Kim Lân là một cây bút chuyên viết truyện ngắn, có sở trường viết về nông thôn và đời sống của người dân nghèo. Các tác phẩm của ông luôn mang đậm chất triết lý, ngôn từ giản dị, mộc mạc nhưng ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc. Truyện ngắn "Vợ Nhặt" được sáng tác năm 1954, in trong tập "Con chó xấu xí", là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Kim Lân. Trong đó, nhân vật Tràng được tác giả xây dựng rất thành công, vừa mang nét độc đáo, vừa giúp thể hiện chiều sâu tư tưởng nhân đạo của tác phẩm.
Trước hết, Tràng là một người đàn ông nghèo khổ, sống trong hoàn cảnh vô cùng éo le. Anh ta là dân ngụ cư, phải sống tạm bợ trên mảnh đất quê hương, không có ruộng vườn, tài sản gì đáng giá. Ngoại hình của Tràng cũng rất xấu xí, thô kệch, khiến anh ta càng trở nên lạc lõng giữa đám đông. Không chỉ vậy, Tràng còn bị ảnh hưởng bởi hoàn cảnh sống khắc nghiệt, trở nên thô lỗ, cục cằn, thậm chí có phần tàn nhẫn. Tất cả những yếu tố đó đã góp phần tạo nên hình ảnh một Tràng đầy bi kịch, đồng thời cũng là nạn nhân của xã hội phong kiến thối nát.
Tuy nhiên, bên cạnh những nét tính cách tiêu cực, Tràng vẫn là một người có trái tim lương thiện, giàu lòng nhân ái. Khi gặp Thị, một cô gái đang trong cơn đói khát, Tràng đã không ngần ngại đưa Thị về nhà, dù biết rằng điều đó sẽ gây ra nhiều rắc rối. Hành động này thể hiện tấm lòng bao dung, vị tha của Tràng, sẵn sàng giúp đỡ người khác trong lúc hoạn nạn.
Ngoài ra, Tràng còn là một người có ước mơ, khát khao về một cuộc sống tốt đẹp hơn. Sau khi lấy vợ, Tràng đã thay đổi hẳn, trở nên vui vẻ, lạc quan hơn. Anh ta bắt đầu nghĩ đến chuyện làm ăn, vun vén cho gia đình nhỏ của mình. Điều này cho thấy Tràng là một người có ý chí vươn lên, không chịu khuất phục trước số phận.
Bên cạnh đó, Tràng cũng là một người có trách nhiệm với gia đình. Anh ta đã cố gắng hết sức để chăm sóc cho vợ con, dù cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn. Điều này thể hiện tình yêu thương, sự hy sinh của Tràng dành cho gia đình, đồng thời cũng là niềm tin vào tương lai tươi sáng hơn.
Như vậy, qua nhân vật Tràng, tác giả Kim Lân đã thể hiện một cách chân thực và sâu sắc chiều sâu tư tưởng nhân đạo của tác phẩm. Tràng là một người lao động nghèo khổ, nhưng vẫn giữ được những phẩm chất tốt đẹp của con người. Anh ta là nạn nhân của xã hội phong kiến thối nát, nhưng cũng là người chiến thắng, vượt lên trên hoàn cảnh để tìm kiếm hạnh phúc và ý nghĩa cuộc sống.