Phương Sùng
Câu hỏi:
- Suy nghĩ của anh/chị về hình ảnh "mảnh trăng đầu tháng"?
- Gợi ý: Hình ảnh "mảnh trăng đầu tháng" thường gợi lên sự non tơ, tinh khôi, mỏng manh nhưng cũng chứa đựng hy vọng và sự khởi đầu mới. Nó nằm giữa ranh giới của bóng tối (cuối tháng cũ) và ánh sáng (trăng tròn sắp tới), mang một vẻ đẹp dịu dàng, e ấp (như "mỏng manh một đồng chiều"). Trong bối cảnh thơ, nó có thể là biểu tượng của một tâm hồn đang chờ đợi, đang khao khát điều gì đó ("đang trôi trong đợi chờ cháy").
- Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ.
- Trả lời: Nhân vật trữ tình là một người đang cảm nhận, quan sát và suy tư về cảnh vật, đặc biệt là hình ảnh trăng, mùa xuân và những âm thanh, cảm xúc xung quanh ("Thương người ra lính hôm mai"). Đây là một cái tôi trữ tình đang sống trong cảm xúc nhớ nhung, yêu thương và sự gắn bó sâu sắc với quê hương, tuổi thơ.
- Cảm xúc của anh/chị khi đọc xong bài thơ.
- Gợi ý: Bài thơ gợi lên cảm giác bình yên, hoài niệm (về tuổi thơ, giếng làng), xen lẫn chút bâng khuâng, xao xuyến của tình yêu và sự chờ đợi ("Thương người ra lính hôm mai", "Đang trôi trong đợi chờ cháy"). Cảm xúc có thể là sự thanh thản trước vẻ đẹp mộc mạc của đồng quê và sự trân trọng những điều giản dị, thân thương.
- Chỉ ra những hình ảnh về bức tranh mùa xuân làng quê ở khổ thơ thứ hai.
- Trả lời:
- "Mùa xuân, là mùa xuân đầy"
- "Thả chim, có hơi luống động" (hoặc "Thả chim")
- "Bên giếng làng, ngoắt bồn xưa" (giếng làng, bồn xưa)
- "Đón trăng bừng trọn qua ngõ"
- "Gõ sừng lên mảnh trăng cong"
- "Cao cao như vầng trăng trong..."
- Xác định chủ đề của bài thơ.
- Trả lời: Chủ đề của bài thơ là Tình yêu quê hương, thiên nhiên và những hoài niệm về tuổi thơ (hoặc Vẻ đẹp mộc mạc, bình dị của cuộc sống đồng quê).
- Anh /chị hãy chia sẻ những việc thế hệ trẻ cần làm để lưu giữ và phát triển vẻ đẹp của quê hương. (trình bày trong một đoạn văn từ 5 - 7 câu).
- Gợi ý (Đoạn văn): Thế hệ trẻ cần nhận thức rõ vai trò của mình trong việc lưu giữ và phát triển vẻ đẹp quê hương. Thứ nhất, cần tích cực tìm hiểu, bảo tồn các giá trị văn hóa, truyền thống (như lễ hội, nghề thủ công, kiến trúc cổ) và cảnh quan thiên nhiên. Thứ hai, thanh niên nên tham gia các hoạt động tình nguyện cải tạo môi trường, xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn. Thứ ba, cần vận dụng tri thức, công nghệ để quảng bá hình ảnh quê hương, phát triển du lịch bền vững và nâng cao đời sống người dân, tạo động lực kinh tế để giữ chân người trẻ, từ đó góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc quê hương một cách toàn diện.
2. Về Văn bản 2
Văn bản 2 (tản văn):
- Câu hỏi: Có bao giờ bạn tự hỏi giá trị thực của cuộc sống không? Tại sao cả đời người, chúng ta cứ mê mải đi tìm, trăn trở suy nghĩ về ý nghĩa và giá trị trị của nó?
- Phải chăng...
- Cuộc sống là một đường chạy marathon vô tận, nếu ta không cố gắng sẽ mãi bị bỏ lại ở phía sau và không bao giờ tới đích.
- Cuộc sống là một đường chạy vượt rào, nếu ta không cố gắng ta sẽ không thể vượt qua bất kì rào cản nào.
