viết phân tích bài thơ bạn đến chơi nhà của nguyễn khuyến( có nghệ thuật)

Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là "Bạn đến chơi nhà". Bài thơ đã ca ngợi tình bạn chân thành, thắm thiết:

"Đã bấy lâu nay bác tới nhàTrẻ thời đi vắng chợ thời xa.Ao sâu nước cả khôn chài cá,Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà.Cải chửa ra cây cà mới nụ,Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa.Đầu trò tiếp khách trầu không có,Bác đến chơi đây ta với ta!"

Mở đầu bài thơ, tác giả đã giới thiệu về việc bạn đến chơi nhà. Cụm từ "đã bấy lâu nay" chỉ thời gian, mang nghĩa là rất lâu rồi bạn mới ghé thăm. Việc sử dụng cách xưng hô "bác" cho thấy thái độ đầy thân mật và mến mộ của Nguyễn Khuyến với người bạn của mình. Có lẽ bởi vậy, dù "trẻ thời đi vắng" và "chợ thời xa" - hai lí do hết sức hợp lý để thoái thác khi không có gì tiếp đãi khách đến nhà, nhưng Nguyễn Khuyến vẫn tự tin có thể tiếp đón bạn bằng tất cả tấm lòng chân thành của mình.

Sang đến hai câu thơ tiếp, tác giả bắt đầu bộc lộ hoàn cảnh của bản thân nhằm khiến cho ý thơ trở nên hài hước và hấp dẫn hơn:

"Ao sâu nước cả khôn chài cá,Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà."

Việc không có con cháu ở nhà và chợ ở xa không phải là nguyên nhân ngăn cản nhà thơ tiếp khách mà ngược lại nó khiến cho nhà thơ muốn tiếp khách tại nhà hơn. Hoàn cảnh éo le ấy đã đẩy tình bạn của họ lên một tầm cao mới, nơi mà vật chất dần bị triệt tiêu, chỉ còn lại tình cảm mặn nồng, tha thiết. Hai câu thơ cũng giúp người đọc hình dung ra cuộc sống chốn thôn quê thanh bình, yên ả, cuộc sống dân dã, giản dị.

Không chỉ dừng lại ở đó, tác giả còn khéo léo đưa thêm những câu thơ tiếp theo nhằm nhấn mạnh hoàn cảnh thiếu thốn của bản thân:"Cải chửa ra cây cà mới nụ,Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa."

Dù không có rau dưa, cá thịt để mời bạn, nhà thơ vẫn muốn dành những điều ngon ngọt nhất cho bạn thân của mình. Những bông hoa mướp vàng tươi đang e ấp nơi đầu vườn, những quả bầu tươi xanh với ruột mềm ngọt hay những cây cải non mới nhú đều là những món ăn đặc sản nơi thôn quê. Thế nhưng tất cả đã có chủ, không thể tiếp đãi bạn hiền.

Tới đây, tác giả dường như muốn nhấn mạnh rằng không chỉ có vật chất, ngay cả những thứ vốn sẵn có trong ngôi nhà cũng không thể nào tiếp đãi bạn. Tuy nhiên, điều đáng bất ngờ là dù thiếu thốn đủ đường, nhà thơ vẫn có thể cùng bạn tâm giao hàn huyên, tâm sự:

"Đầu trò tiếp khách trầu không có,Bác đến chơi đây ta với ta!"

Từ "ta" được lặp lại hai lần cho thấy rõ nét hơn tình bạn tri kỷ của hai người bạn. Tuy một người có miếng trầu thơm, người kia có chén rượu cay nhưng họ vẫn bên nhau, cùng sẻ chia, tâm sự. Tình bạn ấy thật gắn bó, bền chặt và đáng ngưỡng mộ biết bao!

Bài thơ "Bạn đến chơi nhà" đã khắc họa chân thực tình bạn chân thành, thắm thiết. Qua đó, ta càng thêm trân trọng và gìn giữ những mối quan hệ tốt đẹp trong cuộc sống.