Nhà Mạc không bị tiêu diệt hoàn toàn sau khi thất thủ Thăng Long năm 1592 là do tàn dư nhà Mạc đã rút lên Cao Bằng, một vùng đất hiểm trở, có địa thế cô lập và gần biên giới nhà Minh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc củng cố lực lượng và duy trì kháng chiến. Vùng đất này, với vị thế địa lý chiến lược và sự phát triển kinh tế dưới thời Mạc, đã trở thành hậu phương vững chắc giúp nhà Mạc tồn tại kéo dài đến năm 1677.
Ý nghĩa của Cao Bằng đối với sự tồn tại kéo dài của tàn dư nhà Mạc
- Địa thế hiểm trở, cô lập: Vùng đất Cao Bằng có địa hình núi cao, chia cắt, giúp tạo thành thế phòng thủ vững chắc, khiến quân đội Nam triều khó khăn trong việc tiếp cận và đánh dẹp hoàn toàn.
- Gần biên giới nhà Minh: Việc ở gần biên giới với Trung Quốc giúp nhà Mạc dễ dàng cầu viện và nhận sự hỗ trợ từ nhà Minh, tuy không nhiều nhưng cũng đủ để duy trì sức mạnh.
- Hậu phương vững mạnh: Dưới thời nhà Mạc, Cao Bằng và vùng Đông Bắc nói chung đã được phát triển kinh tế, xây dựng nhiều tuyến đường giao thương và chợ làng, tạo cơ sở hậu cần vững chắc cho triều đình.
- Lực lượng hậu thuẫn:Sau khi Mạc Mậu Hợp bị bắt, tàn dư nhà Mạc vẫn có các thế lực khác như Mạc Kính Cung, Mạc Kính Khoan, Mạc Kính Vũ tiếp tục chống giữ, dựa vào địa bàn Cao Bằng làm trung tâm kháng chiến.
Sự kiện lịch sử:
- Năm 1592, sau khi Thăng Long thất thủ, nhà Mạc phải rút lui lên Cao Bằng, nhưng tàn dư nhà Mạc vẫn tiếp tục kháng cự.
- Đến năm 1677, sau một thời gian dài kháng chiến, tàn dư nhà Mạc ở Cao Bằng cuối cùng bị đánh bại, đánh dấu chấm hết cho cuộc kháng chiến của nhà Mạc.