chiến tranh thế giới thứ nhất đổ ra từ năm bao nhiêu và lý do

Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ từ năm 1914 đến 1918, bắt nguồn từ mâu thuẫn sâu sắc về thuộc địa, kinh tế giữa các đế quốc châu Âu (Đức, Anh, Pháp, Nga), và sự kiện trực tiếp châm ngòi là vụ ám sát Thái tử Áo-Hung Franz Ferdinand vào ngày 28/6/1914 tại Sarajevo, dẫn đến việc Áo-Hung tuyên chiến với Serbia và kéo theo các đồng minh vào cuộc xung đột lớn. 

Nguyên nhân bùng nổ chiến tranh (Sâu xa):

• Mâu thuẫn Đế quốc và Chủ nghĩa Thực dân: Sự phát triển không đều giữa các nước đế quốc (Đức và Anh, Pháp) dẫn đến cuộc chạy đua vũ trang và tranh giành thuộc địa, thị trường, nguồn tài nguyên.
• Hệ thống Đồng minh: Châu Âu bị chia thành hai khối liên minh quân sự đối đầu: Phe Hiệp ước (Anh, Pháp, Nga) và Phe Liên minh Trung tâm (Đức, Áo-Hung), tạo ra một mạng lưới phức tạp dễ bùng phát thành chiến tranh.
• Chủ nghĩa Dân tộc: Lòng tự hào dân tộc và phong trào độc lập của các dân tộc ở vùng Balkan (như Serbia) tạo ra căng thẳng với Đế quốc Áo-Hung. 

Nguyên nhân trực tiếp (Châm ngòi):

• Vụ ám sát Thái tử Franz Ferdinand: Vào ngày 28 tháng 6 năm 1914, Thái tử Áo-Hung Franz Ferdinand và vợ bị Gavrilo Princip, một người Serbia theo chủ nghĩa dân tộc, ám sát tại Sarajevo, Bosnia.
• Tuyên chiến: Áo-Hung, với sự hậu thuẫn của Đức, coi đây là cơ hội để trừng phạt Serbia, tuyên chiến với Serbia vào ngày 28/7/1914, kéo theo Nga (ủng hộ Serbia) và các nước khác vào cuộc chiến. 

Thời gian chính:

• Bắt đầu: 28 tháng 7 năm 1914 (khi Áo-Hung tuyên chiến với Serbia).
• Kết thúc: 11 tháng 11 năm 1918 (khi Đức ký văn kiện đầu hàng).