Đề tổng ôn 6 I. ĐỌC HIÊU Đọc văn bản sau: Đường ra mặt trận (Chính Hữu) Những buổi vui sao, cả nước lên đường, Xao xuyễn bờ tre, từng hồi trống giục Xóm dưới làng trên, con trai con gái Xôi nắm cơm đùm...

i:
câu 1. Bài thơ "Đường ra mặt trận" sử dụng thể thơ tự do với các đặc trưng:

* Dấu hiệu nhận biết: Bài thơ không tuân thủ quy tắc về độ dài câu, vần, nhịp điệu, tạo nên sự linh hoạt, phóng khoáng trong diễn đạt cảm xúc.
* Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm kết hợp miêu tả, tự sự.
* Phong cách ngôn ngữ: Nghệ thuật, mang tính hình tượng cao, giàu sức gợi cảm.

Nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình là tác giả - Chính Hữu, thể hiện qua việc trực tiếp bộc lộ tâm tư, suy nghĩ, cảm xúc về cuộc sống, tinh thần của người lính trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

Chủ thể trữ tình: Chủ thể trữ tình được thể hiện gián tiếp qua các hình ảnh, chi tiết cụ thể trong bài thơ. Đó là hình ảnh những người lính trẻ tuổi, tràn đầy nhiệt huyết, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc; là niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước; là lòng yêu quê hương, đất nước tha thiết.

Dạng thức xuất hiện của chủ thể trữ tình: Chủ thể trữ tình thường ẩn danh, nhưng lại hiện diện rõ nét qua những hình ảnh, chi tiết cụ thể trong bài thơ. Ví dụ: "những buổi vui sao", "cả nước lên đường", "con trai con gái xôi nắm cơm đùm", "súng nhỏ súng to", "chiến trường chật chội tiếng cười hăm hở"... Những hình ảnh này đều phản ánh tâm trạng, suy nghĩ, cảm xúc của người lính, góp phần làm nổi bật chủ đề của bài thơ.

câu 2. Trong khổ thơ thứ 3 của bài thơ "Đường ra mặt trận", tác giả Chính Hữu đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh để tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc sắc.

- Câu thơ "những ngôi trường ngói đỏ bình yên lấp lánh" được so sánh với "cánh đồng đang gặt đang hái". Hai hình ảnh này có nét tương đồng về sự rộng lớn, trù phú và thanh bình. So sánh ngang bằng giúp người đọc dễ dàng hình dung khung cảnh làng quê Việt Nam thanh bình, yên ả trước khi cuộc kháng chiến chống Pháp bùng nổ.

- Câu thơ "những bánh xe reo ngọn khói con tàu như tay vẫy gọi" được so sánh với "đất nước mình đây". Hình ảnh ẩn dụ "tay vẫy gọi" thể hiện niềm tin tưởng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến, đồng thời khẳng định tinh thần lạc quan, quyết tâm chiến đấu của nhân dân. So sánh ngang bằng làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ, khiến người đọc cảm nhận rõ hơn khí thế hào hùng của dân tộc.

Biện pháp tu từ so sánh trong khổ thơ thứ 3 góp phần tạo nên bức tranh sinh động về cuộc sống và tinh thần của người dân Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Nó cũng thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường của người lính và niềm tin vào chiến thắng tất yếu của dân tộc.

câu 3. Mạch cảm xúc của nhân vật "tôi" trong bài thơ Đường ra mặt trận:

- Cảm xúc hào hùng: Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh "những buổi vui sao, cả nước lên đường", thể hiện tinh thần lạc quan, khí thế hào hùng của toàn dân tộc khi bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nhân vật "tôi" cũng hòa chung dòng chảy lịch sử đó, với tâm trạng phấn khởi, tự hào.
- Cảm xúc xúc động: Những hình ảnh cụ thể về cảnh tượng sôi nổi, náo nhiệt của cuộc tiễn đưa bộ đội ra trận được miêu tả qua các chi tiết: "bờ tre, từng hồi trống giục", "con trai con gái xôi nắm cơm đùm", "ríu rít theo nhau súng nhỏ súng to". Nhân vật "tôi" cảm nhận được sự đoàn kết, quyết tâm của mọi người, tạo nên sức mạnh to lớn cho cuộc kháng chiến.
- Cảm xúc sâu lắng: Khi nhìn lại chặng đường 20 năm gian khổ, hy sinh, nhân vật "tôi" càng thêm trân trọng và biết ơn những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Cảm xúc này được thể hiện qua câu thơ "Yểm hộ miền Nam, thình thình đại bác / Nhịp những bước chân cả nước lên đường."

