i:
câu 1. đọc hiểu (4,0 điểm) đọc đoạn trích: \n\n\n "hoa gạo hồng lại nở, bà ơi \n cháu đã đi từ lòng bà ấp ủ \n đã sống hết những vui buồn dân tộc \n những hoa bìm hoa súng nở trên ao \n những ban mai xanh biếc tiếng đàn bầu \n bà hiền hậu têm trầu bên chõng nước \n em đi gặt trên cánh đồng cổ tích \n lúa bàng hoàng chín rực những triền sông... \n trắng mây bay, ngợp gió những khu rừng \n cháu đã đi những năm lửa cháy \n với trùng điệp bạn bè cùng tuổi \n áo quân trang xanh cây lá vườn bà \n đất chiến hào vẫn đồng đất quê ta \n máu đồng đội đã thấm vào đất ấy \n những đêm thức nghẹn ngào nghe đất gọi \n vây quanh mình bao gương mặt thân quen","mặt người xưa hòa lẫn mặt anh em \n câu hát cũ lẫn vào câu hát mới \n dòng sông hết, biển gầm lên dữ dội \n những chân trời vụt mở bao la \n những cảnh trời chưa hề biết hôm qua \n tiếng đàn bầu tiếng đàn bầu mong nhớ \n trong gió lộng, dưới mặt trời xứ sở \n vẫn cồn cào những cơn khát khôn nguôi \n đất phù sa vô tận dấu chân người \n những đoàn quân lại ra đi từ đất \n bà đứng đó miệng trầu cay thơm ngát \n vầng thương yêu soi sáng suốt cuộc đời \n khắp triền sông vang tiếng trẻ con cười \n đất nước đàn bầu \n đất nước ban mai...." \n\n\n\n (trích đất nước đàn bầu - lưu quang vũ, tuyển tập sông núi quê hương, nxb thanh niên, 2014, tr.54-55) chú thích: lưu quang vũ (1948-1988) là một trong những nhà thơ, nhà viết kịch nổi tiếng. bài thơ đất nước đàn bầu được sáng tác năm 1972, thể hiện tình cảm sâu nặng đối với người bà và quê hương, đất nước. thực hiện các yêu câuf:
Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của đoạn trích [/INST] Dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của đoạn trích là sự linh hoạt trong cách sử dụng vần, nhịp, số lượng chữ cái trong mỗi câu thơ. Đoạn trích không tuân thủ chặt chẽ quy tắc về vần, nhịp hay số lượng chữ cái như các thể thơ truyền thống khác. Thay vào đó, nó tạo nên một âm hưởng riêng biệt, phản ánh tâm trạng và suy tư của tác giả.
câu 2. Xác định từ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ in đậm:
Trong đoạn thơ in đậm, có hai từ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình:
* Ngọng nghịu: Từ này gợi tả sự ngây thơ, non nớt, thiếu kinh nghiệm của nhân vật trữ tình khi lần đầu tiên tiếp xúc với thế giới rộng lớn ngoài gia đình. Cảm giác ngọng nghịu cho thấy sự bối rối, lúng túng trước những điều mới mẻ mà nhân vật phải đối mặt.
* Thương yêu: Đây là từ miêu tả trực tiếp cảm xúc của nhân vật trữ tình dành cho người bà. Tình cảm thương yêu thể hiện sự gắn bó, trân trọng, và lòng biết ơn sâu sắc của nhân vật đối với người bà kính yêu.
Phản ánh về quá trình giải quyết vấn đề:
Quá trình xác định từ miêu tả cảm xúc đòi hỏi sự phân tích kỹ lưỡng nội dung đoạn thơ và khả năng liên tưởng đến tâm trạng, suy nghĩ của nhân vật trữ tình. Việc sử dụng phương pháp loại trừ giúp loại bỏ những từ không mang ý nghĩa biểu đạt cảm xúc, từ đó thu hẹp phạm vi lựa chọn và đưa ra kết luận chính xác hơn. Ngoài ra, việc đặt câu hỏi mở rộng giúp học sinh củng cố kiến thức và phát triển tư duy logic, phản xạ nhanh nhạy trong việc nhận diện và phân tích ngôn ngữ.
câu 3. Đoạn thơ sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ để miêu tả hình ảnh "lúa bàng hoàng chín rực những triền sông". Hình ảnh này không chỉ đơn thuần là miêu tả sự thay đổi màu sắc của lúa mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc.
