Ngày nay, với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế và công nghệ, Việt Nam đang dần khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội to lớn, đất nước cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó nổi bật là vấn đề tệ nạn xã hội. Để giải quyết triệt để vấn đề này, đòi hỏi sự nỗ lực không chỉ từ nhà nước mà còn từ mỗi cá nhân trong xã hội. Vì vậy, việc tự bảo vệ bản thân trước những nguy cơ tiềm ẩn từ tệ nạn xã hội là vô cùng quan trọng.
Tệ nạn xã hội là những hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp luật, gây ra hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội, cản trở tiến bộ xã hội. Các tệ nạn xã hội phổ biến hiện nay bao gồm cờ bạc, ma túy, mại dâm, mê tín dị đoan… Trong đó, cờ bạc là hình thức cá cược, được thua bằng tiền hoặc hiện vật, là nguyên nhân của nhiều vụ án trộm cắp tài sản, cướp tài sản, thậm chí giết người. Ma túy là chất gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi ngấm vào cơ thể con người, sẽ làm thay đổi trạng thái, ý thức, trí tuệ, gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng về thể chất và tinh thần cho người sử dụng. Mại dâm là hình thức mua bán, trao đổi tình dục, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho gia đình và xã hội.
Việc tự bảo vệ bản thân trước tệ nạn xã hội là trách nhiệm của mỗi cá nhân. Đầu tiên, chúng ta cần tăng cường nhận thức và hiểu biết về các loại tệ nạn xã hội, nắm rõ tác hại mà chúng gây ra để có ý thức tránh xa. Chỉ khi thực sự hiểu và cảm nhận được tác hại của tệ nạn thì con người mới có thể hình thành nỗi sợ hãi và ý thức tránh xa với chúng. Thứ hai, chúng ta cần xây dựng cho mình những kỹ năng sống cơ bản để nói không với tệ nạn, như rèn luyện bản lĩnh, dám nghĩ dám làm, kiên trì với mục tiêu đã đề ra; trau dồi lối sống lành mạnh, giản dị, hòa đồng; luôn tỉnh táo, sáng suốt để không mắc vào các bẫy do kẻ xấu giăng ra.
Ngoài ra, chúng ta cũng nên tích cực tham gia vào các hoạt động của các tổ chức xã hội, như Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ… để giao lưu, học hỏi kinh nghiệm đồng thời xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh, tạo thế đứng vững chắc không bị lôi kéo, kích bác tham gia vào các tệ nạn xã hội. Đồng thời, hãy tìm cho mình những người bạn tốt, những người có suy nghĩ tích cực, lối sống lành mạnh để cùng nhau phát triển.
Trong cuộc sống, sẽ có lúc chúng ta gặp phải những khó khăn, thử thách khiến ta muốn từ bỏ hay cảm thấy bế tắc, tuyệt vọng. Những lúc như vậy, điều chúng ta cần chính là một