Anh chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích đặc sắc nội dung và nghệ thuật của đoạn trích Người sót lại của rừng cười

Question

Tài khoản ẩn danh · Accepted Answer

{"userId":5416195,"userName":"Nguyễn Thi Minh Thu"}

Bài văn nghị luận phân tích đoạn trích "Người sót lại của rừng cười" (Trích trong tác phẩm "Rừng cười" của Nguyễn Huy Thiệp)

Mở bài:

"Rừng cười" là một trong những tác phẩm nổi bật của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, được viết trong giai đoạn văn học Việt Nam đổi mới. Đoạn trích "Người sót lại của rừng cười" là một trong những phần quan trọng của tác phẩm này, thể hiện một cách sâu sắc tâm trạng, số phận của nhân vật trong bối cảnh xã hội đầy biến động. Qua đoạn trích, nhà văn không chỉ thể hiện sự ám ảnh về một quá khứ tàn nhẫn mà còn gửi gắm thông điệp về sự cô đơn, bất lực của con người trước những khắc nghiệt của cuộc sống.

Thân bài:

Nội dung và thông điệp của đoạn trích:
Đoạn trích "Người sót lại của rừng cười" kể về một nhân vật sau khi trải qua một thời gian dài bị cuốn vào những cuộc chiến tranh, xung đột trong xã hội. Nhân vật này trở thành "người sót lại", là kẻ duy nhất còn sống sót giữa đống đổ nát của một xã hội đầy bạo lực và tàn ác. Nhân vật mang trong mình nỗi buồn sâu thẳm và sự lạc lõng trong một thế giới không còn lý tưởng, tình người.
Nguyễn Huy Thiệp không chỉ muốn phản ánh sự tàn khốc của chiến tranh, mà còn khai thác tâm lý của những con người đã bị vắt kiệt, mất mát tất cả và sống trong một xã hội không có niềm tin, không có hy vọng. Đoạn trích đã khắc họa rõ nét sự cô đơn, sự bế tắc và tuyệt vọng của con người khi không còn bất cứ điều gì để bám víu.
"Rừng cười" không chỉ là những cảnh tượng chiến tranh tàn khốc mà còn là biểu tượng cho sự hỗn loạn của xã hội. Trong bối cảnh này, người sống sót chỉ còn là những bóng ma vô hồn, mất phương hướng và không còn niềm tin vào cuộc sống. Sự mỉa mai, châm biếm qua tên gọi "rừng cười" càng làm tăng thêm cảm giác bất lực và u ám.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật và hình ảnh:
Nguyễn Huy Thiệp đã sử dụng nghệ thuật xây dựng nhân vật rất tinh tế trong đoạn trích này. Nhân vật "người sót lại" không chỉ là một cá thể đơn lẻ, mà là đại diện cho một thế hệ bị tổn thương bởi chiến tranh, xã hội khắc nghiệt. Cái tên "người sót lại" đã thể hiện sự mỉa mai và đau đớn, như một lời tố cáo về sự vô nghĩa của chiến tranh và tàn bạo của xã hội.
Bên cạnh đó, nhà văn còn sử dụng nghệ thuật mô tả chi tiết và tượng hình để làm nổi bật sự xơ xác, tàn tạ của con người trong xã hội này. Những hình ảnh như "rừng cười", "xác người", "cánh tay đứt lìa" không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn phản ánh một cách sâu sắc những tổn thương tâm lý, sự tàn nhẫn mà con người phải đối mặt.
Hình ảnh "rừng cười" là một biểu tượng độc đáo trong tác phẩm. Rừng không phải là nơi đem lại sự sống, mà lại là nơi phát ra những tiếng cười man rợ, tạo nên một không khí đầy u ám và lạnh lẽo. "Cười" trong "rừng cười" không phải là tiếng cười vui vẻ mà là sự giễu cợt, chế nhạo số phận của những con người đã từng hy vọng, nhưng cuối cùng phải chấp nhận cái chết hoặc sự vô nghĩa trong cuộc sống.
Phân tích nghệ thuật biểu đạt:
Nguyễn Huy Thiệp sử dụng lối viết giàu hình ảnh và đầy ám ảnh, khiến người đọc không chỉ cảm nhận được không khí nặng nề của xã hội mà còn trực tiếp cảm nhận được những cảm xúc lẫn lộn trong lòng nhân vật. Bằng cách sử dụng ngôn ngữ khắc khổ, ngắn gọn, tác giả tạo ra một không gian chật hẹp, đầy đau đớn và bất lực. Những đoạn văn miêu tả về "rừng" và "cười" khiến người đọc không khỏi rùng mình trước sự đối lập giữa hình ảnh tự nhiên và cảm giác đen tối trong tâm hồn nhân vật.
Một trong những đặc sắc nghệ thuật khác là việc sử dụng biểu tượng. "Rừng" và "cười" là hai hình ảnh được kết hợp một cách tài tình để diễn tả sự bất ổn, sự hoang mang của con người trong hoàn cảnh chiến tranh. Rừng, một hình ảnh tự nhiên, thường gợi lên sự sống, nhưng trong tác phẩm lại trở thành nơi chứa đựng những tàn dư của sự chết chóc, nơi không còn sự sống, chỉ còn lại tiếng cười khủng khiếp và nỗi đau.
Đặc biệt, việc xây dựng cấu trúc đối lập giữa "rừng" và "cười" còn làm nổi bật tính bi kịch của số phận con người. Khi con người không còn gì để cười, khi họ không còn sức sống, thì chỉ còn lại một tiếng cười thảm thương, phản ánh sự u tối và vô vọng.

