Giải chi tiết

i:
câu 1. * Ngôi kể: Văn bản sử dụng ngôi kể thứ nhất, xưng hô "tôi" để kể lại câu chuyện.

Phân tích tác dụng của ngôi kể:

- Ngôi kể thứ nhất giúp người đọc dễ dàng tiếp cận với suy nghĩ, cảm xúc, hành động của nhân vật "tôi".
- Tạo cảm giác gần gũi, thân thuộc giữa người đọc và nhân vật, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để bộc lộ những suy tư, trăn trở của nhân vật.
- Giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình trưởng thành, nhận thức của nhân vật "tôi" về cuộc sống, về tình yêu thương gia đình, đặc biệt là về nghề nghiệp của ông nội.

câu 2. Theo văn bản, ông nội là người đã khiến nhân vật "tôi" mơ về biển cả.

câu 3. #### 1. Đọc hiểu (4 điểm)
Đọc đoạn trích:
Ông nội tôi là nghệ nhân câu cá. Từ bé tôi đã thấy ông gắn với chiếc cần câu. Vẻ im lặng, bí ẩn của ông vừa an nhàn, vừa có cái gì đó giống như sự cam phận. Không khỏi có lúc tôi thầm nghĩ: Làm đấng nam nhi mà chỉ quanh quẩn như ông nội thì kể cũng chán. Chính ông nội khiến tôi luôn mơ về biển cả. Nơi ấy chẳng có bến bờ, mới thực sự là nơi vẫy vùng thỏa chí. Tôi cũng sẽ theo nghề câu như ông nội nhưng mà tôi câu cá kình. [...] Một hôm, tôi quyết định thử đi câu cùng với ông. Tôi vác theo chiếc sào to tướng dùng làm cần. Tôi móc con giun béo nhẫy làm mồi. Tôi cũng thả lưỡi xuống nhưng tâm trí chẳng tập trung nổi vào chiếc phao cứ lì lợm đứng im. Thật là tẻ nhạt và tù túng. Cuối buổi tôi dứt cước ném đi, dùng cần khua ầm ĩ xuống nước. Hôm sau tôi xin ông để tôi được ra đi. Ông vẫn im lặng nhìn tôi, không tỏ ra bực tức hay vui mừng. Hình như ông rất muốn thở dài.
- Đi để thử sức thì cũng tốt - ông chỉ bảo có vậy. Tôi ra biển như mơ ước suốt thời bé. Tôi bỏ theo một tàu đánh cá với hy vọng sẽ bắt được cả kình. Trước mặt tôi giờ đây chỉ có đường chân trời. Nhưng chỉ được một thời gian tôi mới vỡ lẽ ra rằng không có gì chán cho bằng cứ lênh đênh trên biển. Tôi cồn cào nhớ đất liền, trong khi cá kình vẫn mất hút. Không ai, ngay cả tôi, ngờ được lại có ngày tôi tơi tả như một kẻ thất trận. Ông tôi vẫn không mừng, không buồn, tựa như việc tôi ra đi hay trở về chẳng khiến ông bận tâm, chỉ hỏi: "Cháu về rồi à?".
- Cháu về để theo nghề của ông. Ông tôi bắt đầu truyền nghề cho tôi. Ông cho tôi một chiếc cần đủ cước, lưỡi nhưng không có mồi. Ông bảo cứ thả xuống câu, mắt không được rời phao. Tôi làm theo ông, thoạt đầu gan ruột như có lửa cháy. Ông bảo không được nóng vội. Rồi tôi ngồi qua một tuần, lòng gan như có lửa cháy. Bài học nhập môn gì mà cay nghiệt thế. Rồi tôi cũng qua được một tháng, lòng gan đã dịu lại. Mặt nước thôi nghiêng ngả. Qua ba tháng thì tôi không còn thấy cả chiếc cần câu đâu nữa. Bây giờ ông tôi mới bảo: "Giờ thì cháu có thể đi câu cá kình được rồi". Tôi giật mình, mồ hôi túa ra. Tôi lại đi ra biển như ông nói, biển không hề có sóng. Biển không hề có sóng.
(Trích "Bài học đi câu" - Tạ Duy Anh, Tạp chí Văn học và Tuổi trẻ, số 05/2012, NXB Giáo dục, tr.47 - 48)
*Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn in đậm ở văn bản trên. [/INST] Trong câu văn in đậm: "Tôi cũng sẽ theo nghề câu như ông nội nhưng mà tôi câu cá kình.", tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh ngang bằng với từ so sánh "như".

