tự hào và thương nhớ": Người lính nhìn thấy khuôn mặt mẹ, cảm nhận được tình yêu thương và sự tự hào của mẹ dành cho mình.
* "Mẹ có thấy con không": Câu hỏi này thể hiện sự mong mỏi, khao khát được gặp lại mẹ của người lính.
* "Lá thư chỉ một câu gọi mẹ": Chi tiết này nhấn mạnh sự đơn giản, mộc mạc nhưng đầy ý nghĩa của cuộc đoàn tụ giữa hai mẹ con.
* "Mẹ có thấy con không": Câu hỏi lặp lại nhiều lần, tạo nên sự day dứt, ám ảnh về nỗi nhớ mẹ da diết của người lính.
Các chi tiết này góp phần khắc họa hình ảnh người lính trở về bên mẹ sau chiến tranh, mang theo những cảm xúc phức tạp, vừa hạnh phúc, vừa tiếc nuối, vừa xót xa. Qua đó, tác giả Nguyễn Quang Thiều muốn khẳng định giá trị thiêng liêng của tình mẫu tử, đồng thời cũng phản ánh những mất mát, đau thương mà chiến tranh gây ra cho con người.
câu 3. Trong đoạn thơ được trích dẫn, tác giả sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ với cụm từ "Con đã về" lặp lại hai lần liên tiếp trong khổ 5 và 6. Việc lặp lại này tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt:
* Nhấn mạnh: Cụm từ "Con đã về" được lặp lại nhiều lần, nhấn mạnh sự trở về của người lính sau chiến tranh. Điều này thể hiện niềm vui, sự hạnh phúc khi được đoàn tụ với gia đình, quê hương.
* Tạo nhịp điệu: Sự lặp lại đều đặn tạo nên nhịp điệu chậm rãi, nhẹ nhàng, gợi cảm giác ấm áp, yên bình.
* Gợi hình ảnh: Hình ảnh "Con đã về" được lặp lại nhiều lần, khiến cho người đọc dễ dàng hình dung ra cảnh tượng người lính trở về quê hương, gặp lại mẹ già, bạn bè, đồng đội.
* Thể hiện tâm trạng: Điệp ngữ "Con đã về" còn thể hiện tâm trạng xúc động, bồi hồi của người lính khi được trở về với cuộc sống bình thường sau những năm tháng chiến đấu gian khổ.
Ngoài ra, việc sử dụng điệp ngữ "Con đã về" kết hợp với các hình ảnh cụ thể như "tiếng sấm tháng tư", "lá xôn xao", "hoa gạo đỏ", "cau vẫn rụng", "bầy sẻ nâu", "lửa tí tách", "mặt mẹ",... càng làm tăng thêm sức biểu cảm cho đoạn thơ, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về tình cảm gia đình, lòng biết ơn đối với quê hương đất nước.
câu 4. Hai câu thơ "Ôi lá thư chỉ một câu gọi mẹ / Là lá thư dài nhất ở trên đời" gợi lên hình ảnh xúc động về tình mẫu tử thiêng liêng. Câu thơ đầu tiên sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ, so sánh lá thư chỉ có một câu gọi mẹ với lá thư dài nhất ở trên đời. Lá thư ngắn ngủi nhưng chứa đựng cả một biển trời yêu thương, sự mong ngóng, chờ đợi của người con dành cho mẹ. Hình ảnh này khiến người đọc cảm nhận được nỗi lòng da diết, khắc khoải của người con xa quê hương, xa mẹ. Câu thơ thứ hai khẳng định sức mạnh to lớn của tình mẫu tử. Tình yêu thương của mẹ dành cho con là vô bờ bến, nó vượt qua mọi giới hạn vật chất, thời gian. Tình mẫu tử là sợi dây gắn kết thiêng liêng giữa mẹ và con, là nguồn động lực giúp con vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Hai câu thơ đã thể hiện một cách sâu sắc và cảm động tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
câu 5. Đoạn thơ "Thư gửi mẹ" của Nguyễn Quang Thiều mang đến cho chúng ta một bức tranh cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng và sự hy sinh cao cả của người lính trong cuộc chiến tranh. Qua từng dòng chữ, tác giả khắc họa hình ảnh người lính trẻ tuổi, đầy nhiệt huyết nhưng cũng phải đối diện với nỗi đau mất mát và sự cô đơn. Tuy nhiên, anh ấy luôn giữ vững niềm tin và lòng biết ơn đối với gia đình, đặc biệt là người mẹ kính yêu.
Thông điệp chính mà tôi rút ra từ đoạn trích này là sức mạnh phi thường của tình mẫu tử. Dù trải qua bao nhiêu khó khăn, gian khổ, người mẹ vẫn luôn là nguồn động lực to lớn giúp con vượt qua mọi thử thách. Tình yêu thương vô bờ bến của mẹ không chỉ là chỗ dựa tinh thần mà còn là động lực để con tiếp tục chiến đấu vì lý tưởng cao đẹp.
Ngoài ra, đoạn thơ còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trân trọng những giá trị bình dị trong cuộc sống. Người lính trẻ nhận thức được rằng dù chiến tranh có tàn khốc đến đâu, thì những điều giản đơn như bữa cơm gia đình, nụ cười của mẹ hay những kỷ niệm tuổi thơ vẫn luôn là những thứ quý giá nhất. Điều này nhắc nhở chúng ta hãy biết trân trọng những gì mình đang có, bởi đôi khi hạnh phúc lại nằm ngay trong những điều nhỏ bé nhất.
Tóm lại, "Thư gửi mẹ" là một tác phẩm đầy xúc động, gợi lên trong mỗi người đọc những suy ngẫm sâu sắc về tình mẫu tử, lòng dũng cảm và ý nghĩa của cuộc sống. Đoạn thơ không chỉ là lời tri ân chân thành dành cho người mẹ mà còn là lời nhắn nhủ về trách nhiệm và lòng biết ơn đối với quê hương đất nước.