giải thích tại sao đồng bằng sông cửu long chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của biến đổi khí hậu

1. Địa hình thấp, rất dễ bị ngập

ĐBSCL có độ cao trung bình chỉ 0,5 – 1,5 m so với mực nước biển.

Khi nước biển dâng do biến đổi khí hậu:

Nhiều vùng bị ngập vĩnh viễn hoặc ngập theo triều.

Gia tăng xâm nhập mặn sâu vào nội đồng.

➡️ Chỉ cần mực nước biển tăng vài chục cm cũng đã gây hậu quả rất nghiêm trọng.

2. Xâm nhập mặn ngày càng nghiêm trọng

Biến đổi khí hậu làm:

Mực nước biển dâng.

Mùa khô kéo dài, lượng nước sông giảm.

Nước mặn từ biển có thể xâm nhập sâu 60–70 km vào đất liền.

Hậu quả:

Hàng trăm nghìn hecta lúa bị chết.

Thiếu nước ngọt cho sinh hoạt.

Thủy sản nước ngọt bị ảnh hưởng.

3. Biến đổi lượng mưa và lũ bất thường

Khí hậu thất thường làm:

Mưa lớn cực đoan gây ngập lụt.

Mùa khô hạn kéo dài hơn trước.

Lũ không còn theo quy luật:

Có năm lũ rất lớn gây ngập sâu.

Có năm lũ nhỏ khiến đất thiếu phù sa.

➡️ Điều này phá vỡ quy luật canh tác nông nghiệp truyền thống.

4. Sạt lở bờ sông, bờ biển gia tăng

Biến đổi khí hậu làm:

Dòng chảy thay đổi, mưa lớn bất thường.

Nước biển dâng và triều cường mạnh hơn.

Kết quả:

Sạt lở nghiêm trọng tại An Giang, Đồng Tháp, Cà Mau, Sóc Trăng…

Nhiều nhà cửa, đất sản xuất bị cuốn trôi.

5. Phụ thuộc nhiều vào nguồn nước sông Mekong

ĐBSCL phụ thuộc gần như hoàn toàn vào sông Mekong.

Biến đổi khí hậu làm:

Băng tan, mưa thất thường ở thượng nguồn.

Lưu lượng nước mùa khô giảm mạnh.

Khi nước ngọt giảm → xâm nhập mặn tăng nhanh.

6. Hoạt động của con người làm tác động trầm trọng hơn

Ngoài biến đổi khí hậu, con người còn làm tình hình nặng thêm:

Khai thác nước ngầm quá mức → sụt lún đất.

Xây đập thủy điện ở thượng nguồn → giảm phù sa, giảm dòng chảy.

Phá rừng ngập mặn → mất “lá chắn tự nhiên” chống xâm thực biển.

➡️ Khi kết hợp với biến đổi khí hậu → tác động nhân đôi, nhân ba.

7. Hậu quả kinh tế – xã hội rất lớn

ĐBSCL là:

Vùng sản xuất lúa gạo, thủy sản lớn nhất cả nước.

Nơi sinh sống của hơn 17 triệu dân.

Biến đổi khí hậu gây:

Suy giảm sản lượng nông nghiệp.

Mất việc làm, di cư lao động.

Đe dọa an ninh lương thực quốc gia.