Tác dụng của phép so sánh này là:

* Gợi hình: Tạo nên hình ảnh cụ thể, dễ hình dung về nghề câu cá kình.
* Gợi cảm: Thể hiện sự tự hào, niềm đam mê của nhân vật đối với nghề câu cá kình. Đồng thời, nó cũng tạo nên sự tương phản giữa cách tiếp cận cuộc sống của nhân vật với suy nghĩ ban đầu của cậu ta.
* Nhấn mạnh: Nhấn mạnh sự khác biệt giữa nghề câu cá kình và những nghề nghiệp khác, đồng thời khẳng định sự lựa chọn của nhân vật.

Bên cạnh đó, việc sử dụng phép so sánh này góp phần tạo nên tính hài hước nhẹ nhàng cho câu chuyện, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm với nhân vật và rút ra bài học ý nghĩa về sự kiên trì, nhẫn nại trong cuộc sống.

câu 4. Câu chuyện "Bài học đi câu" của Tạ Duy Anh mang đến cho độc giả những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống và giá trị của sự kiên nhẫn, lòng đam mê và tinh thần tự do. Nhân vật "tôi" ban đầu là một chàng trai trẻ đầy nhiệt huyết, khao khát khám phá và chinh phục. Tuy nhiên, sau khi trải qua quá trình học hỏi và rèn luyện tại trường câu cá, anh ta đã nhận thức rõ hơn về ý nghĩa thực sự của việc đi câu.

Sự thay đổi của nhân vật "tôi" được thể hiện rõ nét qua hành động và thái độ của anh ta đối với công việc đi câu. Ban đầu, anh ta chỉ đơn thuần coi nó như một trò chơi giải trí, một cách để giết thời gian. Nhưng sau khi dành thời gian dài để học hỏi và thực hành, anh ta dần nhận ra rằng đi câu không chỉ là việc tìm kiếm con mồi mà còn là một hành trình tìm kiếm bản thân, một cơ hội để kết nối với thiên nhiên và cảm nhận sự tĩnh lặng trong tâm hồn.

Nhân vật "tôi" đã học được rằng đi câu không phải là việc chờ đợi may mắn mà là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỹ năng và lòng kiên trì. Anh ta đã trải qua nhiều khó khăn, thậm chí là thất bại, nhưng nhờ đó anh ta đã trưởng thành và hiểu rõ hơn về bản chất của việc đi câu. Từ đó, anh ta không còn coi nó như một trò chơi nữa mà xem nó như một nghệ thuật, một cách để thể hiện bản thân và tìm kiếm sự bình yên trong tâm hồn.

Tóm lại, sự thay đổi của nhân vật "tôi" trong truyện ngắn này phản ánh một thông điệp sâu sắc về giá trị của sự kiên nhẫn, lòng đam mê và tinh thần tự do. Qua hành trình đi câu, nhân vật "tôi" đã học được cách trân trọng những điều giản dị, biết lắng nghe tiếng nói của thiên nhiên và tìm thấy niềm vui trong những khoảnh khắc nhỏ bé của cuộc sống.

câu 5. Thông điệp có ý nghĩa nhất đối với em là sự kiên nhẫn và bền bỉ trong quá trình rèn luyện kỹ năng. Câu chuyện về chàng trai trẻ đi câu cá kình minh họa rõ nét điều này. Anh ta ban đầu đầy nhiệt huyết, mong muốn chinh phục đại dương, nhưng lại thiếu kiên trì và dễ dàng nản lòng khi gặp khó khăn. Sự hướng dẫn của ông nội giúp anh nhận ra giá trị của việc kiên nhẫn, chờ đợi và quan sát. Qua những bài học nhập môn đầy khắc nghiệt, anh dần trưởng thành hơn, học cách kiểm soát cảm xúc và giữ vững tinh thần. Cuối cùng, anh đạt được mục tiêu của mình nhờ vào sự kiên trì và nỗ lực không ngừng nghỉ.

