Hoàn cảnh sáng tác bài thơ "Xuất dương lưu biệt" của tác giả Phan Bội Châu.

Hoàn Cảnh Sáng Tác Bài Thơ "Xuất Dương Lưu Biệt"

1. Bối cảnh lịch sử và tư tưởng

Vào những năm đầu thế kỷ XX, phong trào kháng chiến chống Pháp theo ý thức hệ phong kiến (phong trào Cần Vương) đã hoàn toàn thất bại. Đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng về đường lối cứu nước.

Lúc này, những luồng tư tưởng mới từ bên ngoài (Tân thư, Tân văn của Trung Quốc) tràn vào Việt Nam, cùng với sự lớn mạnh của Nhật Bản sau cuộc cải cách Minh Trị đã tác động mạnh mẽ đến các sĩ phu yêu nước tiến bộ, trong đó có Phan Bội Châu.

2. Thời điểm sáng tác cụ thể

Năm sáng tác: 1905.

Hoàn cảnh cụ thể: Bài thơ được viết vào lúc Phan Bội Châu chuẩn bị từ biệt gia đình, bạn bè và đồng chí để lên đường sang Nhật Bản.

Mục đích ra đi: Đây là chuyến đi mở đầu cho phong trào Đông Du. Ông sang Nhật với hy vọng tìm kiếm sự hỗ trợ về quân sự và học hỏi kinh nghiệm cải cách để về cứu nước.

3. Ý nghĩa của hoàn cảnh sáng tác

Trong buổi chia tay đầy xúc động đó, Phan Bội Châu đã viết bài thơ này bằng chữ Hán để thể hiện:

Sự dứt khoát: Từ bỏ lối học cử tử, mưu cầu danh lợi cá nhân để dấn thân vào con đường cách mạng đầy mạo hiểm.

Tầm nhìn mới: Thay vì nhìn vào quá khứ, ông hướng cái nhìn ra đại dương, ra thế giới (Xuất dương) với một khát vọng xoay chuyển càn khôn.

Lời nhắn nhủ: Bài thơ như một lời thề quyết tâm, đồng thời là lời kêu gọi các đồng chí, bạn bè cùng chí hướng vững tin vào con đường mới.