<> [/INST] Hồ Chí Minh không chỉ là nhà cách mạng vĩ đại mà còn là nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc. Trong những tác phẩm của mình, Người luôn gửi gắm tâm tư, tình cảm và những triết lí sâu sắc về cuộc sống. Bài thơ Đi thuyền trên sông Đáy được Bác sáng tác vào năm 1949, trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Lúc bấy giờ, Bác đang ở chiến khu Việt Bắc để cùng Trung ương Đảng, Chính phủ lãnh đạo cuộc kháng chiến.
Hai câu thơ đầu mở ra khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng, hoang sơ:
Dòng sông lạnh ngắt như tờ,
Sao đưa thuyền chạy, thuyền chờ trăng theo.
Bác sử dụng biện pháp tu từ so sánh để miêu tả dòng sông lạnh lẽo, u buồn. Dòng sông như một tấm gương khổng lồ phản chiếu ánh trăng sáng vằng vặc trên cao. Hình ảnh con thuyền nhỏ bé lênh đênh giữa dòng sông rộng lớn càng làm tăng thêm vẻ cô đơn, trống trải. Trăng sáng soi rọi khắp nơi, nhưng dường như chỉ có con thuyền là đón nhận trọn vẹn ánh sáng ấy.
Hình ảnh "sao đưa thuyền chạy, thuyền chờ trăng theo" gợi lên một cảm giác mơ hồ, huyền ảo. Sao như muốn dẫn đường cho con thuyền, đồng hành cùng con thuyền trong hành trình vượt qua dòng sông mênh mông. Trăng như một người bạn tri âm, tri kỉ, luôn dõi theo bước chân của con thuyền. Hai câu thơ đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên sông nước hùng vĩ, tráng lệ nhưng cũng rất đỗi thơ mộng, trữ tình.
Đến hai câu thơ tiếp theo, khung cảnh thiên nhiên bỗng trở nên sinh động hơn:
Bốn bề phong cảnh vắng teo,
Chỉ nghe cót két tiếng chèo thuyền nan.
Tiếng chèo thuyền "cót két" vang vọng giữa đêm khuya thanh vắng càng tô đậm thêm sự tĩnh lặng, hoang sơ của cảnh vật. Tiếng chèo thuyền như một nốt nhạc trầm bổng, tạo nên một bản hòa ca du dương, êm ái.
Trong hoàn cảnh đất nước đang bị kẻ thù xâm lược, Bác vẫn giữ được tâm hồn ung dung, tự tại. Bác nhìn ngắm thiên nhiên bằng đôi mắt trìu mến, yêu thương. Bác lắng nghe tiếng chèo thuyền bằng trái tim nhạy cảm, tinh tế. Qua đó, ta thấy được tâm hồn nghệ sĩ tài hoa của Bác.
Hai câu thơ cuối khép lại bài thơ bằng một hình ảnh đẹp đẽ, giàu sức gợi:
Lòng riêng riêng những bàng hoàng,
Lo sao khôi phục giang san tiên rồng.
Ánh nắng ban mai rực rỡ xua tan màn đêm tăm tối, mang đến cho vạn vật sức sống mới. Bầu trời nhuộm sắc hồng tươi, báo hiệu một ngày mới bắt đầu.
Hình ảnh "giang san" được nhắc đến trong câu thơ cuối thể hiện niềm tin sắt đá của Bác vào thắng lợi của cuộc kháng chiến. Bác mong muốn đất nước sớm được giải phóng, nhân dân được sống trong hòa bình, độc lập.
Bài thơ Đi thuyền trên sông Đáy là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương tha thiết của Bác. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời, niềm tin sắt đá vào thắng lợi của cuộc kháng chiến.