Kết bài:

Đoạn trích "Người sót lại của rừng cười" là một tác phẩm sâu sắc, chứa đựng nhiều ý nghĩa và giá trị nghệ thuật độc đáo. Tác phẩm không chỉ phê phán chiến tranh, mà còn phản ánh sự lạc lõng, tuyệt vọng của con người trong một xã hội không có lý tưởng, không có tình người. Nguyễn Huy Thiệp qua đó gửi gắm thông điệp về sự quan trọng của tình người và hy vọng vào một tương lai tươi sáng, trong khi vẫn khắc họa rõ nét thực tế tàn khốc và u ám của xã hội.

Timi · Answer

Nguyễn Huy Thiệp là nhà văn mang đến những làn sóng mới trên văn đàn Việt Nam với những thể văn đa dạng và cách viết mang tính "không trùng lặp". Trong "Những ngọn gió Hua Tát", ông đã dựng lên một truyện ngắn đặc sắc về số phận con người mang tên "Người sót lại của rừng cười". Tác phẩm đã cho thấy được những góc khuất của chiến tranh, những nỗi đau mà con người phải gánh chịu.

Truyện ngắn "Người sót lại của rừng cười" mang đậm dấu ấn cá nhân của Nguyễn Huy Thiệp khi viết về chiến tranh. Đó không còn là tiếng hát hùng tráng, kiêu hãnh và tự hào của người đi đánh giặc. Ngược lại, truyện ngắn này giống như một thước phim quay chậm về sự thật cay đắng và phũ phàng của những người lính khi từ chiến trường bom đạn trở về. Nhân vật chính trong truyện là K, một chàng trai trẻ vừa rời khỏi quân ngũ. Trước khi đi bộ đội, anh là một chàng thanh niên khỏe mạnh, vui vẻ và lạc quan yêu đời. Thế nhưng sau khi trở về từ chiến trường, anh như biến thành một con người khác. Từ ngoại hình cho đến tính cách đều thay đổi một cách đáng sợ. Khuôn mặt của K bị hủy hoại, đôi mắt thất thần, hàm răng rụng hết, chỉ còn trơ lại cái nướu đỏ hỏn. Không chỉ vậy, anh còn mắc chứng bệnh trầm cảm nặng, không thể giao tiếp với bên ngoài, thậm chí là với người vợ đầu ấp tay kề.

Sự thay đổi đó bắt nguồn từ những năm tháng chiến đấu ở rừng Trường Sơn. Nơi đó, K đã tận mắt chứng kiến rất nhiều cái chết thương tâm và bản thân anh cũng suýt bỏ mạng nếu không được cứu kịp thời. Những cơn sốt rét rừng hành hạ khiến anh gần như lìa xa cõi đời. Chính vì vậy, khi trở về nhà, anh luôn có cảm giác bất an, lo lắng rằng mình sẽ lại phải rời xa thực tại. Nỗi ám ảnh đó khiến K chìm trong men rượu để quên đi tất cả. Nhưng càng uống, anh càng chìm đắm trong cơn ác mộng hãi hùng của chính mình.

Có thể nói, chiến tranh đã cướp đi tất cả của K, từ tuổi trẻ, sức khỏe cho đến tinh thần. Anh không còn là chính mình nữa. Thay vào đó là một bóng hình lầm lũi, cô độc và đau khổ. Cái kết của truyện cũng gợi ra nhiều suy ngẫm về số phận bi kịch của người lính sau chiến tranh. Họ không chỉ phải đối mặt với những vết thương trên cơ thể mà còn là những tổn thương trong tâm hồn. Điều đó đòi hỏi sự quan tâm và sẻ chia của cộng đồng đối với họ.

Về nghệ thuật, Nguyễn Huy Thiệp đã sử dụng ngôn ngữ giản dị nhưng sâu sắc để miêu tả tâm trạng của nhân vật. Ông cũng xây dựng tình huống truyện độc đáo, tạo ra sự tương phản giữa quá khứ và hiện tại của nhân vật. Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng hiệu quả biện pháp tu từ, đặc biệt là âm thanh của tiếng cười. Tiếng cười ấy vừa mang ý nghĩa hài hước, vừa ẩn chứa sự u ám, buồn bã. Nó như một lời tố cáo chiến tranh phi nghĩa, thứ đã đẩy con người vào cảnh ngộ bi đát.

Như vậy, "Người sót lại của rừng cười" là một truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Huy Thiệp. Truyện đã góp phần khẳng định tài năng và vị trí của ông trong nền văn học Việt Nam. Qua tác phẩm, chúng ta thêm thấu hiểu và trân trọng những người lính đã hy sinh xương máu để bảo vệ đất nước.