ii:
câu 1. Phân tích ý nghĩa nhan đề bài thơ:
Bài thơ "Khúc hát ru mùa lũ" mang ý nghĩa sâu sắc về sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên, đặc biệt là trong bối cảnh thiên tai, lũ lụt. Nhan đề đã gợi mở cho chúng ta hình ảnh một vùng quê nghèo, nơi mà cuộc sống của người dân phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên. Mùa lũ đến, nó không chỉ mang theo những thiệt hại vật chất mà còn gây ra nỗi lo lắng, bất an cho người dân. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh ấy, tinh thần lạc quan, kiên cường của con người vẫn được thể hiện qua những giai điệu ru ngọt ngào, ấm áp.
Nhan đề "Khúc hát ru mùa lũ" không chỉ đơn thuần là tên gọi của một bài thơ mà còn là biểu tượng cho sức mạnh nội tâm, lòng dũng cảm và niềm tin vào tương lai tươi sáng của con người. Nó khẳng định rằng dù thiên nhiên có khắc nghiệt đến đâu, con người vẫn có thể vượt qua mọi thử thách bằng chính bản lĩnh và tình yêu thương dành cho cộng đồng.
câu 2. : Dấu hiệu để xác định thể thơ của bài thơ là sự lặp lại đều đặn của các câu thơ ngắn gọn, sử dụng nhiều từ ngữ đơn giản nhưng giàu sức gợi hình, tạo nên nhịp điệu nhẹ nhàng, du dương. Bài thơ chủ yếu tập trung vào việc miêu tả cảnh vật, tâm trạng của con người trong mùa lũ, qua đó thể hiện tinh thần lạc quan, kiên cường của người dân Việt Nam.
: Những đối tượng con người trong mùa lũ được tác giả khắc họa ở bài thơ bao gồm:
- Mẹ: Hình ảnh người mẹ vượt cạn, giành tay em từ cuồng nộ thủy thần, thể hiện sự hy sinh, bảo vệ con cái trong hoàn cảnh nguy hiểm.
- Em bé: Tiếng khóc của em bé "đục ngầu", "vang mặt sóng" - tiếng khóc của sự bất lực, sợ hãi trước thiên tai.
- Cha: Người cha dầm mình dọn đồ, da nứt nẻ vì mồ hôi, thể hiện sự vất vả, lam lũ của người nông dân.
- Bà: Hình ảnh bà già yếu, run rẩy, bị nước cuốn, thể hiện nỗi đau, sự tiếc nuối cho cuộc sống của người già.
- Bác tài xế: Bị lũ vùi trong bùn đất, thể hiện sự mất mát, thiệt hại do thiên tai gây ra.
- Anh chiến sĩ: Thảo quần tìm thi thể nạn nhân, thể hiện tinh thần dũng cảm, hi sinh vì đồng bào.
- Nhóm nhen lên tình bầu bí: Thể hiện tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau trong lúc hoạn nạn.
- Bác sĩ: Nhìn điều dưỡng mắt đỏ au, thể hiện sự mệt mỏi, căng thẳng trong công tác cứu chữa bệnh nhân.
- Anh chiến sĩ: Thảo quần tìm thi thể nạn nhân, thể hiện tinh thần dũng cảm, hi sinh vì đồng bào.
- Đoàn cứu trợ: Lên đường trong phút chốc, thể hiện tinh thần khẩn trương, kịp thời ứng phó với thiên tai.
- Cô gái: Trao tay từng chai nước, thể hiện sự sẻ chia, động viên tinh thần cho người dân vùng lũ.
- Chú bộ đội: Cõng cụ già qua suối, thể hiện tinh thần trách nhiệm, sẵn sàng giúp đỡ mọi người.
: Biện pháp tu từ nhân hóa trong câu thơ "Mẹ vượt cạn oằn đau trên đỉnh lũ giành tay em từ cuồng nộ thủy thần" đã góp phần tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ. Tác giả đã sử dụng những từ ngữ vốn chỉ hành động của con người như "vượt cạn", "oằn đau", "giành", "cuồng nộ" để miêu tả hành động của mẹ. Điều này khiến cho hình ảnh người mẹ trở nên mạnh mẽ, kiên cường, bất khuất trước thiên nhiên hung bạo. Đồng thời, nó còn thể hiện sự hy sinh, bảo vệ con cái của người mẹ trong hoàn cảnh nguy hiểm.
: Câu thơ "Tiếng ầu ơ giông gió cũng ấm lòng" mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. "Tiếng ầu ơ" là tiếng ru con của người mẹ, là âm thanh quen thuộc, gắn liền với tuổi thơ của mỗi người. Trong hoàn cảnh khó khăn, mất mát, tiếng ru ấy vẫn vang vọng, ấm áp, mang đến niềm an ủi, động viên cho con người. Nó nhắc nhở chúng ta về tình mẫu tử thiêng liêng, về sự che chở, yêu thương vô bờ bến của người mẹ. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù thiên tai có tàn phá đến đâu, thì tiếng ru ấy vẫn sẽ mãi là nguồn động lực, tiếp thêm sức mạnh cho con người vượt qua thử thách.
: Bài thơ "Mùa lũ" đã khơi dậy trong tôi những suy nghĩ sâu sắc về trách nhiệm của tuổi trẻ đối với cộng đồng. Trước những khó khăn, mất mát mà người dân phải gánh chịu trong mùa lũ, tuổi trẻ cần có ý thức chung tay góp sức, hỗ trợ, giúp đỡ những người gặp khó khăn. Chúng ta cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, góp phần giảm thiểu những hậu quả đáng tiếc. Bên cạnh đó, tuổi trẻ cần phát huy tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau trong lúc hoạn nạn. Mỗi người hãy cùng chung tay xây dựng một xã hội tốt đẹp, nơi mà tình yêu thương, sự sẻ chia luôn được lan tỏa.