**Giải bài toán:**
(a) Để viết biểu thức tính tốc độ phản ứng theo sự biến thiên nồng độ của các chất tham gia và sản phẩm trong phản ứng \(2N_2O_5(g) \rightarrow 4NO_2(g) + O_2(g)\), chúng ta có thể sử dụng các ký hiệu tốc độ như sau:
- Tốc độ phản ứng theo nồng độ của \(N_2O_5\):
\[
v = -\frac{1}{2} \frac{d[N_2O_5]}{dt}
\]
- Tốc độ phản ứng theo nồng độ của \(NO_2\):
\[
v = \frac{1}{4} \frac{d[NO_2]}{dt}
\]
- Tốc độ phản ứng theo nồng độ của \(O_2\):
\[
v = \frac{1}{1} \frac{d[O_2]}{dt}
\]
Từ đó, ta có thể viết chung một biểu thức tốc độ:
\[
v = -\frac{1}{2} \frac{d[N_2O_5]}{dt} = \frac{1}{4} \frac{d[NO_2]}{dt} = \frac{d[O_2]}{dt}
\]
(b) Đã cho tốc độ tạo thành \(O_2\) là \(9,0 \times 10^{-6} \, M/s\). Theo biểu thức tốc độ:
\[
v_{O_2} = \frac{d[O_2]}{dt} = 9,0 \times 10^{-6} \, M/s
\]
Vì \(v = \frac{d[O_2]}{dt}\), ta có:
\[
v = \frac{d[O_2]}{dt} = 9,0 \times 10^{-6} \, M/s
\]
Sử dụng mối quan hệ giữa tốc độ của các chất tham gia và sản phẩm, ta tính tốc độ của các chất còn lại:
1. Tốc độ của \(N_2O_5\):
\[
v_{N_2O_5} = -\frac{1}{2} \cdot 9,0 \times 10^{-6} \Rightarrow v_{N_2O_5} = -4,5 \times 10^{-6} \, M/s
\]
2. Tốc độ của \(NO_2\):
\[
v_{NO_2} = 4 \cdot v_{O_2} = 4 \cdot 9,0 \times 10^{-6} = 3,6 \times 10^{-5} \, M/s
\]
Tóm lại:
- Tốc độ phản ứng của \(N_2O_5\) là \(-4,5 \times 10^{-6} \, M/s\)
- Tốc độ phản ứng của \(NO_2\) là \(3,6 \times 10^{-5} \, M/s\)
- Tốc độ phản ứng của \(O_2\) là \(9,0 \times 10^{-6} \, M/s\)
**Kết luận:**
- \(v_{N_2O_5} = -4,5 \times 10^{-6} \, M/s\)
- \(v_{NO_2} = 3,6 \times 10^{-5} \, M/s\)
- \(v_{O_2} = 9,0 \times 10^{-6} \, M/s\)