Câu 5: Trình bày quá trình các nước đế quốc phương Tây mở rộng xâm lược thuộc địa. Thuộc địa có vai trò như thế nào đối với các nước đế quốc?

Quá trình các nước đế quốc phương Tây mở rộng xâm lược thuộc địa diễn ra chủ yếu từ cuối thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, gắn liền với sự phát triển của chủ nghĩa đế quốc. Các nước tư bản Âu - Mỹ đã thực hiện các hoạt động xâm lược thuộc địa bằng vũ lực hoặc các phương thức khác để mở rộng quyền lực và tầm ảnh hưởng của mình.

1. Quá trình mở rộng xâm lược thuộc địa:
- Từ đầu thế kỷ XVI đến cuối thế kỷ XIX, thực dân phương Tây đã không ngừng xâm chiếm và đặt ách cai trị ở hầu hết các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ Latinh.
- Ở châu Á, đến cuối thế kỷ XIX, các nước phương Tây đã cơ bản hoàn thành việc xâm lược và đặt ách thống trị ở hầu hết các quốc gia, ngoại trừ Nhật Bản và Xiêm. Ví dụ, Ấn Độ trở thành thuộc địa của Anh, trong khi Trung Quốc bị các nước đế quốc xâm lược và trở thành nước nửa thuộc địa nửa phong kiến.
- Ở châu Phi, vào nửa đầu thế kỷ XIX, các nước tư bản phương Tây mới chỉ đặt một số thương điếm ở ven biển, nhưng đến nửa sau thế kỷ XIX, thực dân phương Tây đã đẩy mạnh xâu xé châu Phi, hoàn thành việc phân chia thuộc địa vào đầu thế kỷ XX.
- Ở khu vực Mỹ Latinh, từ các thế kỷ XVI, XVII, thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã xâm lược và biến các nước thành thuộc địa. Đến đầu thế kỷ XIX, các nước Mỹ Latinh đã giành được độc lập, nhưng Mỹ đã bành trướng và can thiệp vào nhiều nước trong khu vực này.

2. Vai trò của thuộc địa đối với các nước đế quốc:
- Thuộc địa có tầm quan trọng đặc biệt đối với các nước đế quốc vì:
+ Là nơi cung cấp nguyên liệu và nhân công cho các ngành công nghiệp của nước đế quốc.
+ Là thị trường đầu tư và tiêu thụ hàng hóa, đem lại nguồn lợi nhuận khổng lồ cho các nước đế quốc.
+ Là cơ sở vững chắc cho các nước đế quốc trong các cuộc tranh chấp và chiến tranh, giúp củng cố vị thế và sức mạnh của họ trên trường quốc tế.

Tóm lại, quá trình xâm lược thuộc địa của các nước đế quốc phương Tây không chỉ là một cuộc chiến tranh giành quyền lực mà còn là một chiến lược kinh tế nhằm đảm bảo nguồn lợi cho sự phát triển của các nước này.