Nêu các giai đoạn trong chu trình tim và giải thích mối liên hệ giữa chúng.

Chu trình tim (cardiac cycle) gồm các pha co–dãn phối hợp của tâm nhĩ và tâm thất, tạo ra dòng máu liên tục từ tĩnh mạch sang động mạch. Người ta thường chia thành bốn pha chính, có mối liên hệ chặt chẽ thông qua sự biến đổi áp suất trong các buồng tim và sự đóng–mở van tim: 1. Pha tâm nhĩ co (Pha 1) - Tâm nhĩ co chậm (co nhĩ): Áp suất trong nhĩ trái và nhĩ phải tăng nhẹ, đẩy thêm khoảng 20–30% thể tích cuối tâm trương vào tâm thất (gọi là thể tích tâm nhĩ bóp). - Van nhĩ–thất (van hai lá, van ba lá) mở, van bán nguyệt (động mạch chủ, động mạch phổi) đóng. 2. Pha tâm thất co đẳng tích (Pha 2) - Ngay sau khi tâm nhĩ co, tâm thất bắt đầu co nhưng tất cả van đều đóng, nên thể tích tâm thất không đổi (đẳng tích) còn áp suất tăng vọt. - Khi áp suất tâm thất vượt áp suất động mạch chủ (đối với thất trái) hoặc áp suất động mạch phổi (đối với thất phải), van bán nguyệt mở. 3. Pha tâm thất tống máu (Pha 3) - Tâm thất tiếp tục co, máu được tống ra qua van động mạch chủ/phổi. Áp suất trong thất đạt đỉnh, sau đó giảm dần. - Van nhĩ–thất vẫn đóng, chỉ van bán nguyệt mở. 4. Pha tâm thất giãn đẳng tích (Pha 4) - Sau khi tống hết phần lớn máu, tâm thất bắt đầu giãn nhưng cả hai loại van (nhĩ–thất và bán nguyệt) đều đóng, thể tích không đổi, áp suất trong thất giảm nhanh. - Khi áp suất thất xuống thấp hơn áp suất nhĩ, van nhĩ–thất mở, chuyển sang pha đổ đầy. 5. Pha tâm thất đổ đầy (thường chia thành hai giai đoạn nhỏ) a. Đổ đầy nhanh: Dòng máu từ nhĩ chảy mạnh vào thất ngay khi van nhĩ–thất mở. b. Đổ đầy chậm (động mạch sàng nhĩ–thất): Tiếp tục đổ đầy cho đến khi tâm nhĩ co khởi động pha 1 cho chu kỳ kế tiếp. Mối liên hệ giữa các pha: - Sự chuyển đổi pha được điều khiển bởi độ chênh áp trong buồng tim và giữa tim với mạch máu, từ đó quyết định van nào mở, đóng. - Co tâm nhĩ cung cấp lượng máu “bổ sung” cuối kỳ tâm trương, tối ưu hóa thể tích tâm thất trước khi tống máu. - Pha co đẳng tích tạo áp suất đủ cao để mở van bán nguyệt, bắt đầu tống máu. - Pha giãn đẳng tích giúp giảm áp suất thất nhanh chóng, chuẩn bị cho quá trình đổ đầy tiếp theo. Như vậy, mỗi pha trong chu trình tim không tách rời mà liên kết nhịp nhàng qua biến đổi áp suất và hoạt động đóng–mở van, đảm bảo máu luôn được tiếp nhận từ nhĩ và tống đi vào động mạch một cách hiệu quả.