* "Lúa bàng hoàng chín rực": Ẩn dụ cho sự trưởng thành, phát triển mạnh mẽ của lúa. Từ "bàng hoàng" gợi lên cảm giác bất ngờ, ngỡ ngàng trước vẻ đẹp rực rỡ của mùa màng bội thu.
* "Những triền sông": Ẩn dụ cho sự rộng lớn, bao la của đất nước. Triền sông là nơi lúa được trồng trọt, cũng là nơi chứa đựng nguồn nước nuôi dưỡng sự sống.
Sự kết hợp giữa hai hình ảnh ẩn dụ tạo nên bức tranh về một đất nước giàu đẹp, trù phú, tràn đầy sức sống. Lúa chín vàng rực rỡ như báo hiệu một tương lai tươi sáng, hứa hẹn một cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.
Bên cạnh việc phân tích tác dụng của ẩn dụ, chúng ta có thể liên hệ đến chủ đề chính của đoạn thơ: tình yêu quê hương, đất nước. Đoạn thơ thể hiện niềm tự hào về truyền thống văn hóa, lịch sử lâu đời của dân tộc Việt Nam. Qua hình ảnh lúa chín rực rỡ, tác giả muốn khẳng định sức sống mãnh liệt, tiềm năng to lớn của đất nước. Đồng thời, tác giả cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với công lao của người nông dân, những người đã góp phần làm nên sự phồn vinh của đất nước.
câu 4. đất nước đàn bầu
đất nước ban mai
: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là tự sự.
: Hai dòng thơ sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ. Tác giả sử dụng hình ảnh "đàn bầu" để tượng trưng cho âm nhạc truyền thống Việt Nam, mang đậm bản sắc dân tộc. Hình ảnh "ban mai" gợi liên tưởng đến ánh nắng sớm mai, ấm áp, tươi đẹp, tượng trưng cho tương lai rạng rỡ, đầy hy vọng của đất nước.
: Nội dung chính của đoạn trích là ca ngợi vẻ đẹp của quê hương, đất nước Việt Nam. Tác giả thể hiện niềm tự hào về truyền thống văn hóa lâu đời, tinh thần kiên cường bất khuất của dân tộc, đồng thời khẳng định sức mạnh tiềm tàng, khả năng vươn lên của đất nước.
: Câu thơ "Đất nước đàn bầu / Đất nước ban mai" có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào góc nhìn của mỗi người. Theo tôi, câu thơ này thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa quá khứ và tương lai của đất nước. "Đàn bầu" là biểu tượng của âm nhạc truyền thống, của những giá trị văn hóa lâu đời. Còn "ban mai" là biểu tượng của ánh sáng, của hi vọng, của tương lai tươi sáng. Sự kết hợp này tạo nên một bức tranh toàn diện về đất nước, vừa mang nét đẹp truyền thống, vừa hướng tới tương lai phát triển.
: Bài thơ "Đất nước đàn bầu" của Lưu Quang Vũ là một tác phẩm giàu ý nghĩa, thể hiện tình yêu tha thiết của tác giả dành cho quê hương, đất nước. Qua những vần thơ giản dị mà sâu lắng, tác giả đã khắc họa thành công vẻ đẹp của đất nước Việt Nam, từ những nét đẹp truyền thống đến những giá trị hiện đại. Bài thơ cũng là lời khẳng định sức mạnh, ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam, luôn hướng tới tương lai tươi sáng.