Phản ánh:

Qua việc phân tích mạch cảm xúc của nhân vật "tôi" trong bài thơ, chúng ta có thể thấy được ý nghĩa sâu sắc của bài thơ. Bài thơ không chỉ tái hiện khung cảnh hào hùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ mà còn thể hiện lòng yêu nước, tinh thần bất khuất của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, bài thơ cũng gợi nhắc mỗi người về trách nhiệm của bản thân đối với quê hương, đất nước.

câu 4: Bài thơ "Đường ra mặt trận" của Chính Hữu thể hiện tinh thần lạc quan, hào hùng và khí thế tiến bước của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, âm thanh và cảm xúc để khắc họa bức tranh toàn cảnh về sự đoàn kết, quyết tâm và lòng yêu nước mãnh liệt của dân tộc.

Nhận xét về việc sử dụng từ ngữ:

* Từ ngữ gợi tả: Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ gợi tả sinh động, tạo nên bức tranh sống động về cuộc sống và tinh thần của người dân Việt Nam thời kỳ đó. Ví dụ: "bờ tre", "xao xuyến", "trống giục", "ríu rít", "súng nhỏ", "chiến trường", "tiếng cười", "dân quân", "điệp điệp", "hào hứng", "nón vẫy", "hàng ngũ", "tiếng hát", "cánh đồng", "công trường", "bánh xe", "ngọn khói", "con tàu". Những từ ngữ này giúp người đọc dễ dàng hình dung được khung cảnh sôi nổi, náo nhiệt và khí thế hào hùng của cuộc kháng chiến.
* Từ ngữ biểu đạt cảm xúc: Bên cạnh việc miêu tả khung cảnh, tác giả còn sử dụng nhiều từ ngữ biểu đạt cảm xúc, thể hiện niềm tự hào, kiêu hãnh và lòng yêu nước sâu sắc của người dân Việt Nam. Ví dụ: "vui sao", "xao xuyến", "hăm hở", "lấp lánh", "sướng lắm", "vô tận", "thình thình", "cả nước lên đường". Những từ ngữ này góp phần làm tăng thêm sức mạnh và ý chí kiên cường của người dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập.
* Từ ngữ mang tính chất lịch sử: Bài thơ cũng sử dụng một số từ ngữ mang tính chất lịch sử, phản ánh bối cảnh và diễn biến của cuộc kháng chiến. Ví dụ: "hai mươi năm mưa, nắng, đêm, ngày", "hành quân không mỏi", "đại bác", "những bước chân", "cả nước lên đường". Những từ ngữ này giúp người đọc hiểu rõ hơn về hoàn cảnh và mục tiêu của cuộc kháng chiến, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của nhân dân trong việc bảo vệ Tổ quốc.

Tóm lại, việc sử dụng từ ngữ trong bài thơ "Đường ra mặt trận" rất phong phú, đa dạng và hiệu quả. Từ ngữ được lựa chọn kỹ lưỡng, phù hợp với nội dung và chủ đề của bài thơ, góp phần tạo nên một bức tranh sống động, đầy cảm xúc về tinh thần yêu nước và quyết tâm chiến thắng của nhân dân Việt Nam.

câu 5. Trong bài thơ "Đường ra mặt trận", Chính Hữu đã thể hiện niềm tự hào và quyết tâm của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Câu thơ "Sung sướng bao nhiêu: Tôi là đồng đội/ Của những người đi, vô tận, hôm nay" đã khẳng định tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường và lòng yêu nước mãnh liệt của tuổi trẻ thời bấy giờ. Họ sẵn sàng hy sinh tuổi thanh xuân để bảo vệ Tổ quốc, góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Thông điệp mà em rút ra từ câu thơ này chính là sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội. Tình cảm gắn bó giữa những người cùng chung lý tưởng, mục tiêu cao đẹp sẽ tạo nên động lực to lớn giúp họ vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Tuổi trẻ cần phải biết trân trọng những giá trị tốt đẹp ấy, bởi nó là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Ngoài ra, câu thơ còn nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với quê hương, đất nước. Chúng ta cần phải nỗ lực học tập, rèn luyện để trở thành những người có ích cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.


