Phân tích tác phẩm tiến về giải phóng saigon

Chiến dịch Hồ Chí Minh diễn ra vào mùa xuân năm 1975 đã đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, mở ra kỷ nguyên mới cho đất nước: độc lập, tự do và thống nhất. Trong suốt quá trình diễn biến của chiến dịch, các nhà báo đã kịp thời có mặt tại những địa danh quan trọng để ghi lại những khoảnh khắc lịch sử bằng những thước phim, tấm ảnh, trang viết… Trong đó, bức ảnh Tiến về Sài Gòn được nhiếp ảnh gia Trần Mai Hưởng, phóng viên chiến trường của Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN), chụp vào trưa 30/4/1975, ngay sau khi lá cờ cách mạng tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, trở thành một trong những tác phẩm kinh điển về đề tài Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Nhiếp ảnh gia Trần Mai Hưởng sinh ngày 26/4/1947 tại Hải Dương. Ông tham gia làm báo chí mặt trận từ tháng 3/1972, khi mới 25 tuổi. Với tư cách là phóng viên chiến trường của TTXVN ở Quảng Trị trong chiến dịch Thành cổ, ông đã lăn lộn khắp các chiến hào, cửa ngõ thành phố, thị xã, các căn cứ địch để đưa về những tin tức, hình ảnh nóng hổi, chân thực nhất. Sau chiến tranh, ông tiếp tục cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng và phát triển TTXVN. Năm 1982, ông được bổ nhiệm làm Trưởng Phân xã TTXVN tại Paris (Pháp). Từ năm 1986 đến 1990, ông lần lượt đảm nhiệm các chức vụ Phó Tổng biên tập, Tổng biên tập Báo Ảnh Việt Nam; Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam các khóa VI, VII, VIII; Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Hội đồng xét thăng hạng nhà báo cao cấp - Bộ Thông tin và Truyền thông. Từ năm 1990 đến 2007, ông là Phó Tổng giám đốc TTXVN kiêm Tổng biên tập Báo Ảnh Việt Nam. Từ năm 2007 đến 2011, ông là Tổng giám đốc TTXVN.
Bức ảnh Tiến về Sài Gòn được nhiếp ảnh gia Trần Mai Hưởng chụp vào khoảng 10 giờ sáng ngày 30/4/1975. Khi ấy, không khí vô cùng sôi động với tiếng súng nổ, khói bụi mịt mù, xe tăng dẫn đầu đoàn quân tiến vào Dinh Độc Lập. Trên nóc dinh, lá cờ cách mạng tung bay trong nắng sớm, báo hiệu thắng lợi hoàn toàn của dân tộc.
Hình ảnh nổi bật trong bức ảnh là chiếc xe tăng mang số hiệu 390 dẫn đầu đoàn quân giải phóng tiến thẳng tới cổng phụ của Dinh Độc Lập. Chiếc xe tăng này đã húc nghiêng cổng phụ của dinh, tạo điều kiện cho các binh sĩ tiến vào bên trong. Trên tháp pháo của xe tăng, một chiến sĩ đang cầm súng AK chĩa thẳng lên trời bắn chỉ thiên. Đây chính là hình ảnh mang tính biểu tượng cho sức mạnh và tinh thần quyết tâm của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Ngoài ra, bức ảnh còn ghi lại hình ảnh một nhóm bộ đội ta đang nhảy xuống khỏi xe tăng, cắm lá cờ cách mạng lên cột cờ Dinh Độc Lập. Họ là những người lính thuộc Đại đội 4, Tiểu đoàn 1, Lữ đoàn 203, Quân đoàn 2, những người đã trực tiếp tham gia chiến đấu và giành chiến thắng oanh liệt tại Dinh Độc Lập.
Đặc biệt, bức ảnh còn ghi lại hình ảnh một người lính trẻ tuổi đang đứng trên tháp pháo xe tăng, hai tay giơ cao, vẫy mũ chào đồng bào. Anh là người lính duy nhất trên xe tăng lúc đó, đang thể hiện niềm vui sướng và tự hào trước thắng lợi vẻ vang của dân tộc.
Về mặt nghệ thuật, bức ảnh Tiến về Sài Gòn được nhiếp ảnh gia Trần Mai Hưởng sắp đặt bố cục rất hợp lý, tạo nên một hình ảnh ấn tượng và gây cảm xúc mạnh mẽ cho người xem. Xe tăng 390 được đặt ở vị trí trung tâm bức ảnh, chiếm gần trọn diện tích. Tháp pháo của xe tăng được đặt ở góc trên bên trái, tạo nên sự tương phản về kích thước và tạo chiều sâu cho bức ảnh. Người lính trẻ tuổi trên tháp pháo được đặt ở góc trên bên phải, tạo nên sự cân bằng về bố cục.
Có thể nói, bức ảnh Tiến về Sài Gòn là một minh chứng hùng hồn cho tinh thần quyết tâm và lòng dũng cảm của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nó là một tài liệu lịch sử quý giá, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những hy sinh to lớn của cha anh để giành lấy độc lập, tự do cho Tổ quốc. Đồng thời, nó cũng là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, thể hiện tài năng và tâm huyết của nhiếp ảnh gia Trần Mai Hưởng.
Trong dòng chảy của lịch sử, mỗi bức ảnh đều mang trong mình một sứ mệnh riêng. Với bức ảnh Tiến về Sài Gòn, sứ mệnh của nó là lưu giữ mãi mãi những khoảnh khắc lịch sử oai hùng của dân tộc, truyền cảm hứng cho các thế hệ mai sau tiếp bước cha anh, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thông qua bức ảnh Tiến về Sài Gòn, chúng ta càng thêm tự hào về những đóng góp to lớn của TTXVN trong công tác thông tin tuyên truyền thời kỳ kháng chiến. Những bức ảnh của các nhà báo TTXVN đã góp phần quan trọng vào việc cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân và dân ta, đồng thời tố cáo tội ác của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai, góp phần tạo nên thắng lợi vẻ vang của dân tộc.