câu 5. Thông điệp về sự hy sinh và tình yêu quê hương trong đoạn trích "Đất Nước Đàn Bầu" của Lưu Quang Vũ rất đáng suy ngẫm. Bài thơ này khắc họa hình ảnh người lính Việt Nam dũng cảm, kiên cường, sẵn sàng hy sinh cho tổ quốc. Họ không chỉ bảo vệ đất nước mà còn mang trong mình niềm tự hào và tình yêu mãnh liệt dành cho quê hương. Thông điệp này nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm cá nhân trong việc gìn giữ và phát triển đất nước. Chúng ta cần phải luôn nỗ lực để xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, nơi mọi người đều được hưởng hạnh phúc và bình yên. Sự hy sinh và tình yêu quê hương chính là nguồn động lực mạnh mẽ giúp chúng ta vượt qua khó khăn, đạt được mục tiêu và đóng góp cho cộng đồng.
ii:
Viết bài văn nghị luận khoảng 500 chữ trình bày suy nghĩ của em về giá trị của hoà bình.
Hòa bình là khái niệm chỉ trạng thái bình yên, không có bạo loạn hay xung đột quân sự. Đây là tình trạng mà mọi quốc gia, khu vực đều mong muốn.
Tại sao con người lại phải đấu tranh giành độc lập dân tộc? Bởi vì mỗi quốc gia đều có chủ quyền riêng và muốn tồn tại lâu dài thì đất nước đó phải tự bảo vệ mình trước mọi thế lực thù địch. Trong quá khứ, Việt Nam từng chịu ách đô hộ hơn nghìn năm của phong kiến Trung Hoa, sau đó tiếp tục bị Pháp xâm lược. Nhân dân ta kiên cường đứng lên khởi nghĩa chống lại kẻ thù. Cuối cùng, chúng ta đã giành được thắng lợi vẻ vang. Ngày nay, dù đã hoàn toàn độc lập nhưng Việt Nam vẫn luôn cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ quê hương, đất nước.
Khi đã giành được độc lập, chúng ta sẽ làm gì để duy trì nền độc lập ấy? Mỗi cá nhân cần có trách nhiệm tham gia vào các hoạt động sản xuất, góp phần phát triển kinh tế, xã hội. Bên cạnh đó, chúng ta còn cần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau để vượt qua khó khăn, thử thách.
Nếu sống trong một thế giới không có chiến tranh, con người sẽ như thế nào? Họ sẽ được hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc;...
Như vậy, hòa bình mang lại rất nhiều giá trị tốt đẹp cho nhân loại. Mỗi người hãy nâng cao ý thức bảo vệ nền hòa bình mà ông cha ta đã hi sinh xương máu để giành lấy. [/INST] Hòa bình là khái niệm chỉ trạng thái bình yên, không có bạo loạn hay xung đột quân sự. Đây là tình trạng mà mọi quốc gia, khu vực đều mong muốn.
Tại sao con người lại phải đấu tranh giành độc lập dân tộc? Bởi vì mỗi quốc gia đều có chủ quyền riêng và muốn tồn tại lâu dài thì đất nước đó phải tự bảo vệ mình trước mọi thế lực thù địch. Trong quá khứ, Việt Nam từng chịu ách đô hộ hơn nghìn năm của phong kiến Trung Hoa, sau đó tiếp tục bị Pháp xâm lược. Nhân dân ta kiên cường đứng lên khởi nghĩa chống lại kẻ thù. Cuối cùng, chúng ta đã giành được thắng lợi vẻ vang. Ngày nay, dù đã hoàn toàn độc lập nhưng Việt Nam vẫn luôn cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ quê hương, đất nước.
Khi đã giành được độc lập, chúng ta sẽ làm gì để duy trì nền độc lập ấy? Mỗi cá nhân cần có trách nhiệm tham gia vào các hoạt động sản xuất, góp phần phát triển kinh tế, xã hội. Bên cạnh đó, chúng ta còn cần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau để vượt qua khó khăn, thử thách.
Nếu sống trong một thế giới không có chiến tranh, con người sẽ như thế nào? Họ sẽ được hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc;...
Như vậy, hòa bình mang lại rất nhiều giá trị tốt đẹp cho nhân loại. Mỗi người hãy nâng cao ý thức bảo vệ nền hòa bình mà ông cha ta đã hi sinh xương máu để giành lấy.