ii:
câu 1: - Mở bài:
- Giới thiệu về tác phẩm "Chiếc lược ngà" và nhấn mạnh vào việc phân tích đặc điểm ngôn ngữ trong văn bản.
- Thân bài:
- Đặc điểm ngôn ngữ thể hiện qua cách xưng hô:
- Cách xưng hô "con bé", "nó" được sử dụng để miêu tả nhân vật Thu khi còn nhỏ, tạo cảm giác gần gũi, thân thương.
- Cách xưng hô "anh", "tôi" được sử dụng để miêu tả mối quan hệ giữa ông Sáu và Thu khi trưởng thành, thể hiện sự xa cách, lạnh lùng ban đầu nhưng cũng ẩn chứa tình cảm sâu sắc.
- Đặc điểm ngôn ngữ thể hiện qua hành động và cử chỉ:
- Hành động "nhìn với đôi mắt trong sáng, nhìn không chớp mắt" của Thu khi gặp lại cha lần đầu tiên, thể hiện sự tò mò, ngạc nhiên xen lẫn chút sợ hãi.
- Cử chỉ "vừa hất ra vừa đẩy chiếc ghế" của Thu khi bị cha gắp thức ăn, thể hiện sự bướng bỉnh, ngang ngạnh.
- Hành động "ôm chặt lấy cổ ba nó" của Thu khi nhận ra cha mình, thể hiện tình cảm mãnh liệt, sâu sắc.
- Đặc điểm ngôn ngữ thể hiện qua tâm trạng:
- Tâm trạng "buồn rầu" của Thu khi nghe bà ngoại kể về vết thẹo trên mặt cha, thể hiện sự day dứt, ân hận.
- Tâm trạng "vui mừng khôn xiết" của Thu khi nhận ra cha mình, thể hiện niềm hạnh phúc, sung sướng.
- Kết bài:
- Tóm tắt lại những đặc điểm ngôn ngữ đã phân tích và đánh giá vai trò của chúng trong việc khắc họa tính cách nhân vật và chủ đề của tác phẩm.

câu 2: Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: "Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của dân tộc ta." Tinh thần yêu nước trở thành nguồn sức mạnh vô giá, gắn liền với ý thức về chủ quyền độc lập và trách nhiệm công dân. Trong thời đại mới, thế hệ trẻ cần nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của mình trong việc gìn giữ và bảo vệ Tổ quốc. Điều này đòi hỏi họ phải không ngừng nỗ lực học tập, rèn luyện để trở thành những công dân ưu tú, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.

Câu nói của Bác đã gợi mở cho chúng ta nhiều suy ngẫm về lòng yêu nước. Đây là một tình cảm thiêng liêng, cao cả, luôn tồn tại trong trái tim mỗi con người. Nó có thể được thể hiện một cách công khai hoặc ẩn náu trong sâu thẳm tâm hồn. Dù ở bất cứ nơi đâu, trong bất cứ hoàn cảnh nào, lòng yêu nước cũng luôn cháy bỏng trong tim mỗi người.

Đối với thế hệ trẻ, lòng yêu nước càng có vai trò quan trọng. Họ là tương lai của đất nước, là những người sẽ kế thừa thành tựu từ thế hệ đi trước và tiếp tục xây dựng, phát triển đất nước. Vì vậy, họ cần phải nhận thức đúng đắn về vai trò, trách nhiệm của bản thân đối với đất nước, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập toàn diện như hiện nay.

Lòng yêu nước của thế hệ trẻ được thể hiện qua nhiều hành động cụ thể, thiết thực. Trước hết, họ cần phải học tập tốt, rèn luyện đạo đức để trở thành những công dân ưu tú, có ích cho xã hội. Bên cạnh đó, họ cũng cần tích cực tham gia các hoạt động xã hội, đấu tranh chống lại các thế lực thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Ngoài ra, thế hệ trẻ còn có thể thể hiện lòng yêu nước bằng cách tham gia các phong trào, hoạt động do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức. Những hoạt động này sẽ giúp họ phát huy sức trẻ, khả năng sáng tạo và cống hiến cho quê hương, đất nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những thanh niên tích cực, vẫn còn một số ít thanh niên còn thờ ơ, bàng quan trước những vấn đề trọng đại của đất nước. Họ chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mà quên đi trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng. Thậm chí, có một số thanh niên còn lợi dụng sự tự do, dân chủ để gây chia rẽ, chống phá Đảng và Nhà nước.

Trước thực trạng trên, thế hệ trẻ cần nâng cao ý thức trách nhiệm, tích cực học tập và rèn luyện để trở thành những công dân có ích cho xã hội. Đồng thời, họ cũng cần kiên quyết đấu tranh chống lại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch.

Là những người trẻ tuổi, chúng ta cần xác định cho mình lý tưởng sống phù hợp, đúng đắn. Lý tưởng ấy sẽ là kim chỉ nam, soi đường dẫn lối để chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách và góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.

Để phát huy tinh thần yêu nước của thế hệ trẻ, cần có sự quan tâm, chăm lo của gia đình, nhà trường và xã hội. Gia đình cần giáo dục con cái về lòng yêu nước ngay từ khi còn nhỏ. Nhà trường cần tích cực tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên. Xã hội cần tạo điều kiện thuận lợi để thanh niên phát huy vai trò, trách nhiệm của mình.

Mỗi người trẻ cần ý thức được rằng, lòng yêu nước là một tình cảm thiêng liêng, cao cả. Chúng ta cần không ngừng học tập, rèn luyện để trở thành những công dân có ích cho xã hội, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.