Bài học này nhắc nhở chúng ta rằng bất kỳ hành trình nào đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và bền bỉ. Không có thành công nào đến một cách dễ dàng, và đôi khi, những thử thách tưởng chừng như không thể vượt qua lại là cơ hội để chúng ta học hỏi và trưởng thành. Hãy luôn tin tưởng vào khả năng của bản thân và kiên trì theo đuổi mục tiêu, bởi vì "câu cá" không chỉ đơn thuần là một trò chơi, mà còn là một hành trình khám phá bản thân và chinh phục cuộc sống.


ii:
câu 1. Nhân vật "tôi" trong truyện ngắn "Tôi đi học" của nhà văn Thanh Tịnh là một cậu bé hồn nhiên, ngây thơ nhưng cũng rất nhạy cảm và giàu lòng tự trọng. Câu chuyện kể về ngày đầu tiên đi học của cậu bé, với những rung động, ấn tượng sâu sắc.

Trước hết, nhân vật "tôi" là một cậu bé hồn nhiên, ngây thơ. Cậu bé ấy đã có những biểu hiện rất đặc trưng của tuổi thơ: sự hồi hộp, lo lắng trước ngày đầu tiên đi học. Cậu bé ấy đã thức dậy sớm hơn mọi ngày, mặc bộ quần áo mới, cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn. Cậu bé ấy cũng đã có những suy nghĩ rất ngây thơ, non nớt: "Hôm nay tôi đi học", "Tôi không muốn đi học". Sự hồi hộp, lo lắng của cậu bé ấy càng được thể hiện rõ nét qua những chi tiết như: "Lòng tôi đang rộn ràng, náo nức", "Tim tôi đập nhanh, chân tay run run".

Không chỉ vậy, nhân vật "tôi" còn là một cậu bé rất nhạy cảm và giàu lòng tự trọng. Cậu bé ấy đã có những suy nghĩ rất tinh tế về ngày đầu tiên đi học. Cậu bé ấy đã cảm nhận được sự thay đổi lớn lao trong cuộc sống của mình: "Bây giờ tôi đã là học sinh rồi", "Tôi sẽ phải làm quen với môi trường mới, bạn bè mới". Cậu bé ấy cũng đã có những suy nghĩ rất hồn nhiên, ngây thơ về việc đi học: "Đi học là cái gì đấy thật xa lạ, khó hiểu". Tuy nhiên, cậu bé ấy cũng đã có những suy nghĩ rất nghiêm túc về trách nhiệm của mình: "Phải ngoan ngoãn, nghe lời thầy cô giáo".

Cuối cùng, nhân vật "tôi" còn là một cậu bé rất giàu lòng yêu thương. Cậu bé ấy đã có những suy nghĩ rất ấm áp về thầy cô giáo: "Thầy cô giáo là những người cha, người mẹ thứ hai của chúng ta". Cậu bé ấy cũng đã có những suy nghĩ rất hồn nhiên, ngây thơ về bạn bè: "Bạn bè là những người anh em ruột thịt".

Tóm lại, nhân vật "tôi" trong truyện ngắn "Tôi đi học" là một cậu bé hồn nhiên, ngây thơ nhưng cũng rất nhạy cảm và giàu lòng tự trọng. Cậu bé ấy đã trải qua những cung bậc cảm xúc khác nhau trong ngày đầu tiên đi học, từ sự hồi hộp, lo lắng đến niềm vui, sự hào hứng. Qua đó, ta thấy được vẻ đẹp tâm hồn trẻ thơ và ý nghĩa thiêng liêng của buổi tựu trường.