- Cuộc sống là một đường chạy nước rút, nếu ta không cố gắng ta chỉ là người chạy cuối cùng.
- Cuộc sống là một đường chạy tiếp sức, biết giúp đỡ nhau chúng ta sẽ chiến thắng.
- Vậy cuộc sống của bạn là đường chạy nào?... Hay là tất cả?...
Câu hỏi:
- Anh/chị rút ra được bài học gì cho bản thân sau khi đọc đoạn trích?
- Gợi ý: Bài học lớn nhất là Giá trị của sự cố gắng, kiên trì và tinh thần đồng đội/hợp tác trong cuộc sống. Cuộc sống luôn đầy thử thách (vô tận, vượt rào, nước rút), đòi hỏi cá nhân phải không ngừng nỗ lực, đồng thời phải biết giúp đỡ, liên kết với nhau để cùng chiến thắng.
- Xác định các thao tác nghị luận được sử dụng trong đoạn trích?
- Trả lời:
- Thao tác giải thích: Giải thích ý nghĩa của "cuộc sống" thông qua các ẩn dụ về đường chạy.
- Thao tác so sánh (ẩn dụ): So sánh "cuộc sống" với các loại "đường chạy" (marathon, vượt rào, nước rút, tiếp sức).
- Thao tác chứng minh/bình luận (nghị luận): Đưa ra lập luận về hậu quả của việc không cố gắng ("mãi bị bỏ lại", "chỉ là người chạy cuối cùng") và lợi ích của sự hợp tác ("chúng ta sẽ chiến thắng").
- Trong văn bản, cuộc sống được ví với những hình ảnh gì?
- Trả lời: Cuộc sống được ví với:
- Đường chạy marathon vô tận
- Đường chạy vượt rào
- Đường chạy nước rút
- Đường chạy tiếp sức
- Nêu nội dung của đoạn trích.
- Trả lời: Nội dung của đoạn trích là Bàn về bản chất và giá trị của cuộc sống, khẳng định cuộc sống là một quá trình liên tục đòi hỏi sự cố gắng, vượt qua thử thách cá nhân và tinh thần hợp tác, đồng hành để đạt được mục tiêu và ý nghĩa thực sự.
- Anh chị hãy trả lời câu hỏi cuối đoạn trích “Vậy cuộc sống của bạn là đường chạy nào?... Hay là tất cả?…” (trình bày khoảng 5-7 dòng).
- Gợi ý: Đối với tôi, cuộc sống không chỉ là một mà là tổng hòa của tất cả các đường chạy. Nó là marathon vô tận vì mỗi ngày đều là một hành trình dài cần sự kiên trì bền bỉ; nó là vượt rào bởi ta luôn phải đối mặt và học cách vượt qua những khó khăn, thất bại. Tuy nhiên, quan trọng hơn, cuộc sống của tôi nhất định phải là đường chạy tiếp sức. Vì không ai có thể tự mình giành chiến thắng trọn vẹn; thành công và hạnh phúc chỉ thực sự có ý nghĩa khi ta biết nhận sự giúp đỡ, truyền động lực và đồng hành cùng những người thân yêu, bạn bè. Sự hợp tác và sẻ chia chính là động lực lớn nhất giúp tôi tiến về đích.
- Anh (chị) hiểu câu: “Cuộc sống là một đường chạy marathon vô tận, nếu ta không cố gắng sẽ mãi bị bỏ lại ở phía sau và không bao giờ tới đích.” là gì?
- Trả lời (Giải thích ý nghĩa câu): Câu này sử dụng hình ảnh đường chạy marathon vô tận để ẩn dụ về sự dài lâu, không có điểm dừng tuyệt đối của cuộc đời (ngay cả khi đạt được mục tiêu này, ta lại đặt ra mục tiêu khác). "Không cố gắng" tương đương với việc ngừng lại, không nỗ lực và "bị bỏ lại ở phía sau" là kết quả của việc đó, nghĩa là ta sẽ thụt lùi, không theo kịp sự phát triển của xã hội, không đạt được thành tựu và mất đi ý nghĩa tồn tại (không bao giờ tới đích) dù hành trình cuộc đời vẫn tiếp diễn. Ý nghĩa cốt lõi là: Cuộc sống đòi hỏi sự nỗ lực và kiên trì không ngừng.