(trang 77 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Nét tính cách nổi bật của nhân vật Vua Quang Trung được thể hiện trong văn bản là gì? Phân tích một số chi tiết tiêu biểu để làm nổi bật nét tính cách ấy.

Trong tác phẩm "Hoàng Lê nhất thống chí", nhóm tác giả Ngô gia văn phái đã tái hiện chân thực hình ảnh người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua sự kiện lịch sử trọng đại: đại phá quân Thanh, rạng đông mồng năm Tết Kỷ Dậu (1789). Đoạn trích "Quang Trung đại phá quân Thanh" đã góp phần khắc họa rõ nét vẻ đẹp hùng sảng, oai phong của vị tướng tài ba này.

Trước hết, Quang Trung hiện lên là một con người có hành động mạnh mẽ và quyết đoán. Nghe tin giặc đã chiếm thành Thăng Long, mất cả một vùng đất đai rộng lớn mà ông không hề nao núng, "định thân chinh cầm quân đi ngay". Rồi trong vòng chỉ một tháng, Nguyễn Huệ đã làm bao nhiêu việc lớn: "tế cáo trời đất", "lên ngôi hoàng đế", "đốc suất đại binh'' ra Bắc gặp gỡ "người cống sĩ ở huyện La Sơn", tuyển mộ quân lính và mở các cuộc duyệt binh lớn ở Nghệ An, phủ dụ tướng sĩ, định kế hoạch hành quân, đánh giặc và kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng. Đặc biệt, ông còn có một trí tuệ sáng suốt, nhạy bén. Trước hết, đó là sự nhạy bén trong việc phân tích tình hình thời cuộc và thế tương quan chiến lược giữa ta và địch. Trong lời phủ dụ quân lính ở Nghệ An, ông đã khẳng định chủ quyền của ta, vạch trần âm mưu xâm lược của giặc, tố cáo tội ác của chúng đối với nhân dân, khẳng định chiến thắng là tất yếu, gọi các tướng soái bàn kế sách hành quân và đánh giặc. Lời phủ dụ giống như một bài hịch ngắn: vừa khích lệ tinh thần quân sĩ, vừa nêu cao chủ nghĩa nhân đạo của cuộc chiến tranh "Chớ có quen thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như trái lệnh sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai...".

Thứ hai, ông rất hiểu rõ sở trường và sở đoản các tướng lĩnh dưới trướng mình. Ông biết Lí Thường Kiệt giàu dũng cảm, đánh giặc giỏi nhưng không biết dùng binh, nên đã trách Lí Thường Kiệt "không biết tính toán kế hoạch lâu dài, thi hành việc quân không có thứ tự, để trong nước lòng dân không yên, ngoại bang dễ dàng thừa cơ gây hiểm hoạ". Ông cũng rất hiểu sở trường của các tướng Sở và Lân, khen ngợi các tướng vì họ đã hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đồng thời, ông cũng thẳng thắn chỉ ra khuyết điểm của họ để "từ nay về sau chớ có làm những việc tự ý nữa".

Thứ ba, ông còn là người có tầm nhìn xa trông rộng. Mới khởi binh đánh giặc, chưa giành lại được tấc đất nào, vậy mà Quang Trung vẫn chắc nịch như đinh đóng cột. Ông không chỉ tính sẵn phương lược tiến đánh mà còn tính sẵn cả kế hoạch ngoại giao. Ông còn tính sẵn cả kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng, cho quân sĩ nghỉ ngơi để lấy sức, rồi mới xuất quân đánh giặc. Ông còn tính sẵn cả thời gian kết thúc chiến tranh vào dịp Tết Nguyên đán để quân sĩ có thể ăn Tết ở kinh thành.

Cuối cùng, ông còn là một người có tài dùng binh như thần. Cuộc hành quân thần tốc do Quang Trung chỉ huy khiến chúng ta không khỏi kinh ngạc khi vừa hành quân, vừa đánh giặc, thậm chí thực tế còn vượt mức hai ngày. Dù hành quân xa xôi, liên tục như vậy, nhưng nhờ tính kỷ luật, quy định chặt chẽ đối với nghĩa quân, đội quân vẫn chỉnh tề, hành quân triền miên không ngừng.

Đoạn trích "Quang Trung đại phá quân Thanh" đã xây dựng chân thực, sinh động hình tượng người anh hùng Nguyễn Huệ qua lời nói và hành động. Đây là một đoạn văn miêu tả kiểu "hành động lưỡng lự" nhằm làm nổi bật tính cách táo bạo, mạnh mẽ, quả quyết và trí tuệ sáng suốt của người anh hùng áo vải. Hình ảnh Quang Trung oai phong, lẫm liệt trong chiến trận: khoác chiếc áo bào, mình ngồi trên lưng ngựa, tay cầm song kiếm, dũng mãnh và oai phong "khi tiến, khi lùi đều tung hoành, chẳng khác gì bóng mây phiêu diêu, hoặc sao Ngưu Vân". Quang Trung luôn ở tuyến đầu xông pha giữa đội ngũ, vừa chỉ huy chiến đấu, vừa hăng hái chiến đấu, cổ vũ tinh thần quân sĩ. Chính bởi những nét đẹp ấy, Nguyễn Huệ đã trở thành niềm hy vọng của toàn thể nhân dân, là bức tượng đài vĩ đại nhất trong lòng dân tộc.