Dưới đây là lời giải chi tiết các câu tự luận trong đề ôn tập môn Vật Lý lớp 8:
---
**Câu 2: Các tác dụng của dòng điện là gì? Mỗi tác dụng của dòng điện hãy nêu 1 ứng dụng? Giải thích các tác dụng của dòng điện:**
- **Các tác dụng của dòng điện:**
1. Tác dụng nhiệt.
2. Tác dụng từ.
3. Tác dụng hoá học.
4. Tác dụng sinh lí.
- **Ứng dụng:**
- Tác dụng nhiệt: dùng để đun nấu, ví dụ như ấm điện, bếp điện.
- Tác dụng từ: dùng trong động cơ điện, nam châm điện.
- Tác dụng hoá học: dùng để mạ điện, tách kim loại khỏi hợp chất.
- Tác dụng sinh lí: y học dùng dòng điện trong điều trị.
- **Giải thích:**
+ **Vì sao dòng điện có tác dụng nhiệt?**
Dòng điện chạy qua vật dẫn làm cho các phân tử trong vật dẫn chuyển động mạnh hơn do va chạm electron với các nguyên tử, làm vật dẫn nóng lên. Đây là nguyên nhân dòng điện sinh nhiệt.
+ **Cầu chì hoạt động dựa trên tác dụng nào của dòng điện?**
Cầu chì hoạt động dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện. Khi dòng điện quá lớn, nhiệt lượng sinh ra làm dây chì nóng chảy, ngắt mạch điện bảo vệ thiết bị.
+ **Để mạ kẽm cho một cuộn dây thép thì phải làm như thế nào?**
Đặt cuộn dây thép vào dung dịch muối kẽm (electrolyte) làm cực âm, cực dương là tấm kẽm. Khi có dòng điện chạy qua, ion kẽm sẽ bám vào cuộn dây thép, tạo lớp mạ kẽm.
---
**Câu 3: Vẽ sơ đồ mạch điện, vẽ mũi tên chỉ chiều dòng điện và xác định cường độ dòng điện, hiệu điện thế trong sơ đồ.**
- Sơ đồ mạch điện gồm: nguồn điện (pin), dây dẫn, bóng đèn (hoặc tải), công tắc.
- Chiều dòng điện: từ cực dương của nguồn qua dây dẫn đến tải, rồi về cực âm.
- Cường độ dòng điện được đo bằng ampe kế mắc nối tiếp trong mạch.
- Hiệu điện thế được đo bằng vôn kế mắc song song với thiết bị cần đo.
*Do giới hạn văn bản, bạn có thể tự vẽ theo mô tả trên.*
---
**Câu 5: Trong trường hợp nào nước trong cốc có nội năng lớn hơn: Khi để lâu trong ngăn mát của tủ lạnh hay khi để lâu ở không khí trong phòng? Hãy đề xuất phương án thí nghiệm kiểm chứng với việc sử dụng một ít hạt thuốc tím.**
- **Trả lời:**
Nước ở nhiệt độ cao hơn có nội năng lớn hơn. Vì vậy, nước trong không khí phòng có nội năng lớn hơn nước trong ngăn mát tủ lạnh (vì nhiệt độ phòng cao hơn).
- **Phương án thí nghiệm:**
- Cho một ít hạt thuốc tím vào hai cốc nước: một cốc đặt trong ngăn mát, một cốc đặt ở nhiệt độ phòng.
- Quan sát thời gian thuốc tím tan ra hoặc tốc độ khuếch tán màu.
- Thuốc tím sẽ tan nhanh hơn trong nước ở nhiệt độ cao (nhiệt độ phòng), chứng tỏ nước đó có nội năng lớn hơn.
---
**Câu 7: Sử dụng công thức $Q = m.c.(t_2 - t_1)$ trong trường hợp đơn giản. Ví dụ: Để đun sôi 2 lít nước từ nhiệt độ ban đầu là $20^\circ C$ thì cần năng lượng nhiệt là bao nhiêu? Cho nhiệt dung riêng của nước là 4200 J/kg.K.**
- **Giải:**
- Khối lượng nước: $m = 2$ kg (vì 1 lít nước = 1 kg).
- Nhiệt dung riêng của nước: $c = 4200$ J/kg.K
- Nhiệt độ ban đầu: $t_1 = 20^\circ C$
- Nhiệt độ sôi: $t_2 = 100^\circ C$
- Nhiệt lượng cần cung cấp:
\[
Q = m \times c \times (t_2 - t_1) = 2 \times 4200 \times (100 - 20) = 2 \times 4200 \times 80 = 672000 \text{ J}
\]
- **Kết luận:** Cần khoảng 672000 J nhiệt để đun sôi 2 lít nước từ 20°C.
---
**Câu 9: Giải thích các hiện tượng về truyền nhiệt trong thực tế hàng ngày:**
+ **Vì sao quạt thông gió trong phòng luôn đặt ở sát trần nhà?**
Không khí nóng nhẹ hơn, bay lên trần nhà, quạt đặt sát trần giúp hút không khí nóng ra ngoài nhanh hơn, làm mát phòng.
+ **Tại sao trong các ấm điện, dây đun đều được đặt ở phía dưới, gần sát đáy ấm, không đặt ở phía trên sát miệng ấm?**
Nước nóng lên sẽ nổi lên trên do nhẹ hơn, để đun nhanh, dây đun đặt dưới đáy để làm nóng nước từ dưới lên.
+ **Khi trời nắng, nếu đóng kín cửa ra vào và cửa sổ bằng kính thì trong phòng nóng hơn đóng kín bằng gỗ. Tại sao?**
Kính trong suốt cho ánh sáng mặt trời đi qua, làm nóng không khí bên trong, còn gỗ không cho ánh sáng đi qua, giảm nhiệt hấp thụ.
---
**Câu 10: Hãy nêu hậu quả do hiệu ứng nhà kính gây ra. Tại sao tiết kiệm điện lại góp phần giảm hiệu ứng nhà kính? Nêu một số biện pháp giảm hiệu ứng nhà kính?**
- **Hậu quả của hiệu ứng nhà kính:**
- Trái đất nóng lên, gây biến đổi khí hậu.
- Tan băng ở vùng cực, làm mực nước biển dâng.
- Thời tiết cực đoan, hạn hán, lũ lụt tăng.
- Ảnh hưởng xấu đến sinh vật và con người.
- **Tại sao tiết kiệm điện góp phần giảm hiệu ứng nhà kính?**
Tiết kiệm điện làm giảm nhu cầu sản xuất điện, nhiều nhà máy điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sinh ra khí CO2 – nguyên nhân chính gây hiệu ứng nhà kính.
- **Các biện pháp giảm hiệu ứng nhà kính:**
- Tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng sạch.
- Trồng nhiều cây xanh hấp thụ CO2.
- Hạn chế phá rừng.
- Sử dụng các thiết bị tiết kiệm điện năng.
- Tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
---
Nếu bạn cần giải thích chi tiết hơn hoặc làm rõ câu hỏi nào, hãy cho tôi biết!