Câu 79. So sánh quan điểm về phát triển kinh tế của Việt Nam và Liên Xô trong giai đoạn 1954–1991. Vì sao Việt Nam tránh được những khủng hoảng trầm trọng như Liên Xô?

Trong giai đoạn 1954–1991, quan điểm về phát triển kinh tế của Việt Nam và Liên Xô có nhiều điểm khác biệt, mặc dù cả hai đều chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội.

1. Quan điểm phát triển kinh tế của Liên Xô:
- Liên Xô tập trung vào việc xây dựng nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, với sự kiểm soát chặt chẽ từ nhà nước. Các quyết định kinh tế chủ yếu được đưa ra từ trung ương mà không có sự linh hoạt trong việc điều chỉnh theo thực tiễn.
- Trong những năm 1970 và 1980, Liên Xô đã gặp phải nhiều vấn đề như trì trệ kinh tế, khủng hoảng toàn diện do không tiến hành cải cách kịp thời, và sự lạc hậu trong phát triển khoa học - kỹ thuật. Đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan và cơ chế bao cấp đã dẫn đến sự không hiệu quả trong sản xuất và đời sống nhân dân không được cải thiện.

2. Quan điểm phát triển kinh tế của Việt Nam:
- Việt Nam, sau khi thống nhất đất nước vào năm 1975, đã nhận thức được tình hình và dần dần chuyển sang đường lối đổi mới từ năm 1986. Đảng Cộng sản Việt Nam đã thực hiện những cải cách mạnh mẽ trong tư duy kinh tế, khuyến khích sản xuất nông nghiệp, phát triển thương mại và áp dụng cơ chế quản lý kinh tế mới phù hợp với quy luật của kinh tế thị trường.
- Việt Nam đã xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần, tạo điều kiện cho sự phát triển của các thành phần kinh tế tư nhân và nước ngoài, từ đó tạo ra sự linh hoạt và khả năng thích ứng tốt hơn với biến động của thị trường.

Vì sao Việt Nam tránh được những khủng hoảng trầm trọng như Liên Xô?:
- Việt Nam đã kịp thời nhận thức và điều chỉnh đường lối phát triển kinh tế, từ bỏ mô hình kế hoạch hóa tập trung cứng nhắc để chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, điều này giúp tăng cường tính linh hoạt và khả năng thích ứng với thực tiễn.
- Sự nhạy bén trong việc lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của người dân và thị trường đã giúp Việt Nam vượt qua khủng hoảng, trong khi Liên Xô lại không tiến hành cải cách kịp thời và gặp phải nhiều sai lầm trong lãnh đạo.
- Việt Nam đã xây dựng được mối quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế, đặc biệt là với các nước phương Tây và các tổ chức quốc tế, điều này đã giúp tăng cường nguồn lực và hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế.

Tóm lại, sự khác biệt trong quan điểm phát triển kinh tế và khả năng điều chỉnh kịp thời đã giúp Việt Nam tránh được những khủng hoảng trầm trọng như Liên Xô trong giai đoạn 1954–1991.