Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của nhà thơ Thanh Hải được viết vào tháng 11 năm 1980, khi đất nước đang gặp nhiều khó khăn sau chiến tranh. Tuy nhiên, bài thơ lại toát lên một tinh thần lạc quan, yêu đời, thể hiện khát vọng cống hiến cho đất nước của tác giả.
Mở đầu bài thơ, Thanh Hải đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống:
> "Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời..."
Hình ảnh dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, tiếng chim chiền chiện hót vang trời đã gợi lên một khung cảnh thiên nhiên thanh bình, yên ả. Những gam màu tươi sáng, rực rỡ cùng với âm thanh rộn rã, vui tươi đã tạo nên một bức tranh mùa xuân thật đẹp, thật sinh động.
Tiếp theo, tác giả đã chuyển sang miêu tả mùa xuân của con người:
> "Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ..."
Hai câu thơ đã khắc họa hình ảnh mùa xuân gắn liền với công việc sản xuất và chiến đấu của nhân dân. Mùa xuân của người cầm súng mang ý nghĩa bảo vệ Tổ quốc, còn mùa xuân của người ra đồng mang ý nghĩa xây dựng đất nước. Cả hai mùa xuân ấy đều góp phần tô điểm thêm vẻ đẹp của mùa xuân đất nước.
Trong khổ thơ tiếp theo, tác giả đã bày tỏ niềm tự hào và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước:
> "Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước..."
Hình ảnh so sánh "đất nước như vì sao" đã khẳng định truyền thống anh hùng, bất khuất của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, nó cũng thể hiện niềm tin sắt đá của tác giả vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Ở khổ thơ cuối, tác giả đã bộc lộ khát vọng được cống hiến cho đất nước:
> "Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến..."
Những ước nguyện giản dị, chân thành của tác giả đã thể hiện tấm lòng yêu mến quê hương, đất nước tha thiết. Tác giả muốn được hóa thân thành con chim hót, một cành hoa, một nốt trầm để góp phần làm đẹp cho cuộc sống, cho đất nước.
Kết thúc bài thơ, tác giả đã nhắc đến khúc hát quen thuộc của Huế:
> "Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam Bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế."
Hình ảnh khúc hát Nam Ai, Nam Bình đã gợi lên lòng yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả.
Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bằng ngôn ngữ thơ trong sáng, hàm súc, giàu hình tượng, giọng thơ nhẹ nhàng, thiết tha, các biện pháp tu từ được vận dụng tài hoa, Thanh Hải đã thể hiện tình yêu cuộc sống, yêu đất nước và ước nguyện cống hiến của mình một cách chân thành, tha thiết.