Giải thích hiện tượng di truyền ngoài nhân bằng ví dụ

Hiện tượng di truyền ngoài nhân, hay còn gọi là di truyền tế bào chất, là quá trình truyền đạt DNA nằm ngoài nhân tế bào cho thế hệ con. Một ví dụ điển hình cho hiện tượng này là di truyền lục lạp ở thực vật. Khi thực hiện thí nghiệm với cây hoa mười giờ, nếu ta tiến hành lai giữa một cây có hoa màu đỏ (mẹ) và một cây có hoa màu trắng (cha), kết quả sẽ khác nhau tùy thuộc vào kiểu lai. Khi lai thuận (cây mẹ có hoa đỏ), thế hệ con sẽ có hoa màu đỏ, nhưng khi lai nghịch (cây cha có hoa đỏ), kết quả có thể khác và không tuân theo quy luật di truyền thông thường. Trong trường hợp này, màu sắc hoa được xác định bởi DNA nằm trong lục lạp, tức là gen ngoài nhân. Do đó, con cái sẽ mang tính trạng giống mẹ hơn, cho thấy sự di truyền theo dòng mẹ. Đây chính là một ví dụ tiêu biểu cho hiện tượng di truyền ngoài nhân, trong đó đặc điểm di truyền được quyết định bởi vật chất di truyền trong tế bào chất thay vì nhiễm sắc thể trong nhân.